Κείμενο – Φωτογραφία: Γιώργος Παναγιωτάκης
Ο Αντώνιος Φ. Παπαδάκης.
Ένας από τους μεγάλους ευεργέτες του Έθνους και του Πανεπιστημίου Αθηνών.Με καταγωγή από το Οροπέδιο Λασιθίου.
Η ζωή του μοιάζει με παραμύθι, είναι όμως μιά ιστορία με πολλά κεφάλαια και δραματικά γεγονότα.Γεννήθηκε το 1810 στο Ψυχρό.Όταν οι Τούρκοι πάτησαν το Λασίθι, κατέσφαξαν τον πατέρα του και αιχμαλώτισαν τον μικρό Αντώνιο και τα άλλα δύο αδέρφια του.Και τα τρία παιδιά πουλήθηκαν για να εξισλαμιστούν και να γίνουν δούλοι.Ο Αντώνιος,με το όνομα Μουσταφά, κατέληξε στην Κων/πόλη στην αυλή ενός πασά .Τα αδέρφια του εστάλησαν στην Αίγυπτο.
Όταν ο Αντώνιος μεγάλωσε κατάφερε να δραπετεύσει στην Οδησσό και πλάι στον κόμητα Στούρτζα δούλεψε, σπούδασε, μεγαλούργησε και απόκτησε μεγάλη περιουσία. Μετά από χρόνια ήρθε στην ελεύθερη Ελλάδα, άσκησε διάφορες επαγγελματικές δραστηριότητες, έγινε μέτοχος της Εθνικής Τράπεζας και μέλος του ΔΣ.
Την τεράστια περιουσία που απόκτησε διέθεσε εξ ολοκλήρου σε ευεργεσίες και κοινωνικούς σκοπούς.
-Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κληροδότησε το κτίριο της Φοιτητικής Εστίας και διέθεσε μεγάλα ποσά.Ακόμη, χρηματοδότησε υποτροφίες φοιτητών που με τον καιρό αυξήθηκαν σε εκατοντάδες κάθε χρόνο.
-Στήριξε με χρηματικά ποσά και όπλα τον απελευθερωτικό αγώνα της Κρήτης
-Χρηματοδότησε την ανέγερση σχολείων.
-Αμέτρητες είναι οι δωρεές του σε φιλανθρωπικές και κοινωνικές οργανώσεις,σε εθνικούς και κοινωφελείς σκοπούς.
Πέθανε το 1878 και τάφηκε με μεγάλες τιμές.Το ταφικό του μνημείο στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών είναι εκπληκτικής τέχνης μαρμάρινο έργο.
Η ζωή του σημαδεύτηκε με το τραγικό τέλος του αδερφού του,που στην Αίγυπτο εξισλαμίστηκε , πήρε το όνομα Ισμαήλ Σελίμ Πασάς, έγινε στρατηγός και Υπουργός Στρατιωτικών της Αιγύπτου.Η μοίρα του επιφύλαξε να είναι επικεφαλής των τουρκοαιγυπτιακών δυνάμεων που εστάλησαν το 1867 στο Οροπέδιο για την καταστολή της επανάστασης.Εδώ, στον τόπο όπου γεννήθηκε έχασε τη ζωή του.Λέγεται ότι σκοτώθηκε από τα όπλα που έστελνε ο αδερφός του Αντώνιος.Λέγεται όμως επίσης ότι δηλητηριάστηκε από άνθρωπο του περιβάλλοντος του,επειδή ανεγνώρισε το τόπο όπου γεννήθηκε και έδωσε εντολές για επιείκεια στο ντόπιο πληθυσμό.
Υ.Γ. Το πορτρέτο του Εθνικού μας ευεργέτη φιλοτεχνήθηκε, τιμής ένεκεν και κοσμεί την αίθουσα εκδηλώσεων του Συλλόγου Λασιθιωτών Αττικής “Δικταίος”.
