Στίς 15/8/2022, ἡμέρα ἑορτῆς τῆς Παναγίας, ἀποκαλύφθηκε μιά ἐπιγραφή στήν Ἱ. Μονή Ὁδηγήτριας, ἀπό ἔκθεση ὠμοτήτων καί καταστροφῶν σ᾽ αὐτή, κατά τήν ὀθωμανική κατοχή, τοῦ ἔτους 1866, ὅπως αὐτή ἔχει δημοσιευθεῖ στήν ἐπιστημονική σειρά «Κρητικά Χρονικά», τόμ. 8, σελ. 26. Στήν εἰρημένη ἐπιγραφή ὑπάρχει τό παρακάτω ἐγχάρακτο τετράγλωσσο κείμενο, εἰς μνήμην ἐκείνων πού θυσιάστηκαν καί ἔπαθαν ἀπό τούς κατακτητές ὀθωμανούς.
Ἑλληνικά
Ἀπό ἔκθεση ὠμοτήτων καταστροφῶν κατά τήν Ὀθωμανική Κατοχή, τοῦ ἔτους 1866, στήν Ἱερά Μονή Ὁδηγητρίας.
«Ἅπαντα τά ἐν αὐτῇ κινητά κτήματα, αἰγοπρόβατα, μουλάρια, ἄλογα καί λοιπά ἔπιπλα τοῦ μοναστηρίου ἀφήρεσαν. Τήν ἐκκλησίαν ˝Ἁγίαν Φωτεινήν˝ εἰς Μετόχι Φωτεινόπουλον ἐβεβήλωσαν, τόν ἐκεῖ ἱεροδιάκονον Γεράσιμον τελειοδίδακτον τῆς θεολογίας ἀπεκεφάλισαν φρενήρη ὄντα. Τό ἐν τῷ μοναστηρίῳ εὑρεθέν ἱκανόν ἔλαιον ἔχυσαν, τούς δέ πίθους κατέσπασαν, 150 ἐλαιόδενδρα ἔκοψαν. Τήν ἐκκλησίαν ˝Εὐαγγελίστρια˝ εἰς Μάρταλον βεβηλώσαντες κατεσύντριψαν τάς εἰκόνας. Τήν ἐκκλησίαν εἰς Μάταλα ˝Κοίμησις˝ ἔκαυσαν. Τόν Ἡγούμενον Γεράσιμον συλλαβόντες ἔδηραν ἀνηλεῶς, ἵνα ὁμολογήσῃ τήν πυρίτιδα καί ἰατρικά, ἐβασάνιζον δέ αὐτόν ἐπί ἱκανάς ἡμέρας», (Κρητικά χρονικά, τ. Η΄).
Ἡ ἐπιγραφή αὐτή ἀποκαλύφθηκε, στίς 15/8/2022, εἰς μνήμην ἐκείνων πού θυσιάστηκαν καί ἔπαθαν ἀπό τούς κατακτητές ὀθωμανούς».
Ἀγγλικά
Extract from a report on the atrocities conducted during the Ottoman occupation in 1866, at Odigitria Monastery.
«All of the mobile property, sheep, goats, mules, horses, and remaining furniture were removed from the monastery. St. Foteini church in Foteinopoulon Metochi (glebe) was desecrated, while the residing deacon Gerasimos, a Theology graduate, was decapitated by frantic beings. A great amount of olive oil found at the monastery was spilled, pots were smashed, and 150 olive trees were cut. The church of Annunciation in Martsalon was desecrated, and the icons were utterly destroyed. The church of the Assumption of Virgin Mary was torched. After abbot Gerasimos was arrested, he was beaten mercilessly and then tortured for a great number of days so that he would confess where the gunpowder and medicines were». (Cretan Chronicles, v. 8)
Γαλλικά
Extrait d’un rapport sur les atrocités commises pendant l’occupation ottomane, en 1866, dans le Saint Monastère d’Odigitria.
«Tous les biens mobiliers qui s’y trouvaient, moutons, chèvres, mules, chevaux et autres meubles du monastère ont été emportés. Des êtres frénétiques ont profané l’église de ”Agia Fotini” à Metohi Fotinopoulon, décapité le diacre Gerasimon, un maître en théologie. Ils versèrent l’huile qu’ils ont trouvée dans le monastère, détruisirent les pots et abattirent 150 oliviers. Profanant l’église de ”Annonciation” de Martalon, ils détruisirent les icônes. Ils ont brûlé l’église de Matala ”Dormition de la Vierge”. L’abbé Gerasimos a été arrêté, battu et torturé pendant des jours sans pitié pour lui faire avouer où se trouvaient la poudre à canon et les médicaments». (Chroniques de Crète, v. 8).
Γερμανικά
Aus dem Bericht uber die Brutalität und Zerstörungen während der Osmanischen Besetzung , im Jahr 1866 im Heiligen Kloster Odigitria.
«Alle die darin befindlichen beweglichen Güter, Ziegen, Schaffe,Maultiere,Pferde und weiteres Iventar würden geplündert. Die Kirche «Heilige Foteini» in der Siedlung Foteinopoulo wurde entweiht, der dort lebende Magister der Theologie Priester Gerasimos ist von den rasenden Eroberern enthauptet. Sie gossen das im Kloster reichlich vorhandene Öl aus,und zerstören die Fässer, 150 Olivenbäume wurden gefällt. Die Kirche «Maria Verkündigung» in Martalon wurde entweiht und die Ikonen zertrümmert. Die «Maria Himmelfahrt – Kirche» in Matala wurde niedergebrannt. Der Abt Gerasimos wurde gefangen genommen und erbarmungslos geschlagen, damit er Ort von Schießpulver und Heilmittel verrate und sie folterten Ihn viele Tage». (Chroniken von Kreta, v. 8).
Πηγή: imga.gr
Για την προσφορά της Ιεράς Μονής Οδηγητρίας στους αγώνες του Έθνους μίλησε ο κ. Δημήτρης Σάββας, Προϊστάμενος της Δημοτικής Βικελαίας Βιβλιοθήκης Ηρακλείου
