Γράφει ο Βαγγέλης Τιτάκης*
Με αφορμή τις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι ιδιαίτερα στην επικαιρότητα οι έννοιες της ηγεσίας και του οράματος καθότι κάθε παράταξη διαθέτει το δικό της αρχηγό-ηγέτη. Ο Benis παρομοίασε την ηγεσία με την ομορφιά λέγοντας ότι «είναι δύσκολο να την ορίσεις αλλά την αντιλαμβάνεσαι μόλις την αντικρίσεις». Η ηγεσία είναι η δυνατότητα επηρεασμού και παρακίνησης μιας ομάδας προς την επίτευξη ενός οράματος-σκοπού. Άρα η ηγεσία συνδέεται άμεσα με το όραμα, την επιρροή και τους ακόλουθους. Η ικανότητα επηρεασμού είναι απόρροια της προσωπικότητας και του κώδικα αρχών και αξιών που διαθέτει ο ηγέτης και συναντάται σε κάθε πεδίο της κοινωνικής ζωής.
Στη βιβλιογραφία απαντώνται τρία κυρίαρχα στυλ ηγεσίας: το μετασχηματιστικό, το συναλλακτικό, και το παθητικό. Ο μετασχηματιστικός ηγέτης κινητοποιεί τους οπαδούς του με την παροχή κινήτρων, τους μετατρέπει σε συνεργάτες, τους ωθεί προς την αλλαγή και τη βελτιστοποίηση της απόδοσής τους προς όφελος όλων. Οι συναλλακτικοί ηγέτες παρωθούν τα μέλη του οργανισμού προσφέροντας τους ανταμοιβές, βολιδοσκοπώντας τις ανάγκες τους, ενώ οι παθητικοί ηγέτες δεν αναλαμβάνουν υπευθυνότητες.
Σε αυτά τα πλαίσια ένας επίδοξος Δήμαρχος θα πρέπει να λειτουργεί με τα στοιχεία του ηγέτη που εμπνέει, δίνει κατευθύνσεις, οικοδομεί συνεργασίες και κερδίζει την αποδοχή αλλά παράλληλα πρέπει να λειτουργεί ως μάνατζερ που σχεδιάζει και προγραμματίζει, οργανώνει, συντονίζει, ελέγχει. «Οι μάνατζερ είναι αυτοί που κάνουν τα πράγματα σωστά, ενώ οι ηγέτες είναι αυτοί που κάνουν τα σωστά πράγματα». Ο ηγέτης καθορίζει το όραμα και την αποστολή του οργανισμού ενώ ο μάνατζερ είναι εκείνος που θα υλοποιήσει αυτή την αποστολή.
Από τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα ότι η διοίκηση ενός Δήμου δεν πρέπει να αναλώνεται στα αυτονόητα, όπως την ορθή και χρηστή διαχείριση, την εξασφάλιση επάρκειας νερού, την αποκομιδή των σκουπιδιών και τη συντήρηση των όποιων υποδομών και εν γένει την απλή διαχείριση της καθημερινότητας. Ένας Δήμαρχος χρειάζεται να διαθέτει όραμα το οποίο αναφέρεται στον στρατηγικό σχεδιασμό, στον τρόπο και τις μεθόδους που μπορεί ένας Δήμος να εξελιχθεί, να αναπτυχθεί και εν τέλει να αναμορφωθεί. Το ζητούμενο για ένα πραγματικό ηγέτη δεν είναι η απλή βελτίωση των πραγμάτων αλλά η αλλαγή των καταστάσεων η οποία θα επιφέρει σημαντική αλλαγή στην ποιότητα ζωής των πολιτών.
Αφορμώμενος από τα παραπάνω καταθέτω κάποιες σκέψεις που αφορούν στην αναμόρφωση των κωμοπόλεων και των χωριών μας, την ενίσχυση της οικονομίας και της εξωστρέφειάς τους, για την οποία απαιτείται η συνέργεια Δήμου και Δημοτών.
