Έρευνα – Κείμενο – Φωτογραφίες: Νικόλαος Μαθιουδάκης
Αντώνης Μιχαήλ Μαρκατάτος!
Αναμνήσεις της καλλιτεχνικής μου διαδρομής με το λαούτο μου στα χωριά των Αστερουσίων και πέρα αυτών…
Ξετυλίγοντας ένα μεγάλο αλλά σημαντικό κομμάτι, από το κουβάρι της ζωής σε ένα άνθρωπο με μια σπουδαία πορεία στην μουσική παράδοση των Αστερουσίων, και από τους τελευταίους της παλιά γενιάς που άφησαν ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους..
Αν και έχουν περάσει τα χρόνια θυμάται και διηγάτε πολλά, επακριβώς και με κάθε λεπτομέρεια τα πάντα, με άγνωστες και γνωστές πτυχές μια πλούσιας καλλιτεχνικής διαδρομής.
Πάει κάμποσος καιρός που πέρασα και με φιλοξένησε στο σπίτι του στο Πύργο σε μια συνάντηση που προσωπικά την ήθελα, γιατί ο Κύριος Αντώνης ο Μαρκατάτος με Κάπα κεφαλαίο αποτελεί ένα μεγάλο κομμάτι της παράδοσης των Αστερουσίων, σε μια σπουδαία διαδρομή, σε χρόνια δύσκολα, που όλοι εμείς, με καταγωγή από τα Αστερούσια, δικαιολογημένα, καυχόμαστε και υπερηφανευόμαστε εκεί που έχει φθάσει σήμερα!
Ο Αντώνης ο Μαρκατάτος εκτός από το καλλιτεχνικό μέρος που ήταν αδιαμφισβήτητα ένας σπουδαίος λαουτιέρης, που μαζί με τον αδερφό του τον Ηρακλή αποτέλεσαν μια δυνατή ζυγιά για πολλά χρόνια στα χωριά των Αστερουσίων και του κάμπου, ήταν συγχρόνως, καλός φίλος και άψογος συνεργάτης, κατ’ ομολογία με όλους τους λυράρηδες που συνεργάστηκε και πορεύτηκε μαζί τους στα γλέντια, και μάλιστα εξαιρετικός άνθρωπος και οικογενειάρχης που χαίρει της εκτίμησης και του σεβασμού όχι μόνο συγγενών και φίλων στο Χωριό του τον Πύργο, αλλά και ολοκλήρου της περιοχής των Αστερουσίων και όχι μόνο !!!
Με υποδέχθηκε λοιπόν στον Πύργο με την γυναίκα του την Κυρία Κλειώ και στην παρέα μας προστέθηκε και ο αδερφός του ο Μανώλης που θα τον χαρακτηρίσω ένα ΄΄ήρωα εν ζωή΄΄ με πλούσια στρατιωτική δράση, με μετάλλια, διπλώματα και παράσημα στην κατοχή του ,από τον πόλεμο της Κορέας που υπηρέτησε ως Στρατιώτης, ταξιδεύοντας σε μια μακρινή χώρα, σε ένα πόλεμο στο άγνωστο, και οι ελπίδες επιστροφής να γυρίσεις ζωντανός ήταν ελάχιστες, Ό Μανώλης γύρισε πίσω τραυματίας πολέμου και μας διηγάτε σήμερα πολλά από αυτήν εμπειρία. Όμως κάποια άλλη φορά για τον Μανώλη πρέπει να ειπωθούν περισσότερα!!
Πολλές φορές είμαστε αδύναμοι στα θέλω μας για να αποδώσουμε και να εκφράσομε ότι αισθανόμαστε και είμαστε συγκρατημένοι και προσεκτικοί μην αδικήσομε με ότι θέλομε να εκφραστούμε με τα γραφόμενα μας και αυτό σκέφτομαι τώρα, και πραγματικά αισθάνομαι το βάρος απέναντι στο ήθος τις αξίες και την προσωπικότητα και την καλλιτεχνική διαδρομή του ανθρώπου όπως του Αντώνη Μαρκατάτου !!!
