του Πέτρου Μηλιαράκη*
Η γειτονική Τουρκία από το 1973-1974 σε στρατηγικό επίπεδο θέτει ζητήματα για την κυριαρχία της Ελλάδας και μάλιστα σε ζητήματα διεθνούς δικαίου που ιδρύουν αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα για την ελληνική Επικράτεια.
Η συνταγματική τάξη στην Ελλάδα επιβάλλει στα όργανα άσκησης εξουσίας αφενός να ακολουθούν τους γενικά παραδεδεγμένους κανόνες του διεθνούς δικαίου και αφετέρου να υπερασπίζονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Το χρέος αυτό είναι ανένδοτο έναντι οιουδήποτε επιβουλεύεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Η πρωτοείσακτη θεωρία από τουρκικής πλευράς να διακηρύσσεται πόλεμος για την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, καθώς και να απειλείται χρήση βίας ακριβώς για την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, αφορά θεωρία και πολιτική εξ αιτίας της οποίας εκ προοιμίου η Τουρκία αποκόπτεται από τα πολιτισμένα κράτη, πράγμα που πρέπει να αναδεικνύεται από πλευράς Ελλάδας στα διεθνή fora και στη διεθνή διπλωματία.
Και ναι μεν η Συμμαχία εντός του ΝΑΤΟ δεν προβλέπει περίπτωση εμπόλεμης κατάστασης μεταξύ δύο κρατών-μελών (διαφορετικά «τι είδους» Συμμαχία θα ήταν), ωστόσο δεν προβλέπει και κάποια «ρήτρα αλληλεγγύης» για το κράτος-μέλος της Συμμαχίας που απειλείται (από οποιονδήποτε και οποτεδήποτε) όταν επιδιώκει να ασκήσει τα κυριαρχικά του δικαιώματα με βάση τους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Αυτό όμως δεν δικαιολογεί οποιοδήποτε κράτος-μέλος της συγκεκριμένης Συμμαχίας από το να απέχει να λάβει θέση ακόμη και εμπράκτως, εφόσον αντικείμενο της διαμάχης είναι η υπεράσπιση της διεθνούς έννομης τάξης. Με τούτα τα δεδομένα (και όσο το παρόν περίγραμμα επιτρέπει), υπ’ όψιν τα εξής:
- ΟΙ ΑΠΕΙΛΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Ο Πρόεδρος της Τουρκίας προσφάτως τοποθετήθηκε με το ότι: «…Δεν θα επιτρέψουμε τον φυσικό πλούτο της ανατολικής Μεσογείου να τον εκμεταλλευθούν κάποιοι άλλοι… Δεν θα αφήσουμε σε κανέναν ληστή να εκμεταλλευθεί τα συμφέροντα μας στην περιοχή». Έτσι κατά τον Τούρκο Πρόεδρο είναι «ληστές» όλοι όσοι στο πλαίσιο της διεθνούς έννομης τάξης εκμεταλλεύονται το φυσικό πλούτο που τους ανήκει.
Βεβαίως, οι προαναφερόμενες «δηλώσεις» του Τούρκου Προέδρου δεν εμποδίζουν το υπερσύγχρονο πλωτό γεωτρύπανο Stena Ice Max να έχει ήδη ξεκινήσει για την Κύπρο με πιθανή ημερομηνία άφιξης τη 12η Νοεμβρίου. Επίσης οι δηλώσεις αυτές δεν εμπόδισαν την Κυπριακή Δημοκρατία να εκδώσει την επιβαλλόμενη NAVTEX με βάση την οποία δεσμεύεται η «συγκεκριμένη περιοχή», όπου από τη 10η Νοεμβρίου έως και 25η Φεβρουαρίου, ο αμερικανικός πετρελαϊκός κολοσσός EXXON MOBIL συνεργαζόμενος με την Qatar Petroleum θα ξεκινήσει την πρώτη γεώτρηση στο Οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ.