- Προαπαιτούμενο για την ανάπτυξη και την αύξηση της επισκεψιμότητας των χωριών μας είναι ο καλλωπισμός και εξωραϊσμός τους εκκινώντας από τα σπίτια των κατοίκων τους. Ο Δήμος μπορεί να δώσει ως κίνητρο στους πολίτες την απαλλαγή ενός ποσοστού στα Δημοτικά τέλη για τα πιο περιποιημένα και καθαρά σπίτια (π.χ. 50%, όχι απαραίτητα στα πιο πολυτελή).
- Είναι απαραίτητη η καλή προσβασιμότητα των κεντρικών δρόμων, η πεζοδρόμηση και ο φωτισμός τους, η τοποθέτηση χρωματιστών κυβόλιθων στους κάθετους δρόμους και στις γειτονιές προκειμένου να συμπληρωθεί η όμορφη εικόνα ενός οικισμού.
- Χρειάζεται, μη φοβούμενοι το πολιτικό κόστος, να πραγματοποιηθούν διανοίξεις-διαπλατύνσεις δρόμων εντός και εκτός οικισμών, διότι χωρίς καλούς και πλατείς δρόμους δεν επέρχεται καμία σημαντική ανάπτυξη.
- Στον τομέα της καθαριότητας δεν αρκεί η έγκαιρη αποκομιδή των απορριμμάτων αλλά πρέπει να βρεθούν αφανή σημεία σε κάθε οικισμό όπου θα τοποθετούνται οι κάδοι και θα υπάρχει απόκρυψή τους με καλαίσθητα στέγαστρα. Όπου δεν είναι εφικτή η απόκρυψή τους να γίνει η υπογειοποίησή τους. Παράλληλα είναι αναγκαία η αποψίλωση-καθαρισμός όλων των οικοπέδων και αγρών εντός οικισμών, όπως εξάλλου προβλέπεται από τον νόμο.
- Κάθε Δήμος είναι απαραίτητο να ασκεί κοινωνική πολιτική με ιδιαίτερη μέριμνα για ΑμεΑ, αναξιοπαθούντες και ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.
- Έμφαση στον τομέα του Πολιτισμού με την ανάδειξη των μνημείων και των ιστορικών χώρων μέσω της καθιέρωσης πολιτιστικών εκδηλώσεων και φεστιβάλ αλλά και μέσω της προβολής τους με έντυπα και ψηφιακά μέσα.
- Σε συνέχεια των παραπάνω είναι σημαντική η στήριξη Πολιτιστικών-Λαογραφικών δρώμενων από τον Δήμο αλλά και από τους πολίτες μέσω της δικής τους δραστηριοποίησης και συμμετοχής.
- Ανάδειξη και αξιοποίηση του φυσικού κάλλους των περιοχών μας με τη δημιουργία πάρκων, περιπατητικών, ορειβατικών και ποδηλατικών διαδρομών.
- Διενέργεια Αναδασώσεων και Δενδροφυτεύσεων, διότι το πράσινο εκτός από ομορφιά είναι οξυγόνο και ζωή.
- Δημιουργία πρατηρίων διανομής-πώλησης των τοπικών προϊόντων (οπωροκηπευτικών, τυροκομικών, μελιού κ.α.) από ομάδες παραγωγών.
- Το πιο μακρόπνοο όραμα είναι η σταδιακή ανάδειξη των χωριών μας σε παραδοσιακούς οικισμούς με συγκεκριμένους κανόνες δόμησης, μέσα από τους οποίους θα προβάλλεται η παράδοση, τα ήθη και έθιμά μας και εν τέλει η ιδιαιτερότητά μας. Διότι όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα προσέλκυσης κόσμου μέσω της θάλασσας τότε θα πρέπει να γίνει μέσω της προβολής του φυσικού περιβάλλοντος, του πολιτισμού και της παράδοσης.
- Ο Βαγγέλης Τιτάκης είναι Καθηγητής Θεολογίας- MSc στη Δημόσια Διοίκηση-Μουσικοσυνθέτης
Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με το συνδυασμό «Γόρτυνα-Νέα Εποχή»