Προβολή και συζήτηση για τις μοναστικές και ασκητικές μνήμες στην οροσειρά των Αστερουσίων θα πραγματοποιηθεί στον χώρο της Μόνιμης Έκθεσης του Τοπικού Τμήματος Δυτικής Κρήτης της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας στην οδό Πατελάρου 14 της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου. Την παρουσίαση θα κάνει ο Χάρης Στρατιδάκης.
Στο αποκαλούμενο και «Άγιο Όρος της Κρήτης» η κατοίκηση και η λατρεία ανάγονται στην απώτερη αρχαιότητα, στα νεολιθικά χρόνια. Στα μινωικά χρόνια η περιοχή έγινε γνωστή όχι μόνο για τους οικισμούς αλλά και για τις λιμενικές της εγκαταστάσεις στον Κομμό, όπως και για τα Ιερά Κορυφής, με επιφανέστερο εκείνο στην ψηλότερη κορυφή των Αστερουσίων, τον Κόφινα. Η ανάπτυξή της στη συνέχεια στα ρωμαϊκά χρόνια, οπότε συνδεόταν διοικητικά και εμπορικά με τη βόρεια Αφρική, ήταν εντυπωσιακή, με πιο γνωστά σήμερα το Ασκληπιείο του Λέντα και τις λιμενικές εγκαταστάσεις της πόλης Λασσαία.
Η έξοδος του Αγιοφάραγγου στο νότιο Κρητικό Πέλαγος
Επί χριστιανικών χρόνων τη λατρεία στα Αστερούσια θεμελίωσε το πέρασμα του Αποστόλου Παύλου από τους Καλούς Λιμένες δύο φορές, το 60 και 63 μ.Χ. Την επέκτεινε τον 11ο αιώνα η δράση του Αγίου Ιωάννη του Ξένου, που καταγόταν από το χωριό Σίβας και τη συνέχισε η ασκητική ζωή στο όρος Ραύκος των Αγίων Ευτυχίου και Ευτυχιανού, σε σπήλαιο της περιοχής «Αγιοί», και της αδελφής τους Κασιανής στη «Σπηλιά της Καλόγριας» στο ακρωτήριο Λίθινο. Ώθηση στη μοναστική και ασκητική ζωή έδωσε και η λειτουργία τριών μεγάλων μοναστηριών, της Μονής Οδηγητρίας και της Μονής Απεζανών επί Βενετοκρατίας και της Μονής Κουδουμά επί όψιμης Οθωμανικής Κατοχής. Παράλληλα λειτούργησαν πολλά μικρομονάστηρα, των Τριών Ιεραρχών στο Λουσούδι Καπετανιανών (κέντρο αντιρρητισμού), του Αγίου Νικήτα στον Αχεντριά, του Αγίου Παύλου στους Παρανύμφους, του Αγίου Αντωνίου στο Αγιοφάραγγο, της Παναγίας στον Μάρτσαλο, του Αγίου Ιωάννη στον ομώνυμο παραθεριστικό οικισμό κ.ά.
Κατά την παρουσίαση θα γίνει αναφορά στις τέσσερις μέχρι σήμερα εξερευνητικές αποστολές της Σπηλαιολογικής Εταιρείας, από το 2006, στον Κουδουμά (δύο φορές), στο Αγιοφάραγγο και στον Μάρτσαλο και στις δύο σχεδιαζόμενες, στο φαράγγι στο Βαθύ και στον Άγιο Ιωάννη. Το πλήθος των μοναστικών μνημών στην περιοχή είναι μεγάλο, με τελευταίο εντοπισμένο ασκητή το έτος 2012, ο οποίος εκοιμήθη το 2012. Εκτός της περιοχής των φαραγγιών και της παραλιακής ζώνης, μοναστικές μνήμες υπάρχουν σε πολλά ακόμη σημεία του άγριου τοπίου των Αστερουσίων, στην Αγία Κυριακή Οδηγήτριας, στον Άγιο Ονούφριο Πλατιών Περαμάτων κι αλλού, όλα μέσα σε βραχοσκεπές και σπήλαια. Τα πιο εντυπωσιακά από φυσική άποψη σπήλαια είναι πάντως ο Γουμενόσπηλιος Αγιοφάραγγου, ο Άγιος Ιωάννης και ο Άγιος Αντώνιος Καπετανιανών και ο Αββακόσπηλιος Κουδουμά. Αυτά και άλλα πολλά θα παρουσιαστούν με προβολή τους σε διαφάνειες και συζήτηση.
Η εκδήλωση, που είναι ανοιχτή σε κάθε ενδιαφερόμενο, θα έχει διάρκεια μιας ώρας και θα ξεκινήσει στις 8.30 μ.μ.
Το κατά την παράδοση σπήλαιο καταφυγής του Αγίου Παύλου στους Καλούς Λιμένες