Με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Χάρακα, την Τρίτη 15 Μαίου 2018 και ώρα 10 το πρωί, στην Αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου, στα πλαίσια των εκδηλώσεων για την Μάχη της Κρήτης, οργανώνεται ομιλία με θέμα: Η ιστορία του ΒΠΠ και η κατοχή στη Κρήτη, από την μάχη της Κρήτης μέχρι το τέλος του , οι κατοχικές γερμανο-ιταλικές αμυντικές πολεμικές οχυρώσεις και η αντίσταση από την σκοπιά της ιστορικής μνήμης με ομιλητή τον Σπυριδάκη Μιχάλη
περίληψη ομιλίας:
Η σημασία που είχε στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο η περιοχή της Μεσσαρά και το στενό της Φαιστού διακρίνεται από τη χαρτογράφηση των οχυρωματικών θέσεων, αρκετές από τις οποίες διασώζονται μέχρι σήμερα, όπως π.χ το στρατόπεδο του Ασφεντιλία-Πιτσιδίων, οι οχυρώσεις στο στενό της Φαιστού κλπ. Στην κατασκευή του αεροδρόμιου καθημερινά εργαζόνταν 3.500 εργάτες επί δύο χρόνια. Η στρατιωτική αρχιτεκτονική των αμυντικών οχυρώσεων παραμένει πολύπλοκη και δαιδαλώδης γύρω από το αεροδρόμιο του Τυμπακίου. Απλώνεται από τα νότια του Αμαρίου στην περιοχή της Αγίας Γαλήνης, σε όλο τον κόλπο της Μεσαράς, στα παραλία του Λιβυκού πελάγους, στα Αστερούσια, στην αρχαία Φαιστό, στην Αγία Τριάδα, στον Κομμό, στα Μάταλα, στη Γόρτυνα και στην ανατολική Μεσσαρά και στον νότιο ορεινό όγκο του Ψηλορείτη. Η οχύρωση του στενού της Φαιστού, με το αμυντικό τείχος 650 μ με δυο λοξούς τοίχους προς την θάλασσα, με τη μεγάλη παραλιακή αμυντική τάφρο των 6100 μέτρων καθώς και με τα αμυντικά έργα τεκμηριώνουν την ισχυρότατη γεωπολιτική θέση του της Φαιστού στο ΒΠΠ.
Η Κρήτη, στην κατοχή στρέφετε προς Αφρική και Μέση Ανατολή και, προ του φόβου μίας συμμαχικής απόβασης, οι γερμανικές δυνάμεις είχαν περίπου 75.000 άνδρες και οι ιταλικές δυνάμεις αριθμούσαν περίπου 30000-35000 άνδρες στο νησί, και ενισχύονται οι κατοχικές γερμανικές αμυντικές γραμμές στη περιοχή της Μεσσαράς και νότια Κρήτη , ίσως οι ισχυρότερες στη Μεσόγειο και το βόρειο τμήμα της Κρήτης . Σημαντικό γεωπολιτικό ρόλο διαδραμάτισε η περιοχή της Μεσσαράς μέχρι την Ιεράπετρας και το στρατιωτικό νοσοκομειακό αεροδρόμιο της Αγίας Βαρβάρας και τα νοσοκομεία της Κρήτης για τους τραυματίες του πολέμου της Μέσης Ανατολή.
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν η πιο εκτεταμένη γεωγραφικά και η πιο δαπανηρή σε πλουτοπαραγωγικούς πόρους ένοπλη σύγκρουση στην ιστορία της ανθρωπότητας, στην οποία ενεπλάκη η πλειοψηφία των εθνών που πάλευαν ταυτόχρονα σε διάφορα σημαντικά θέατρα πολέμου και η οποία κόστισε περίπου 55,5 εκατομμύρια ζωές.
Οι αρχικοί σχεδιασμοί ήταν να οχυρωθούν η Πελοπόννησος, η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα . Έως το τέλος του πολέμου ο αμυντικός σχεδιασμός στην Κρήτη είχε ολοκληρωθεί αλλά στην Πελοπόννησο και την υπόλοιπη Ελλάδα κτίστηκαν μόνο λίγα μικρά οχυρά σε επιλεγμένες θέσεις.
Η Κρήτη αποτελεί την ισχυρότερη πολεμική βάση των Γερμανών στη Μεσόγειο και αποτελεί από την αρχή της κατάληψης του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου ΦΡΟΥΡΙΟ και ο διοικητής των δυνάμεων κατοχής ονομάζεται Διοικητής φρουρίου Κρήτης. Αμέσως με την εγκατάσταση τους στη Κρήτη των Γερμανοί οργανώθηκε η αντίσταση στην Κρήτη κατά των δυνάμεων κατοχής για την ελευθερία .
Η ιστορική μνήμη δεν είναι γνωστική πολυτέλεια και δεν αφορά μόνο τους ιστορικούς. Αντίθετα η ιστοριογνωσία είναι το κατεξοχήν εργαλείο όλων μας, για να ερμηνεύσουμε το παρόν, ο καλύτερος δρόμος, για να αναλάβουμε τον ιστορικό μας ρόλο. Η γνώση της ιστορίας είναι πολύτιµο µέσο για να εξηγήσουν το παρόν.
Η τεχνολογική εξέλιξη, η επιστημονική πρόοδος, η έξαρση του ρατσισμού, η όξυνση κάποιων νοσηρών κοινωνικών φαινομένων, όλα αυτά δεν μπορούν να ερμηνευτούν σωστά, αν δεν εξετασθούν µέσα από την ιστορική µνήµη, αν δεν φιλτραριστούν από το εργοστάσιο του παρελθόντος, προκειμένου να διεκπεραιώσουμε την αποστολή µας ως άτοµα, µέλη µιας κοινωνίας, αλλά και ως έθνη σε οποιοδήποτε τοµέα της ανθρώπινης δραστηριότητας (πολιτικό, ηθικό, πολιτιστικό, οικονοµικό κ.ά.).