Της Ερμιόνης (Έμη) Γιαλύτη*
Στο νησί μας το τελευταίο διάστημα επικρατεί μια …διχογνωμία και μία έντονη κριτική για τις μεγάλες κατασκευές. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι για το φράγμα που γέμισε, για το οποίο όμως πριν γκρινιάζαμε, και είμαστε πολύ μπερδεμένοι για τους εθνικούς δρόμους και τα αεροδρόμια, επειδή δεν έχουμε σαφή εικόνα για το πόσο υπερέχουν τα πλεονεκτήματά τους, έναντι των αρνητικών επιπτώσεων.
Δεν θα σταθώ σε αυτό, ούτως ή άλλως είμαι υπέρ του στοχευμένου και με ακρίβεια σχεδιασμένου τρόπου ανάπτυξης, αρκεί το έργο να σέβεται την αειφορία του τόπου και να εναρμονίζεται με τους όρους της ορθής περιβαλλοντικής διαχείρισης. Είναι μια απαράβατη δέσμευση νομική και ηθική του καθενός μας.
Αυτό που σήμερα θέλω να μοιραστώ είναι πολύ διαφορετικό, είναι κάτι «μέσα από το ίδιο το έργο» και ιδιαίτερα από τους χώρους των σηράγγων, όπου έχω για χρόνια εργαστεί.
Συνήθως στα μεγάλα έργα υποδομής, πάντα υπάρχει θόρυβος γύρω από το εργοτάξιο: απόψεις, αντιρρήσεις, θετικές και αρνητικές κριτικές … Το ίδιο το εργοτάξιο από μέσα όμως, κινείται στη δική του τροχιά. Εκεί, οι φωνές των ανθρώπων συντονίζονται με τους θορύβους των μηχανών, και των μετάλλων, για 22 ώρες το 24ωρο. Εκεί, ένα εκατοστό απόκλισης της πορείας της σήραγγας, μετράει πολλαπλασιαστικά λάθος στην τελική της όδευση. Εκεί, κάθε βράχος και κάθε ρωγμή, έχουν τη δική τους παράμετρο που πρέπει μαθηματικά να αναλυθεί.
Εκεί, είσαι κάθε ώρα σε ετοιμότητα, γιατί κάθε «βήμα προχώρησης σήραγγας» απαιτεί το συγχρονισμό δεκάδων έμπειρων ανθρώπων και συσκευών.
Εκεί, κάτω από τη γη ακούγονται λέξεις όπως: ασπίδα, ποδαρικό, θόλος, πλαίσιο, δαχτυλίδι, καμινάδα και όλα σημαίνουν κάτι διαφορετικό απ’ότι οι έννοιες πάνω από τη γη.
Εκεί, το εκκλησάκι των Ελλήνων στην είσοδο είναι δίπλα σε αυτό των Αυστριακών, γιατί όλοι εύχονται το ίδιο πράγμα και όλοι προσεύχονται στην Αγία Βαρβάρα (Santa Barbara) γι’αυτό.
Η αγωνία δεν έχει εθνικότητα και η πιθανότητα αστοχίας δεν υπάρχει σαν εναλλακτική. Εύχεσαι απλά να μπορεί να συνεργαστεί το μηχάνημα με το βράχο, και συμφιλιώνεσαι με την ιδέα ότι θα χρειαστείς όλη τη δύναμη, τις γνώσεις και την τεχνική σου, κάθε φορά που αυτό δεν συμβαίνει. Κάθε μικρή τρύπα στο έδαφος, εύχεσαι να μην είναι η είσοδος από μια μεγάλη σπηλιά που μπορεί να εγκλωβίσει εσένα και το μηχάνημα.
Ακόμα και το διάλειμμα για φαγητό, γίνεται στα 300m κάτω από την επιφάνεια, γιατί η είσοδος της σήραγγας που έχει ως τώρα διανοιχτεί, είναι 2 χιλιόμετρα πίσω. Τρως λοιπόν το μεσημεριανό σαν βραδυνό, με φώτα, μπροστά στο αδιάνοιχτο ακόμα μέτωπο, μέσα στο βουνό. Στο 12ωρο της βάρδιάς σου, προλαβαίνεις να αναμετρηθείς με τις αντοχές, τις δυνάμεις, τους φόβους σου, αλλά κυρίως με την ίδια τη φύση. Και όταν «σχολάσεις» και βγεις έξω, θα είναι πάλι βράδυ, όπως τα ξημερώματα που μπήκες, αλλά εσύ, θα ξέρεις πως έχεις νικήσει και σήμερα.
Όλα τα παραπάνω (και πολύ περισσότερα και πιο εκπληκτικά) συμβαίνουν σε όλους τους ανθρώπους που δουλεύουν στα υπόγεια έργα. Ανεξάρτητα από το αν εμείς συμφωνούμε ή διαφωνούμε, η εξέλιξη δεν σταματάει. Αρκεί να βρίσκουμε τρόπους το ανθρώπινο αποτύπωμα που διευκολύνει τη ζωή και την ανάπτυξη, να γίνεται με Πρόγραμμα, Σεβασμό, Σχεδιασμό, και να προϋποθέτει την αποκατάσταση μιας Νέας Ισορροπίας στη Φύση.
Οι φωτογραφίες (από προσωπικό αρχείο εργασίας) αποτελούν ένα ιστορικό της κατασκευής της σήραγγας Αποσελέμη, που μπόρεσε φέτος με την ολοκλήρωσή της, να συνεισφέρει τα μέγιστα στην ενίσχυση του ταμιευτήρα του φράγματος.
* Ερμιόνη (Έμη) Γιαλύτη
Γεωλόγος Α.Π.Θ.
Msc Γεωτεχνικός Πολυτεχνείου Κρήτης
Υποψήφια Περιφ. Σύμβουλος
με το Συνδυασμό Στ. Αρναουτάκη
για την Π.Ε. Ηρακλείου