Θεωρώ αλλά και γνώμη πολλών ότι ο Αντώνης ήταν μια από τις σοβαρές προσωπικότητες και μορφές του Πύργου και της περιοχής των Αστερουσίων που ακούραστα μέσα σε απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες και σε δύσβατα μονοπάτια περπάτησε με πολλούς λυράρηδες, αλλά περισσότερο με τον αδερφό του τον Ηρακλή καλεσμένοι σε Γάμους και πανηγύρια, και πολλές ήταν οι φορές που πήρε θέση απέναντι στο λυράρη στην μέση των καφενείων στα χωριά των Αστερουσίων και μαζί να μεταφέρουν χαρές, και μόνο χαρές, γιατί αυτός ήταν ο ρόλος και το κάλεσμα τους, με τα μουσικά τους όργανα στα χέρια της λύρας και του Λαούτου !!!
Ο Αντώνης ο Μαρκατάτος γεννήθηκε στον Πύργο το 1930 και ο Ηρακλής το 1934 !!
Καταγωγή από πολυμελή οικογένεια του Μιχάλη και της Βασιλικής Μαρκατάτου με δέκα αδέρφια τον αριθμό, Μενέλαος Γιώργης (από άλλη μητέρα )και εν συνεχεία -Νικόστρατος, Φραγκιός, Δημήτρης, Μαρία, Παγώνα, (Μανώλης -Γιάννης), Αντώνης ,Ηρακλής…..
Σήμερα είναι εν ζωή δύο αδέρφια ο Αντώνης και ο (Μανώλης-Γιάννης) έχει δύο ονόματα.
Πράγματι όπως συμπληρώνει και η κόρη του η Βάσω χαίρεσαι να κουβεντιάζεις μαζί του και να τον ακούς.. έχει καθαρό λόγο και η σκέψη του είναι λογική και θυμάται πολλά!!! Ένας άνθρωπος σπουδαίος με πολλά χαρίσματα που εκτός το μουσικό είχε το χάρισμα του ΄΄Μίμου΄΄και σε κάποια διαλείμματα στα γλέντια, η σε κάποια μικρή διακοπή για αλλαγή χορδής στην λύρα η στο λαούτο, του δινόταν η ευκαιρία και εκείνος να αρχίσει να μιμείται κάποιους ανθρώπους ως προς την ομιλία την συμπεριφορά το περπάτημα τους κ.λ.π. προκαλώντας γέλιο και διάθεση στούς θαμώνες !!.
Αγαπητέ Αντώνη είστε από τους ανθρώπους που σέβομαι και εκτιμώ και σε ευχαριστώ που βρίσκομε στο σπίτι σου και το χαίρομαι ιδιαίτερα για πολλούς λόγους !!
Η ευχαρίστηση δική μου!!!
Θέλω να μας πεις για τα πρώτα σου βήματα στο Λαούτο, πως ασχολήθηκες; και ποιος παρακίνησε από τα δύο αδέρφια τον άλλο για το όργανο, εσύ τον Ηρακλή η ο Ηρακλής εσένα;
Εγώ παρακίνησα τον Ηρακλή
Πως ξεκίνησα το όργανο με το λαούτο;;;
Όταν ήμουν μικρός 14-15 χρονών στα 1945 περίπου θυμάμαι ότι, ο πατέρας του Κυριάκο του Καλλέργη ο Μανώλης, έπαιζε λύρα και ήταν καλεσμένος σε ένα γάμο, πασαδόρο είχε τότε τον Καπετανάκη τον Μανώλη ο οποίος τώρα είναι μακαρίτης ο οποίος ήταν και αυτός από τον Πύργο, εμένα μου άρεσε να είμαι δίπλα στα όργανα, παιδί τότε και να κρατώ το τσιγάρο ως συνήθως και να δίνω μια του ενούς το μισό, και μια του αλλουνού εκιά που παίζανε, για να μην σταματήσουν από το πυρετό του γλεντιού !!
Άμα πήγε κάποια στιγμή για δουλειά ντου ο Μανώλης ο Καπετανάκης έκατσα στη καρέκλα και πχιάνω το μαντολίνο και ακούγοντας με ο Καλλέργης γυρίζει και μου λέει… Μωρέ συ να μάθεις θές !!!! Αυτό μπήκε μέσα μου κατευθείαν και μετά από πέντε έξι μέρες μού παντίχνει ένας κοντοχωριανός και μου λέει μπορείς να μου βρείς ενα λυράρη γιατί παντρεύει εδώ δίπλα στο Δωράκι και θέλω ένα λυράρη και δεν γνωρίζω κάποιο έλα του λέει να σε πάω και τόνε πήγα στον Καλλέργη και εκείνος μου λέει νάρθης θες να πάμε:::
Όταν μου έκανε την πρόταση εγώ δεν κάτεχα που βρισκόμουνα !!
