Δημοτική Σχολή Βόρρων –  Έτος Ιδρύσεως 1875

(Απόσπασμα από την ομιλία του  Ζαχαρία Καψαλάκη*, σε εκδήλωση που οργάνωσε ο Δήμος Φαιστού για τους Τρεις Ιεράρχες στις 30 Ιανουαρίου 2014. Θέμα της ομιλίας: «Ιδρύσεις σχολείων στο Δήμο Φαιστού στα χρόνια της  Τουρκοκρατίας…)

Το Σχολείο σε διάφορα έγγραφα φαίνεται να έχει ιδρυθεί το 1873, αλλά όλα τα στοιχεία που υπάρχουν βεβαιώνουν ότι το Σχολείο λειτούργησε για πρώτη φορά την άνοιξη του 1875. Στις 22 Απριλίου 1875, η ΔΗ με επιστολή της στους Ιερείς και Δημογέροντες των χωριών Βόρρων, Φανερωμένης, Γρηγοριάς, Αγίου-Ιωάννου,  Σκουρβούλων, Καλοχωραφίτη και Λαγολιού, τους ενημερώνει για την ίδρυση Σχολείου στους Βόρρους και το διορισμό του Κωνσταντίνου Παντελίδη, ως δασκάλου του Σχολείου. Είναι απόφοιτος της Β΄ Γυμνασιακής τάξης.

Λίγους μήνες αργότερα ο δάσκαλος στέλνει στη Δημογεροντία το πρώτο μαθητολόγιο του Σχολείου το οποίο και παρουσιάζει πολύ ενδιαφέρον. Συγκεκριμένα φαίνεται ο τρόπος με τον οποίο την εποχή εκείνη διαμορφώνονταν το επώνυμο των ανθρώπων. Ρόλο όπως βλέπουμε, παίζει είτε το όνομα είτε το επάγγελμα του πατέρα.

• Στις θέσεις 2 και 3 του μαθητολογίου τα παιδιά του Σταύρου Δασκαλάκη, λέγονται Στραυράκια. Στη θέση 4 το παιδί του Σάββα Αναστασίου γράφεται Σαββάκη. Επίσης στη θέση 8 υπάρχει το παιδί του Στρατή Ματθιουδάκη που λέγεται Στρατάκης Γεώργιος.
• Τα παιδιά των παπάδων του χωριού γράφονται Παπαδάκη (θέση 14, 15 και 34).
• Ακόμη ο γιος του Πολυχρόνη Μυλωνάκη, γράφεται Πολυχρονάκης Γεώργιος (θέση 18).
• Στη θέση 23 ο Νικόλαος Τσαγκάρης που είναι Σανδαλοποιός στο επάγγελμα, ο γιος του Εμμανουήλ γράφεται Τζαγκαράκης.
• Στη θέση 26 βλέπουμε ο γιος του Αντωνίου Καπελάκη, να ονομάζεται Καπελαντωνακης.

Δάσκαλος με καταγωγή τους Βόρρους εκείνα τα χρόνια ήταν ο Ευστράτιος Τζωρτζακάκης (δίδαξε σε Αγία Βαρβάρα, Καλνί Κατσέλι, Καμηλάρι, και Μαγαρικάρι)  και ο Γεώργιος Στεφανίδης του Αλεξάνδρου (δίδαξε το 1890 στο Σίβα).

*            Ο Ζαχαρίας Καψαλάκης είναι Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων