Του Πέτρου Μηλιαράκη*
Ένα μόλις χρόνο πριν, αρχές Ιουλίου 2018 (5.7.2018) , ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ.Προκόπης Παυλόπουλος κήρυξε την έναρξη των εργασιών της ημερίδας που διοργάνωσαν από κοινού
α) το Υπουργείο Εξωτερικών,
β) το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης
και γ) το Γραφείο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα, με θέμα: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο προσκήνιο: διαβούλευση για την Ευρώπη και Δημόσια Διοίκηση».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη σημαντικότατη ομιλία του πραγματεύθηκε το θέμα: «Το Κράτος Δικαίου και η προοπτική ενοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Έτσι ο κ.Προκόπης Παυλόπουλος σ’ ένα συγκεκριμένο για την ποιότητά του ακροατήριο, διατύπωσε για μια ακόμη φορά ένα ανώτατου επιπέδου νομικό λόγο, αλλά και μιας ανώτερης ποιότητας πολιτικό λόγο, προφανώς με πολλούς αποδέκτες εντός και εκτός της Χώρας. Επειδή δε τα ΜΜΕ συνήθως τέτοια κείμενα δεν τα αναδεικνύουν όπως πρέπει, ο γράφων αναλαμβάνει αυτοβούλως το καθήκον (έστω και μετά απο ένα χρόνο) να αναδείξει «το μήνυμα » αυτής ομιλίας ,γιατί με βάση την πρόσφατη… «οδηγία» του Eurogroup στη νεοεκλεγείσα Κυβέρνηση της Ελλάδας οι θέσεις αυτής της ομιλίας είναι επίκαιρες!
Με τούτα τα δεδομένα από πλευράς μου υπ´ όψιν τα εξής:
Η διαφοροποίηση της βασικής ιδρυτικής Συνθήκης που αφορούσε στην πάλαι ποτέ ΕΟΚ σε σχέση με την ήδη Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ότι η Κοινότητα –Κοινή Αγορά λαμβάνει ήδη τη μορφή Συμπολιτείας με στοιχεία ομοσπονδοποίησης.
Η ομοσπονδοποίηση αυτή κύρια αναφορά της έχει το ενιαίο νόμισμα (ευρώ) το οποίο λειτουργεί μέσω του ευρωσυστήματος. Επειδή όμως το ευρωσύστημα αποτελεί μέρος του όλου εποικοδομήματος έχει μετασχηματιστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση σε δύο πόλους:
α) στα κράτη-μέλη του ευρωσυστήματος
και β) στα λεγόμενα κράτη-μέλη με παρέκκλιση.
Η διαφοροποίηση αυτή έχει και την εσωτερική αντίφαση-αντίθεση εντός των κρατών-μελών του ευρωσυστήματος. Άξιο επισημείωσης είναι δε ότι τα κράτη που συγκροτούν το ευρωσύστημα υποδιαιρούνται σε κράτη του «κεντρικού πυρήνα» με κύρια αναφορά στο «Μητροπολιτικό Κέντρο» της Γερμανίας και σε κράτη που αφορούν στην «Περιφέρεια», εντός του αυτού επιμέρους συστήματος.
Επίσης πρόδηλο είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση λειτουργεί σε πολλούς κύκλους ή άλλως σε πολλά επίπεδα και εν τέλει με πολλές εσωτερικές αντιθέσεις. Οι κύκλοι αυτοί, τα επίπεδα αυτά και οι αντιθέσεις αυτές, σε συνδυασμό με την αφόρητη γραφειοκρατία των Βρυξελλών και το διαρκώς ενεστώς «δημοκρατικό έλλειμμα», φέρουν στο προσκήνιο την κρίση του συστήματος
- ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισημαίνει:
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προφανώς λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα προαναφερόμενα, τοποθετήθηκε ως εξής:
«Το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα δημιουργήθηκε από τους ιδρυτές του, μετά τις εφιαλτικές εμπειρίες του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, για να φθάσει ως την τελική του ολοκλήρωση, δηλαδή την πλήρη ενοποίησή του με την μορφή ομοσπονδιακής διακυβέρνησης υπό θεσμικούς όρους Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας. Η ως άνω διαπίστωση οδηγεί στο, νομοτελειακό, συμπέρασμα ότι αν η ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν επιτευχθεί, η συνακόλουθη στασιμότητα οδηγεί, επίσης νομοτελειακώς, στον κίνδυνο διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρχής γενομένης από τον σκληρό πυρήνα της, την Ευρωζώνη. Και τούτο διότι η επιβίωση και η εν γένει προοπτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης εξαρτώνται όχι μόνον από την οικονομική και τη νομισματική πρόοδο, αλλά πρωτίστως από την αντοχή των θεσμών του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος οι οποίοι, από την φύση τους, είναι οι μόνοι που μπορούν να εγγυηθούν πέρα από την σταθερότητα και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ενοποίηση, τόσον ως στόχο όσο και ως διαδικασία. Εξ αυτού συνάγεται ότι προκειμένου να καταστεί εφικτή η Ευρωπαϊκή Ενοποίηση –άρα και η συνακόλουθη, εκ φύσεως, νομισματική και οικονομική ενοποίηση- πρέπει να παραμείνουν όρθιες οι θεμελιώδεις θεσμικές αντηρίδες, πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η προοπτική δημιουργίας μιας ενωμένης Ευρώπης υπό όρους –όπως ήδη σημειώθηκε- Ομοσπονδίας και Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας.»