Ήταν η πρώτη φορά και μεγάλη η χαρά μου που θα πήγαινα σε γάμο !!!!
Έτσι ξεκινήσαμε μαζί και παίξαμε πολύ καιρό μαζί !!
Με τον Ιορδάνη τον Μαγιόγλου που έπαιζε βιολί επίσης πολύ καιρό, μαζί μετά με το αδελφό μου τον Ηρακλή, επίσης με τον Παντελή από τον χάρακα, με τον γέρο ΄΄Προβατίνη΄΄τον Μανώλη Κατσαράκη πολύ καιρό μαζί, και με τον Γιώργη τον Δημητράκη απο τους Παρανύμφους που γίναμε και ήμασταν και σύντεκνοι !!
Μαντολίνο έπαιζα στην αρχή και άμα είδα ότι είχα πάρει τη δουλειά λέω θα πάρω ένα λαούτο και ο πρώτος που έπαιξα με λαούτο ήταν ο Παντελής ο Σταυρουλάκης όπως και ο Παντελής το πρώτο γλέντι με λαούτο το έκανε μαζί μου !! Το γλέντι αυτό ήταν περίπου 1950-1951 διότι το 1952 πήγα στρατιώτης !!
Είμαι γεννημένος το 1930 !! 92 ετών σήμερα !!
Ο Ηρακλής πότε αρχίζει την λύρα ;;
Εγώ μετά αφού ήμαθα και έπαιζα πάσο, στους λυράρηδες παρακινήθηκε ο Ηρακλής και έκαμε μια λύρα στον ΄΄Πρινιά΄΄ παραγγελιά στου Σταθογιάννη μια λύρα στενόμακρη όπως τις έφτιαχνε τότε και όχι στην σημερινή μορφή !!
Άμα άρχισε και ‘παιζε ότι ήξερε, ήκαμε μια βιολόλυρα σαν του ΄΄Λυρατζάκι΄΄ τη Βιολόλυρα την οποία παίξαμε τότε σε μια παρέα όταν την αγόρασε και μετά όταν έμαθε καλά, πήρε μια λύρα Ρεθεμνιώτικα μάλλον του Σταγάκη και συνεχίσαμε μαζί μέχρι που ήταν εδώ στο Πύργο και μέχρι που παντρεύτηκε στην Καλλονή Πεδιάδος το 1961 και μετακόμισε σώγαμπρος !!
Μετά εγώ συνέχισα με τον Δημητράκη τον Γιώργη απο τους Παρανύμφους με τον Γιάννη τον Βεργάκη τον ΄΄Τσικιντίρι΄΄ απο το Μεσοχωριό με τον Γιώργη τον Λουλάκη τον ΄΄Γιαχνή΄΄ και τον Κωστή τον Γαρεφαλάκη απο την Εθιά !! !!Πρέπει να έχεις παίξει με όλους !!
Αντώνη εδώ να σε διακόψω και συνεχίζεις!!
Μού έδωσε η Κούλα του Νίκο του Καμενάκι – Βελεγράκη- Κακουδάκη του Σπανογιάννη μια φωτογραφία του γάμου της που παίζεις με το Κωστή Παπαδάκη η το ΄΄Λυρατζάκι΄΄ στην Εθιά μια μοναδική φωτογραφία και η μοναδική που υπάρχει που παίζετε στη αυλή της εκκλησίας της Παναγίας στην Εθιά στης Κούλας το γάμο !!
Πες μας τι θυμάσαι για αυτό το γάμο !!
