Του Γιώργου Μαμάκη*
Δέος και απέραντος σεβασμός προς την φύση είναι τα συναισθήματα που πλημυρίζουν όποιον αντικρίζει αυτή την άγρια και ατόφια ομορφιά του Κρητικού τοπίου.
Το χωριό Αράδαινα κουβαλάει βαριά ιστορία, με μάχες, φυσικές καταστροφές αλλά και βεντέτες που το αποδεκάτισαν.
Μοιάζει γαντζωμένο στο χείλος του γκρεμού στις νότιες ρίζες των Λευκών Ορέων, στην επαρχία Σφακίων.
Η αρχαία πόλη ονομαζόταν Αραδήν και κατελάμβανε τον χώρο που σήμερα αντιστοιχεί στο κενό του φαραγγιού.
Ένας ισχυρός σεισμός μπορεί να προκάλεσε την καταστροφή της.
Η λέξη «Αραδήν» προέρχεται από το αράδα, παράγωγο από το άραδος= ταραχή, βίαιη κίνηση, η ταραχή, ο τρομακτικός θόρυβος, η βίαιη κίνηση της γης στη θέση που κάποτε ήταν αυτή η πόλη.
Το αίσθημα του αδρού, του αυστηρού και του επιβλητικού γίνεται σαγήνη και φόβος όταν κάποιος πλησιάσει σήμερα αυτό το φαράγγι.
Σήμερα ο οικισμός της Αράδαινας πέρα από ένα ιδιαίτερο φυσικό τοπίο, συνδιαλέγεται και με την ιστορία του.
Στην απογραφή του 1881 είχε 124 κατοίκους, ενώ παλαιότερα λέγεται ότι κατοικούσαν 700 άτομα, μέχρι τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 που ερήμωσε τελείως, εξαιτίας μίας βεντέτας που ξεκίνησε το 1948 για το κουδούνι μίας κατσίκας.
Η ιστορία έχει ως εξής: Ένα μικρό αγόρι βρήκε το κουδούνι μίας κατσίκας και αρνήθηκε να το δώσει στον ιδιοκτήτη του. Εκείνος τότε πήγε σπίτι του μικρού να το ζητήσει και κουβέντα την κουβέντα το κακό έγινε.
Ένα κουδούνι, ένας καυγάς, μια βεντέτα, 7 νεκροί και ένα χωριό – φάντασμα από το 1948!
Τα ερειπωμένα σπίτια στέκουν ακόμη και σήμερα αγέρωχα στο επιβλητικό τοπίο και κάποιες κατσίκες κυκλοφορούν ανέμελες και ανενόχλητες, αποτελώντας τους μόνιμους κατοίκους.
Συχνά πυκνά τουρίστες επισκέπτονται το μέρος είτε για να διασχίσουν το όμορφο φαράγγι το ύψος του οποίου ξεπερνάει τα 150μ, είτε για να κάνουν bungee jumping στην παρακείμενη γέφυρα η οποία θεωρείται η ψηλότερη της Ελλάδας (ύψος 138μ) και η δεύτερη ψηλότερη γέφυρα για bungee jumping στην Ευρώπη.
Την έκτισε η οικογένεια Βαρδινογιάννη για να ενώσει τις δυο πλευρές του φαραγγιού και να μπορεί να συνδεθεί το χωριό Άγιος Ιωάννης οδικώς με την Ανώπολη.
Ο ίλιγγος στην θέαση των μετώπων του φαραγγιού, οι αξίες του παλαιού, η ιστορικότητα των κατασκευών. συνδυαζόμενη με την αντικειμενική αξία της μνημειακότητας του συνόλου οδηγεί στην παραδοχή ότι η Αράδενα είναι τόπος μοναδικός…
* Ο Γιώργος Μαμάκης είναι Δάσκαλος και Δ/ντής α/θμιας εκπ/σης Ν. Λασιθίου
