Το γενέθλιο της Θεοτόκου σήμερα και δυο προσκυνήματα της Μεσαράς με το ίδιο όνομα – Παναγία Καρδιώτισσα – γιορτάζουν.
Το ένα βρίσκεται στους Βώρους και είναι Μετόχι της Ιεράς Μονής Βροντησίου και το άλλο στον Άγιο Θωμά και ανήκει στην τοπική ενορία.
Η Παναγία η Καρδιώτισσα βρίσκεται βόρεια των Βώρων, παλιό μοναστήρι με αξιόλογες τοιχογραφίες, έργο του 15ου αιώνα και χαρακτηρισμένο μνημείο από τη 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Στην έκθεση ωμοτήτων της επανάστασης του 1866, που δημοσίευσε στα Κρητικά Χρονικά η Κατίνα Τσατσαρωνάκη αναφέρει ότι στη Μονή Καρδιωτίσσης: «Την εκκλησίαν Θεοτόκον βεβηλώσαντες εκόπρισαν επί της Αγίας Τραπέζης, τας δε εικόνας κατεσύντριψαν».
Η Παναγία η Καρδιώτισσα στον Άγιο Θωμά κτίστηκε μετά το 1912 στα ερείπια παλαιότερης του 14ου αιώνα, όπως μαρτυρούν σπαράγματα τοιχογραφιών. Μετά το 1912 έγινε προσκύνημα παγκρήτιας εμβέλειας, επειδή μετά από «όραμα» της Κυριακούλας και ανασκαφές φανερώθηκε η εικόνα της Παναγίας.
(Φωτογραφία πρώτη (κορυφής) Γιώργος Ζορμπάς και δεύτερη Νίκος Ψιλάκης)