Θα σου πω στον Γάμο της Κούλας και του Νίκο Βελεγράκη …Εμένα μας είχε καλέσει με τον Κυριάκο τον Καλέργη ο Νίκος στον γάμο και ήμασταν οι λυράρηδες του γαμπρού. Από την μεριά της νύφης στην Εθιά καλεσμένοι λυράρηδες ήταν το Λυρατζάκι (Κωστής Παπαδάκης) με λαουτιέρη τον Γιάννη τον Μαθιουδάκη, και κατά μαρτυρία της Κούλας ο Λυρατζάκης ήταν και προσωπική επιθυμία του ΄΄Σπανογιάννη΄΄Γιάννη Κακουδάκη του πατέρα της, και μάλιστα κατά πληροφορία πρώτα κάλεσε το Λυρατζάκι και τον έκλεισε, και εν συνεχεία όρισαν τον Γάμο, και εδώ φαίνεται για μια φορά ακόμα η μεγάλη απήχηση και αγάπη που είχε τότε το Λυρατζάκι στα Αστερούσια και ιδιαίτερα στην Εθιά !!!!!!
Και έτσι κατά συμφωνία έπρεπε να παίξει ένας από του γαμπρού και ένας από της νύφης για να συνοδέψουν το ανδρόγυνο προς και μετά την εκκλησία αλλά και να παίξουν στην αυλή της εκκλησία για να χορέψει το ανδρόγυνο με τους συγγενείς τον καθιερωμένο πρώτο συρτό .
Έτσι λοιπόν έπαιξα εγώ με το τον λυρατζάκι, και εν συνεχεία συνοδέψαμε το ανδρόγυνο με κοντυλιές της στράτας από την αυλή της εκκλησίας !!
Σας θυμάμαι Αντώνη μικρός στην Εθιά και αξέχαστες οι στιγμές οταν φθάνατε στο χωριό κουστουμαρισμένοι με τα όργανα στα χέρια το λαούτο στην υφασμάτινη θήκη, και η λύρα στο βαλιτσάκι , όταν πολλές φορές ανηφορίζατε με τα πόδια από το μονοπάτι που οδηγούσε από τον Πύργο στην Εθιά καλεσμένοι από τα καφενεία του χωριού για τα γλέντια στα πανηγύρια της αναλήψεως καθώς και στο μεγάλο πανηγύρι του πολιούχο και προστάτη του χωριού μας του ΄΄Προφήτη Ηλία ΄΄αλλά και στους γάμους χωριανών που πολλές φορές ήσασταν καλεσμένοι και
αρχινούσε η βραδιά σχεδόν μόλις φθάναμε.
Να παίζομε όλη την νύχτα, να ξημερωθούμε, να παίξει η καμπάνα, να πάμε στην εκκλησία και μετά την εκκλησία να αρχίσει το γλέντι μέχρι την επόμενη το πρωί !!και πολλές φορές και την επαύριο του παναγυριού.
Χρόνια φτωχικά και τα κέρδη ελάχιστα αλλά η ικανοποίηση μας ήταν περισσότερο, ο κόσμος να γλεντήσει μαζί μας και να περάσει καλά. και όπως είπε κάποτε ο μεγάλος και αξέχαστος λυράρης ο Γεράσιμος Σταματογιαννάκης της ίδιας εποχής ότι <<εμείς δεν πηγαίναμε για να πλουτίσουμε, πηγαίναμε για να ομορφαίνουμε τις χαρές των ανθρώπων>>. !!
Έτσι ακριβώς μας ευχαριστούσε και μάς, που δίναμε χαρά στους πολλούς και καλούς μερακλήδες που υπήρχαν τότε στο χωριό.
Ζήσαμε τα Αστερούσια σε καλές εποχές γιατί ήταν όλα δικά μας !!
Με το Ηρακλή από τον Τσούτσουρο μέχρι τους Παρανύμφους !!
Αρραβώνες, γάμους, πανηγύρια και ας είναι καλά οι άνθρωποι που μας προτιμούσανε και περάσαμε καλά !!
Θυμάμαι Αντώνη τον γάμο του Δημόκριτου στην Εθιά που παίξατε με τον αδερφό σου τον Ηρακλή και το γλέντι να γίνετε στο σπίτι του Εμμ. Βελεγράκη του ΄΄Καλέμπρικου΄΄ ‘όπως ήταν γνωστός !!
Τότε συνηθιζόταν και κάναν το γλέντια σε κάποιο μεγάλο σπίτι αν και ο χώρος δεν επαρκούσε για όλους και μάλιστα απλά περιοριζόταν στους στενούς συγγενείς και καλεσμένους, εμείς τα κοπέλια περιφερόμασταν εκεί έξω κ.λ.π.!!