- Η ΚΟΙΝΗ ΑΜΥΝΑ
Πέραν των προαναφερομένων και την όποια στάση των ΗΠΑ έναντι των τουρκικών απειλών, και ειδικότερα ως προς το Αιγαίο αλλά και τα δικαιώματα Ελλάδας-Κύπρου αναφορικώς με την ΑΟΖ, επιβαλλόμενη είναι ειδικώς ως προς τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αλληλεγγύη τους έναντι των παράνομων απειλών της Τουρκίας ως προς την Ελλάδα και την Κύπρο. Συνεπώς τίθεται ζήτημα κοινής άμυνας και εγγύησης συνόρων για τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ζήτημα αυτό (της κοινής άμυνας) προσφάτως ήταν αντικείμενο έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που κατέληξε στην έκδοση «Λευκής Βίβλου» την 1η Μαρτίου 2017. Επίσης διεξήχθη και έρευνα της κοινής γνώμης από 15-25 Απριλίου 2017 μέσω του «Ευρωβαρόμετρου». Η κοινή γνώμη δε απεφάνθη θετικώς σε ποσοστό 75% υπέρ της Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας, ενώ το 55% των ερωτηθέντων τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας ακόμη και «ευρωπαϊκού στρατού». Μετά ταύτα, την 7η Ιουνίου 2017 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία «Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας», πράγμα που έτυχε θετικής ανταπόκρισης στο Συμβούλιο Κορυφής της 22ας Ιουνίου 2017. Πέραν των προαναφερομένων όμως θα πρέπει να επισημειωθούν και τα εξής:
- ΝΑΤΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Η ίδρυση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ) στο χρόνο συγκρότησής της (1949) ήταν ατελής, χωρίς τη συμμετοχή δύο όμορων κρατών, της Ελλάδας και της Τουρκίας. Η επιβαλλόμενη δε ένταξη των κρατών αυτών αξιολογήθηκε σε ιδεολογικοπολιτικό αλλά και στρατηγικό επίπεδο, από τον (τότε) Υπουργό των Εξωτερικών των ΗΠΑ Ντιν Άτσεσον, ως εξής:
«Η εισδοχή των δύο χώρων δεν θα συντελέσει μόνον εις την ενίσχυσιν της ιδικής των ασφαλείας, αλλά και των άλλων χωρών του Συμφώνου, περιλαμβανομένης και της ιδικής μας. Αρκεί να ρίξωμεν ένα βλέμμα εις τον χάρτην, διά να είδωμεν ποία είναι η στρατηγική σημασία των δύο χωρών διά τη δυτικήν άμυναν: φρουρούν τας ανατολικάς προσβάσεις προς την Μεσόγειον, περιλαμβανομένων και των στενών της Ιταλίας, από τη Μαύρην Θάλασσαν προς την Κεντρικήν Μεσόγειον. Επιπλέον, η Τουρκία πλευροκοπεί τας χερσαίας οδούς, αι οποίαι άγουν από τη Ρωσίαν προς τας πλούσιας πετρελαιοπηγάς της Μέσης Ανατολής. Είναι δε γνωστή η απόφασις της Ελλάδος και της Τουρκίας να διατηρήσουν την ελευθερίαν και ανεξαρτησίαν των και να αναπτύξουν περαιτέρω τη δύναμίν των εις αποφασιστικόν φράγμα εναντίον του επιθετικού κομμουνισμού, ιδιαιτέρως εις την Μέσην Ανατολήν».
Αυτό ήταν το δόγμα της εποχής. Για την πληρότητα όμως του ιστορικού και πολιτικού λόγου θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν και τα παρακάτω:
Η σημερινή Ρωσία πρέπει να αντιστοιχηθεί ως προς τις επιρροές της (ή όχι) σε σχέση με τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες. Συνεπώς: θα πρέπει να αξιολογηθεί ο σημερινός γεωπολιτικός ρόλος της Τουρκίας έναντι της Ρωσίας στο κατά πόσον είναι ο αντίστοιχος της «ψυχροπολεμικής περιόδου», σε «αντιπαράθεση» με: 1) την Αρμενία, 2) το Αζερμπαϊτζάν, 3) τη Λευκορωσία, 4) την Εσθονία, 5) τη Γεωργία, 6) το Καζακστάν, 7) το Κιργιστάν, 8) τη Λετονία, 9) τη Λιθουανία, 10) τη Μολδαβία, 11) το Τατζικιστάν, 12) το Τουρκμενιστάν, 13) το Ουζμπεκιστάν και 14) την Ουκρανία -που αφορούσαν στην τότε ΕΣΣΔ.
Με τούτα τα δεδομένα επιβάλλεται επαναξιολόγηση της Τουρκίας από πλευράς των ΗΠΑ. Παραλλήλως όμως επιβάλλεται τα Ενωσιακά Όργανα να συνειδητοποιήσουν εγκαίρως ότι χωρίς κοινή άμυνα και εγγύηση συνόρων δεν μπορεί να υπάρξει και κοινό νόμισμα!..
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
«Τα Ενωσιακά Όργανα επιβάλλεται να συνειδητοποιήσουν ότι χωρίς κοινή άμυνα και εγγύηση συνόρων δεν μπορεί να υπάρξει και κοινό νόμισμα!»
——————————————–
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).