Το ελαιόλαδο, και ειδικότερα το εξαιρετικό παρθένο, αναδεικνύεται ως βασικό στοιχείο στη διαμόρφωση των γονιδίων που σχετίζονται με τον διαβήτη τύπου 2. Οι βιοδραστικές ενώσεις του έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη, μειώνουν τη φλεγμονή και προστατεύουν τη λειτουργία των βήτα κυττάρων του παγκρέατος. Ωστόσο, είναι σημαντικό να προωθηθούν κλινικές μελέτες που επιτρέπουν τη θέσπιση συγκεκριμένων κατευθυντήριων γραμμών για τη βέλτιστη πρόσληψη και τη μακροπρόθεσμη επίδρασή του στη μεταβολική υγεία.
Μια μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Γεωργικών Επιστημών και Κτηνιατρικής του Cluj-Napoca στη Ρουμανία, σε συνεργασία με το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, στο Ισραήλ, διερεύνησε τις επιδράσεις του ελαιολάδου στη γονιδιακή έκφραση που σχετίζεται με τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2). Η έρευνα εξετάζει τους μοριακούς μηχανισμούς με τους οποίους οι βιοδραστικές ενώσεις στο ελαιόλαδο θα μπορούσαν να ρυθμίσουν την αντίσταση στην ινσουλίνη, να μειώσουν τη φλεγμονή και να προστατεύσουν τη λειτουργία των βήτα κυττάρων του παγκρέατος.
Ο ΣΔ2 είναι μια πολυπαραγοντική μεταβολική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από αντίσταση στην ινσουλίνη και δυσλειτουργία των βήτα κυττάρων, που οδηγεί σε χρόνια υπεργλυκαιμία. Σε αυτό το πλαίσιο, το ελαιόλαδο, ιδιαίτερα το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, έχει αναγνωριστεί ευρέως για τα οφέλη του στη μεταβολική υγεία και τον ρόλο του στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών.
Η επιστημονική ανασκόπηση υπογραμμίζει ότι οι κύριες βιοδραστικές ενώσεις στο ελαιόλαδο, όπως το ελαϊκό οξύ και οι πολυφαινόλες, παίζουν βασικό ρόλο στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης που εμπλέκεται στον διαβήτη τύπου 2.
- Βελτιωμένη σηματοδότηση ινσουλίνης: Οι ενώσεις του ελαιολάδου βελτιστοποιούν την οδό σηματοδότησης της ινσουλίνης, προάγοντας την καλύτερη πρόσληψη γλυκόζης από τα κύτταρα.
- Ρύθμιση του μεταβολισμού των λιπιδίων: το ελαϊκό οξύ και οι πολυφαινόλες συμβάλλουν στη βελτίωση της οξείδωσης των λιπαρών οξέων και στη μείωση της αποθήκευσης του σπλαχνικού λίπους.
- Μείωση του οξειδωτικού στρες: Παρατηρήθηκε χαμηλότερη παραγωγή δραστικών ειδών οξυγόνου (ROS), η οποία προστατεύει τα βήτα κύτταρα του παγκρέατος.
- Τροποποίηση της φλεγμονής: ήταν εμφανής η αναστολή της οδού NF-κB και η προς τα κάτω ρύθμιση των προφλεγμονωδών κυτοκινών και των ενζύμων.
- Προστασία των παγκρεατικών βήτα κυττάρων: το στρες στο ενδοπλασματικό δίκτυο (ER) μετριάστηκε, μειώνοντας την απόπτωση και διατηρώντας την έκκριση ινσουλίνης.
Παρά τα πολλά υποσχόμενα ευρήματα, η μελέτη υπογραμμίζει αρκετούς περιορισμούς στην τρέχουσα έρευνα σχετικά με την επίδραση του ελαιολάδου στον διαβήτη τύπου 2:
- Έλλειψη μακροχρόνιων κλινικών δοκιμών: Οι περισσότερες υπάρχουσες μελέτες είναι παρατηρητικές ή βραχυπρόθεσμες, περιορίζοντας την κατανόηση των σωρευτικών επιπτώσεων της κατανάλωσης ελαιολάδου.
- Μεταβλητότητα στη βιοδιαθεσιμότητα: Απαιτούνται μελέτες που αναλύουν τον τρόπο με τον οποίο οι βιοδραστικές ενώσεις του ελαιολάδου απορροφώνται και μεταβολίζονται στον άνθρωπο.
- Επίδραση μεμονωμένων παραγόντων: γενετικές διαφορές, κατάσταση υγείας και εντερική μικροχλωρίδα μπορούν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα των ενώσεων του ελαιολάδου.
- Ανάγκη για μελέτες σε πραγματικές διατροφικές συνθήκες: Η μελλοντική έρευνα θα πρέπει να εξετάσει πώς αλληλεπιδρά το ελαιόλαδο με άλλα συστατικά της μεσογειακής διατροφής.
Οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη για διεπιστημονικές προσεγγίσεις που συνδυάζουν γονιδιωματικά, πρωτεϊνικά και μεταβολικά δεδομένα για μια πιο ακριβή κατανόηση των πλεονεκτημάτων του ελαιολάδου στον διαβήτη τύπου 2.