Μας διήγατε ο Αντώνης ότι την επαύριο του γάμου στην αυλή του Δημήτρη Κακουδάκη (Λεφούτσο) πατέρα του γαμπρού έστησαν ένα χορό και μάλιστα ο Νικόλας ο΄΄Σουρούτης΄΄ ενθουσιασμένος και έχοντας βγεί στο κέφι μιας ηλικίας, αλλά και μαζί στρατιώτες, μου έπαιξε εν χαστούκι…. Εγω ξαφνιάστηκα και παραξενεύτηκα αλλά οι άλλοι απο την παρέα να μου λέμε ότι από ενθουσιασμό και από την όρεξη στο έκανε, και μάλιστα αστειευόμενος ο Αντώνης γυρνώντας τους λέει ΄΄Μωρέ σείς εγώ το ξέρω ότι με αγαπάτε όλοι, και άμα μου παίξει ο καθανείς ένα χαστούκι τότε πάω εγώ……….Πάντως στην Εθιά συνεχίζει τους θεωρούσα όχι μονο φίλους, αλλά όλους, δικούς μου ανθρώπους ,δικούς μου συγγενείς. Μας αγαπούσαν και τους αγαπούσαμε, ζήσαμε μοναδικές και αξέχαστες στιγμές !!
Και η Εθιά Αντώνη σας αγάπησε και σας έδινε μεγάλη σημασία διότι ερχόσασταν να δώσετε χαρά και διασκέδαση στον κόσμο και στο χωριό, και η Εθιά στα πρόσωπα σας το εκτιμούσε και το αναγνώριζε !!!
Μαζί με τον Ηρακλή ήμασταν επίσης λυράρηδες στον Γάμο στα Καστελλιανά της κόρης του Μανώλη Λουλάκη της Κατοίκω όταν τα ξημερώματα σε ΄΄Πρινιανό΄΄Σιγανός στο δρόμο συνοδέψαμε το ανδρόγυνο από το γλέντι που γινόταν στο πάνω χωριό, μέχρι την στάση του λεωφορείου για να φύγει για το Ηράκλειο, που ήταν έξω από το καφενείο του Κουτεντογιώργη στα πάνω Καστελιαννά !!!
Μάλιστα όπως μου διηγήθηκε η κόρη του η Καλιόπη η μοναδική που είναι ακόμα εν ζωή όταν έφθασε το λεωφορείο περίμενε ο οδηγός να τελειώσει ο πρινιανός που είχε στηθεί και πολλοί κατεβήκανε από το λεωφορείο και πιάσανε στο χορό !!!
Κρατώντας λοιπόν ο Μανώλης ο Λουλάκης στην ομπρός μεριά μαζί με τίς κόρες του και απευθηνόμενος στην νύφη και κόρην του Κατοίκω υπό τους ήχους της λύρας του Ηρακλή είπε τότε τίς παρακάτω μαντινάδες που σώζονται όπως:
Σαν είναι απαραίτητος παιδί μου ο χωρισμός σου την σύσταση σου άσε μου να ρθώ στ αρχοντικό σου.
Δεν ξαναδίνω μπλιό λεφτά, στη χώρα για τον ύπνο………………..
και αποχαιρετώντας την κόρην του φεύγοντας και μπαίνοντας στο λεωφορείο της λέει:
Ψιλοκοσκινισμένο μου στάρι με δίχως νίρα άμε παιδί μου στο καλό κι οπως τα φέρει η μοίρα
Και το πρώτο γλέντι με το νεαρό Κυριάκο Καλέργη στα καλύβια του Αγίου Κωνσταντίνου !!
Φύτευα καπνό και ήρθε και με βρήκε στο χωράφι αλλά εγώ του πρότεινα τον Κωστή τον Κατσουλιέρη, αλλά και εκείνος είχε δουλειά και ξαναγύρισε πίσω και με παρακάλεσε, του είπα εντάξει θα πάμε, και άφησα το χωράφι και το φύτεμα του καπνού και πήγαμε στα Καλύβια στο πανηγύρι.
Αυτό ήταν ένα από τα πρώτα γλέντια του Κυριάκο σαν λυράρης !!Αναγνωρίζω ακόμα και σήμερα του πάτερα του, που και αυτός ήταν που με στήριξε σε αυτό που αγαπούσα, ήθελα και έμαθα.
