Γράφει ο Νίκος Φλεμετάκης
Πριν από εννιά (9) ακριβώς χρόνια, στις 8 Μαρτίου 2013, έφυγε από τη ζωή.
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ, η Αρχαιολόγος, η αρχιτέκτονας, η Ιστορική συγγραφέας…
Πριν οχτώ χρόνια, τέτοια ώρα στην εορτή για τη φύτρα της ζωής… ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ έφυγε… από τον κόσμο αυτό η αείζωος ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΤΖΟΜΠΑΝΑΚΗ.
Έφυγε από τον κόσμο αυτό την ώρα, που η οικούμενη γιόρταζε τη παγκόσμια ημέρα αφιερωμένη στη ΓΥΝΑΙΚΑ. Ανεκτίμητη και ανεξίτηλη η προσφορά της ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΑΥΤΗΣ στην κοινωνία μας.
Ο λαός του Μ. Κάστρου την αγάπησε και την αποχαιρέτησε σαν σήμερα αφήνοντας ένα κενό στην παρέα της κοινωνίας μας.
Η αείμνηστη Χρυσούλα αγάπησε το Ηράκλειο ,ενσωματώθηκε πολύ στη κοινωνία του, πρόσφερε σ’ αυτό όσα ΕΚΕΙΝΗ μπορούσε… στα τόσα χρόνια υπηρεσίας της είτε ως αρχιτέκτονας ,είτε ως αρχαιολόγος, είτε ως συγγραφέας υποδεικνύουσα τη γνήσια κρητική και επαγγελματική βιοθεωρία της
Η ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΤΖΟΜΠΑΝΑΚΗ δεν υπήρξε μόνο ηθικός, ενάρετος και άξιος πολίτης, αλλά ένας διανοούμενος, που παρενέβαινε επίμονα στα επίμαχα θέματα, που αφορούσαν την πόλη, την οποία αγάπησε, υπηρέτησε και πόνεσε. Άλλωστε είναι γνωστός αυτός ο επιρρηματικός προσδιορισμός που αποδίδεται στην αρχαιολόγο του Μ. Κάστρου.
Υπήρξε δημόσιος λειτουργός απαράμιλλης ζωτικότητας, με προσωπικό αλλά και δημόσιο λόγο, θεσμικό και κοινωνικό, που ήταν πάντοτε κλασικός, επίκαιρος και κριτικός.
Καταξιώθηκε σε πολλά ακαδημαϊκά, εθνικά, fora. Δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε εδώ ειδικότερες πληροφορίες για την προσωπικότητά της, για την επιστημονική παραγωγή της, για την κοινωνική έκφανσή της, αφού αυτές ανευρίσκονται πληθωρικά σε εγκυκλοπαίδειες και στο διαδίκτυο.
Οχτώ (8) χρόνια κι εκείνη λείπει. Έφυγε την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας (8 ΜΑΡΤΙΟΥ)…Την ημέρα που στους δρόμους ανεμίζουν «τριαντάφυλλα», λες κι ο Πλάστης θέλησε με αυτόν τον τρόπο να την αποχαιρετήσει η πόλη, που τόσο λάτρεψε.
Οχτώ (8) όμως και οι αρετές που κοσμούσαν την προσωπικότητα της: Η ταπεινότητα, η ευσπλαχνία, η αγνότητα, η φιλαλληλία, η επιείκεια, η καλοσύνη και η εργατικότητα. Τα προτερήματά της αυτά ήταν πάντα φανερά, στην εν γένει εργασία της, στη συμπεριφορά της, στους τομείς των ανθρωπίνων σχέσεων και των διαφόρων δραστηριοτήτων της.
Η αείζωος Χρυσούλα Τζομπανάκη αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας του Νησιού μας και με το πλούσιο συγγραφικό της έργο δεν θα ξεχαστεί ποτέ.
Όπως: «Ο Χάνδακας, η πόλη και τα τείχη», που αυτήν την περίοδο πολλά σχεδιάζονται και καταπονούνται επί των τειχών,Και «Οι Αρχάνες και η αρχιτεκτονική τους», «Η αρχιτεκτονική στην Κρήτη…», «Το Ηράκλειο εντός των τειχών… «Θαλασσινή τριλογία », «Ο κρητικός πόλεμος 1645-1669.» κ.ά.
Και όπως γράφει και ο Σεφέρης: «Σβήνοντας κανείς ένα κομμάτι από το παρελθόν, είναι σαν να σβήνει και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον κι είναι θλιβερή πια η ζωή, που μοιάζει με ακατοίκητο σπίτι».
Και ακόμη μην ξεχνάμε ότι η λήθη είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της μνήμης.
Έτσι όμως είναι ο δρόμος της ζωής , που όλοι ξέρουμε ότι κάποτε όσο μακρύς κι αν είναι, έχει το τέλος. Το τέλος αυτό δεν έχει πλατεία, αντίστροφη επιστροφή ή διπλή κατεύθυνση.
Όταν λέμε τέλος, εννοούμε την ηπιότερη έκφραση της λέξης «θάνατος». Σε αυτό που όλοι κάποτε φτάνουμε.
Το μόνον, που αφήνουμε πίσω μας ,είναι ένα «κοσμητικό» επίθετο, να μας συνοδεύει στη συζήτηση, που θα έχουν οι νεότεροι, όταν μιλούνε για τα περασμένα χρόνια της δικής μας ζωής…
Εκείνο το κοσμητικό επίθετο που συνοδεύει τη ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΤΖΟΜΠΑΝΑΚΗ στην κοινωνία της μεγαλονήσου Κρήτης είναι: ΑΘΑΝΑΤΗ!
Πηγή: patris.gr