- τούτων δοθέντων
Απο τα προαναφερόμενα σαφές είναι ότι το όλο επιφαινόμενο της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης αφορά μιας νέας τάξης Respublica που απαιτεί άλλες χωρητικότητες, άλλες λειτουργικότητες και άλλους τρόπους λήψης αποφάσεων. Παρά δε που ο πολίτης νομιμοποιεί κεντρικό Όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εν τούτοις τίθεται θέμα Δημοκρατικής Αρχής, καθόσον εξακολουθεί να υπερέχει η γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Και υπερέχει η γραφειοκρατία των Βρυξελών καθόσον η νομοθετική πρωτοβουλία, δηλαδή η κανονιστική εξουσία, εξακολουθεί να είναι κατά κανόνα υπόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Συνεπώς, δικαίως επικεντρώνει το νομικό και πολιτικό του λόγο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τόσο στο ότι η «αντοχή των Θεσμών» αποτελεί εγγύηση προς τη διαδικασία της ολοκλήρωσης όσο και στο ότι η «πλήρης ενοποίηση» προϋποθέτει την ολοκλήρωση της ομοσπονδιακής διακυβέρνησης με την επικράτηση των αρχών και αξιών της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας. Ο λόγος δε του Προέδρου της Δημοκρατίας προς την κατεύθυνση αυτή είναι καίριος και κύριος, καθόσον, πέραν του ότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε επίπεδο επιρροών διαχωρίζεται σε χώρες της «Μητρόπολης» και της «Περιφέρειας», υφίστανται και Όργανα σ’ ένα πολυεπίπεδο σχηματισμό αποφάσεων και επιρροών όπως είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (European Central Bank -ECB), ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (Single Supervisory Mechanism–SSM), ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (European Stability Mechanism -ESM), η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (Directorate General for Competition–DGCom), καθώς επίσης και η Ευρωομάδα (Eurogroup).
- ο τρόπος λήψης αποφάσεων οδηγεί σε ευρωσκεπτικισμό
Υπ’ όψιν δε ότι το ευρύτατο γνωστό στην κοινή γνώμη Eurogroup λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις μη ελεγχόμενες, καθόσον το άτυπο αυτό Όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υπόκειται σε δικαστικό έλεγχο και εξ αντιδιαστολής δεν υφίσταται κατ´ αυτού δικαίωμα δικαστικής προστασίας. Ουδείς έχει δικαίωμα να προσφύγει στο Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( GC-EU) , για τις παράνομες αποφάσεις του Eurogroup. Το Eurogroup είναι εκτός ελέγχου για ό,τι παράνομο αποφασίσει!
Τα προαναφερόμενα είναι ιδιαιτέρως επίκαιρα μετά την πρόσφατη θέση του άτυπου αυτού Οργάνου ( Eurogroup) προς τη νέα Κυβέρνηση Μητσοτάκη, καθιστώντας σαφές ότι: εμείς λαμβάνουμε τις αποφάσεις!..Εννοούν δε, ότι : και εάν ακόμη είναι εκτός νομιμότητας οι αποφάσεις μας , εμείς ως Eurogroup, έχουμε «ετεροδικία» (!) , δηλαδή δικαιώματα Θεσμού που έχουν τα ανεξάρτητα και κυρίαρχα Κράτη!
Ιδού λοιπόν γιατί το Eurogroup, συμεριφέρεται από καθέδρας!
Όλα τούτα όμως σίγουρα θα έχουν συνέπειες, γιατί ολοένα και θα αυξάνεται ο ευρωσκεπικισμός στην ελληνική κοινωνία!
—————————
* ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου ( ECHR και GC-EU).