Έμενα με έσπρωξε και μου έδωσε την ώθηση ο Γέρο Μανώλης ο Καλλέργης, και εγώ έσπρωξα τον μικρό του Γιο τον Κυριάκο που καταξιώθηκε με τον χρόνο στο καλλιτεχνικό στερέωμα, με μεγάλη θητεία.
Με το αδερφό μου τον Ηρακλή εκτός από αδέρφια ήμασταν επί πολλά χρόνια δυο καλοί συνεργάτες και δυο καλοί φίλοι.
Από τις τις λίγες ζωντανές ηχογραφήσεις που σώζονται σήμερα με τον Αντώνη και τον Ηρακλή Μαρκατάτο είναι η εγγραφή στη Μουρνιά στο πανηγύρι του Αγίου Μάμα του 1960 σε μπομπίνα που κατέγραψε τότε ο Μάμας Σταυρακάκης ο τσαγκάρης και σώζεται σήμερα !!!
Ο Ηρακλής παντρεύτηκε στην Καλονή πεδιάδος σε ηλικία 27 χρονώ μόνιμα πλέον εκεί και συνέχισε την καριέρα του ως λυράρης στα γύρω χωριά της περιοχής. Δυστυχώς όμως από το 2001 έχει φύγει από τη ζωή .
Όπως λέει ο Αντώνης ο Ηρακλής ήταν ο καλύτερος μας σε λεβεντιά καλός χαρακτήρας και φίλος με όλους.
Η άποψη του Αντώνη για το λαούτο και την συνοδεία στον λύράρη είναι ότι:
Ο λαουτιέρης έπρεπε να έχει περισσότερο ρυθμό, σταθερότητα να προσέχει και να παρακολουθεί τον λυράρη, να κρατά καλό χρόνο, όχι πατήματα που δεν ωφελούσαν αλλά χρόνο και καλό ρυθμό, και κατά ομολογία πολλών λυράρηδων αυτά τα στοιχεία που βοηθούσαν τον λυράρη ο Αντώνης τα είχε!! Τον διέκρινε η σοβαρότητα και η εμπιστοσύνη και ο σεβασμός στο συνεργάτη που είχε απέναντι στο κέντρο του καφενείου και γινόταν ένα μαζί του, όπως και ο στόχος κοινός να πάει καλά η βραδιά, και το γλέντι να κυλήσει με όρεξη και κέφι !!! Αν πάρομε παράδειγμα το μεγάλο Θανάση Σκορδαλό που απαιτούσε χρόνο, ρυθμό, σωστό πάσο και όχι πατήματα !!!
Και με το Κωστή Παπαδακη η ΄΄λυρατζάκι΄΄ όσες φορές παίξαμε μαζί, ένοιωθε απέναντι μου ικανοποίηση και πετούσε στα νέφαλα, του άρεσε η συνεργασία μαζί μου!!!
Για τον Παντελή τον Σταυρουλάκη είχανε καλέσει τον Νίκο Ξυλούρη στο Χάρακα. Ο Παντελής δεν ήταν καλεσμένος σε καφενείο για γλέντι και έτσι εκείνος το βράδυ πήγε να παρακολουθήσει από κοντά τον Ψαρονίκο και πήγε στο γλέντι που έπαιζε, κάποια στιγμή τον κάλεσε ο ψαρονίκος να παίξει λύρα, από τους θαμώνες κάποιος είπε στο ψαρονίκο εμείς καλέσαμε εσένα να παίξεις και όχι άλλος, έγινε μικροπαραξήγηση και ήταν μία από τις αιτίες που ο Παντελής για κάποιο η και μεγάλο χρονικό διάστημα απείχε από τα γλέντια παρά την απαίτηση των πολλών φίλων του που είχαν διαφορετική γνώμη και άποψη για την απόφαση του .
Πέρασε καιρός και ήρθαν από το Μορόνι και απευθύνθηκαν σε μένα για το που θα βρούνε τον Παντελή, με σκοπό να του ζητήσουν να παίξει σε γάμο τους. Τούς είπα εγώ θα σας πάω, και πήγαμε στο σπίτι και του έκαναν την πρόταση για να πάει να παίξει, αλλά εκείνος αρνήθηκε, και τότε εγώ σαν μεγαλύτερος του μίλησα ιδιαιτέρως και του είπα ότι, αυτό που κάνεις δεν είναι σωστό να αρνηθείς αφού ο κόσμος σε θέλει σε αγαπά, σε προτιμά και σε ζητά, και πρέπει να πας, του είπα πολλά σε φιλικό κλίμα, με άκουσε, και έτσι ο Παντελής πήγε στο γάμο, και συνέχισε την λύρα.
