Η Περιφέρεια Κρήτης παρουσιάζει το έργο « Εάλω η Πόλις» σε ποίηση Δημήτρη Θεοδοσάκη και μουσική Γιάννη Δαμαρλάκη στο Πολύκεντρο Μοιρών Δήμου Φαιστού, την Κυριακή 30 Μαρτίου 2025 στις 7:00 το απόγευμα, η είσοδος ελεύθερη. Ερμηνεύει η Μαρία Σουλτάτου και αφηγείται ο Βαγγέλης Μαστορογιαννάκης. Συμμετέχουν οι: Ελένη Πασάη, Μιχάλης Μπελιβάνης, Μάνος Στουρίδης, Μανόλης Δριμής, Γιάννης Χαρκούτσης και η Βυζαντινή χορωδία Κρήτης. Λίγα λόγια για την ιστορία…
Η φράση “Εάλω η Πόλις” (δηλαδή “Η Πόλη έπεσε”) συνδέεται με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς στις 29 Μαΐου 1453. Σύμφωνα με την παράδοση, τα λόγια αυτά αποδίδονται στον Λουκά Νοταρά, τελευταίο μέγα Δομέστικο (δηλαδή αρχιστράτηγο) του Βυζαντίου, όταν διαπίστωσε πως η Πόλη είχε χαθεί οριστικά.
Άλλες πηγές αναφέρουν πως τα είπε κάποιος ανώνυμος μοναχός ή πολίτης που έτρεχε μέσα στην πόλη φωνάζοντας τη φράση αυτή για να ειδοποιήσει τους υπόλοιπους. Στις 28 Μαΐου 1453, έγινε η τελευταία λειτουργία στην Αγία Σοφία, με τον Κωνσταντίνο ΙΑ’ Παλαιολόγο και πολλούς πολίτες να προσεύχονται για τη σωτηρία της Πόλης.
Στις 29 Μαΐου τα χαράματα, οι Οθωμανοί του Μωάμεθ Β’ εισέβαλαν στην πόλη, σπάζοντας την άμυνα από την πύλη του Αγίου Ρωμανού. Λέγεται πως, μόλις η Πόλη έπεσε, ακούστηκε η κραυγή “Εάλω η Πόλις”, σηματοδοτώντας το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ’ σκοτώθηκε πολεμώντας, και η Κωνσταντινούπολη έγινε πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η φράση αυτή έμεινε στην Ιστορία ως ένα σύμβολο της πτώσης του Βυζαντίου αλλά και της έναρξης μιας νέας εποχής, όπου η Οθωμανική Αυτοκρατορία έγινε η κυρίαρχη δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο.
Tης Εύας Καπελλάκη Κοντού [Εκπαιδευτικός, αρθρογράφος & ραδιοφωνική παραγωγός]