Συνεχίζει ο Αντώνης Μαρκατάτος κάνοντας τον συλλογισμό του λέει ότι, όλοι μας έχομε τις ιδιοτροπίες καλές η κακές αλλά να τις αφήνομε πίσω για το κοινό καλό, και τον Παντελή στην λύρα τότε δεν τον έφθανε κανείς και το αποτέλεσμα φαίνεται σήμερα στην αποδοχή του κόσμου σε ότι άφησε πίσω του και δεν γίνεται σήμερα γλέντι χωρίς να ακουστούν τα μοναδικά συρτά του Παντελή Σταυρουλάκη και όχι μόνο !!!!!
Μεγάλο το φορτίο και η ευθύνη των σημερινών λυράρηδων στην μεταλαμπάδευση της ιστορίας και του μουσικού ηχοχρώματος των Αστερουσίων, και ιδιαιτέρως με σπουδαία και κορυφαία ονόματα καλλιτεχνών της περιοχή μας που χαίρουν σήμερα μεγάλης εκτίμησης, προτίμησης και αποδοχής, στον κόσμο και στους μερακλήδες.
Κάνοντας μια ανασκόπηση της καλλιτεχνικής πλούσιας πορείας στα Αστερούσια και πέρα αυτών, ο Αντώνης Μαρκατάτος θυμάται και μνημονεύει όλους τους λυράρηδες που συνεργάστηκε, αλλά και όλα τα χωριά που τους προτίμησαν έπαιξαν και διασκέδασαν τον κόσμο σε γάμους και πανηγύρια όπως:
Στον Πύργο έπαιξα με τον Μανώλη Κατσαράκη η ΄΄Προβατίνη΄΄, με τον Μανώλη τον Καλέργη, με το Μαρίνο Πολυχρονάκη, με τον κουνιάδο μου τον Αριστείδη τον Οικονομάκη, με τον Κυριάκο τον Καλέργη, και με τον Αδερφό μου τον Ηρακλή.
Στο Ροτάσι έπαιξα με τον αδερφό μου τον Ηρακλή, τον Ιορδάνη τον Μάγιογλου, με τον Μανώλη Κατσαράκη η ΄΄Προβατίνη΄΄ με τον Κυριάκο τον Καλέργη, με τον Γιώργη τον Δημητράκη, με τον Γιώργη Λουλάκη τον ΄΄Γιαχνή΄΄ και με τον Κωστή Γαρεφαλάκη.
Στο Μεσοχωριό, με τον αδερφό μου Ηρακλή, τον Γιάννη τον Βεργάκη η ΄΄Τσικιντίρη΄΄ τον Κωστή Παπαδάκη η το ΄΄Λυρατζάκι΄΄, με το Μανώλη τον Παπαδάκη τον αγροφύλακα.. με τον Σταύρο τόν Βεργάκη και ένα παλιό λυράρη τον Μιχάλη Γοραντωνάκη η τον ΄΄Γιανκάκη΄΄ όπως ήταν γνωστός.
Στα Καστελλιανά έπαιξα με τον αδερφό μου τον Ηρακλή, τον Γιάννη τον Βεργάκη η ΄΄Τσικιντίρη,΄΄ με τον σύντεκνο μου τον Γιώργη τον Δημητράκη, και με τον Κυριάκο τον Καλέργη.
Στο Δεμάτι έπαιξα έπαιξα με τον αδερφό μου τον Ηρακλή, με τον Γιάννη τον Βεργάκη η ΄΄Τσικιντίρη,΄΄ και με τον Γιώργη τον Λουλάκη η ΄΄Γιαχνή΄΄.
Στα Καλύβια με τον σύντεκνο μου τον Γιώργη τον Δημητράκη.
Στο Άι Βασίλη, Χόνδρο,Πάνω και Κάτω Πουλιές ,Μάρθα, Σκινιά έπαιξα με τον Γιάννη τον Βεργά κη η ΄΄Τσικιντίρη.΄΄ και στον Σκινιά μαζί του δύο φορές.!!!
Στην Μουσούτα με τον κουνιάδο μου τον Αριστείδη τον Οικονομάκη.
Στην Γρα λυγιά, Μοχό, Σβούρου το Μετόχι, Σγουροκεφάλι ,Αγία Ειρήνη Ηράκλειο, Λούκια, Κουμάσα, Παναγιά έπαιξα με τον Κυριάκο τον Καλέργη.
Στην Λαγούτα με τον κουνιάδο μου τον Αριστείδη τον Οικονομάκη !
Στούς Παρανύμφους με τον Γιώργη Δημητράκη με τον Κυριάκο τον Καλέργη
Στόν Αχεντριά με τον αδερφό μου τον Ηρακλή, με τον Κυριάκο τον Καλέργη, με τον Γιάννη τον Βεργάκη η ΄΄Τσικιντίρι΄΄ και με τον Σταύρο τον Βεργάκη !!
Στην Εθιά με το αδερφό μου τον Ηρακλή, με τον Κωστή Παπαδάκη η το ΄΄Λυρατζάκι΄΄ με τον Κωστή τον Γαρεφαλάκη, με τον Γιώργη τον Λουλάκη η ΄΄Γιαχνή,΄΄με τον σύντεκνο μου τον Γιώργη τον Δημητράκη, τον Φρίξο τον Ανδρεαδάκη, και ένα Δημήτρης ΄΄Πατούχας΄΄ το παρατσούκλι του απο τον Κρότο και κατά ομολογία του Γιώργη Δημητράκη καλός λυράρης.
Στην Μουρνιά με το αδερφό μου τον Ηρακλή, με τον Γιάννη τον Βεργάκη η ΄΄Τσικιντίρι΄΄ και με τον Γιώργη Καλογιαννάκη τον Κουρέα η Καβετζογιώργη που έπαιζε τότε λύρα
Στον Πρινιά και Στόλους με τον Γιώργη τον Δημητράκη
Στο Τεφέλι με τον Μητσάρα ένα σπουδαίο τότε λυράρη.
Σπουδαία καριέρα απο ένα καταξιωμένο λαουτιέρη και μιά ιστορική, νοσταλγική εξομολόγηση έχοντας ακόμα βαθιά ριζωμένο μέσα του το μεράκι για το λαούτο, συγκινημένος μιλάει για όλη την πολύχρονη πορεία του , και εκφράζει ολόψυχα το ευχαριστώ στους λυράρηδες που συνεργάστηκε, όπως και στα χωριά που τούς στήριξαν και τους προτίμησαν. Ο αγαπητός Αντώνης πάνω από όλα ξεχωρίζει για την ανθρωπιά του και το μεγαλείο ψυχής, και όσα και να πούμε πάλι θα νάμαστε στην αρχή.
Σήμερα ο Αντώνης ζει στο ιστορικό Πύργο με την γυναίκα του την Κλειώ και τα παιδιά του. Η ζωή του έδωσε χαρές, αλλά στο δρόμο του βρεθήκαν και απρόσμενες πίκρες. Όμως στα 92 του, συνεχίζει την ζωή, και την αντιμετωπίζει με χαμόγελο, καρτερικότητα, αξιοπρέπεια και με ψηλά το κεφάλι.
Εμείς να του ευχηθούμε από καρδιάς να ζήσει και να περάσει τα χρόνια του όπως εκείνος θέλει και επιθυμεί !
Προσωπικά τον ευχαριστώ
και του εκφράζω την αγάπη και την εκτίμηση μου !!!
Αντώνη χρόνια σου πολλά ανήμερα της γιορτής σου, με την αγάπη της οικογενείας και όλων μας!!!
Αιωνία και η μνήμη του αξέχαστου Ηρακλή !
Άνθρωποι που έχουν προσφέρει στην παράδοση και στο πολιτισμό του τόπου και της περιοχής μας, να μην μένουν απαρατήρητοι, και να μην λέμε καλά λόγια μόνο όταν φύγουν από κοντά μας, αλλά ας τα ακούσουν εν ζωή, και να τους πούμε ένα ευχαριστώ για ότι πρόσφεραν, ότι διέσωσαν, ότι μας άφησαν, με λίγα λόγια σε ότι καυχόμαστε εμείς σήμερα αυτό που λέμε: //Αστερουσιανή μουσική και Αστερουσιανοί μουσικοί // !!!
Νίκος Μαθιουδάκης Εθιά !!!
