Του Ηλία Λουλούδη*
Στο παρελθόν υπήρξαν αναρχικοί και ριζοσπάστες γενικότερα , που θεωρούσαν ότι ο αγώνας για την απελευθέρωση ενός καταπιεσμένου έθνους , όχι μόνο δεν αντιφάσκει με τις αρχές τους , αλλά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος τους. Σε αντίθεση λοιπόν, με διάφορες σύγχρονες ιδεοληψίες, οι αναρχικοί αντιλήφθηκαν τους αγώνες εθνικής απελευθέρωσης ως προέκταση των κοινωνικών αγώνων και των αγώνων για την απελευθέρωση του ανθρώπου. Πολλοί από αυτούς ,που αγωνίστηκαν στο πλευρό των Ελλήνων , κατά της Οθωμανικής σκλαβιάς , πέθαναν κατόπιν στα οδοφράγματα της Κομμούνας του Παρισιού.
Σήμερα η Ιστορία είναι στο μεγαλύτερο μέρος της ακρωτηριασμένη, ενώ η επιλεκτική αφήγηση πνίγει τις ανεπιθύμητες πτυχές, μέσα από την εθνική εκπαίδευση του κάθε κράτους.
Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθώ σε έναν άγνωστο στα σχολικά βιβλία αλλά ονομαστό αναρχικό, που δραστηριοποιήθηκε στις Κρητικές επαναστάσεις, αλλά και στον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο, τον Ιταλό Αμιλκάρε Τσιπριάνι. Μια εμβληματική φυσιογνωμία του ευρωπαϊκού αναρχικού κινήματος, όπου μετά από αγώνες δεκαετιών, στο πλευρό του προλεταριάτου και των αδυνάτων σε μια σειρά χωρών (Ελλάδα, Ιταλία, Αίγυπτο, Γαλλία, Ελβετία), με ξεχωριστή στιγμή την ενεργό συμμετοχή του και στην Κομμούνα του Παρισιού, όπως και ο Γουστάβος Φλουράνς για τον οποίο έχω αναφερθεί σε παλαιότερο άρθρο.
Στον πόλεμο του 1897 στο πλευρό του Ελληνικού λαού , που αγωνιζόταν για την απελευθέρωση από τον Οθωμανό δυνάστη , πολέμησαν αρκετοί αναρχικοί και ριζοσπάστες της εποχής. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός τους έφτασε τους 1000-1500 εθελοντές, που πήραν μέρος στις μάχες της Θεσσαλίας και της Ηπείρου, ενταγμένοι στον ελληνικό στρατό υπό μορφή τριών σωμάτων: ένα οι πολυπληθέστεροι Γαριβαλδινοί, ένα η «Φάλαγγα των Φιλελλήνων» που αποτελούνταν από τη λεγεώνα των μαυροντυμένων αναρχικών του Αμιλκάρε Τσιπριάνι κι ένα με συμμετοχή αναρχικών και σοσιαλιστών υπό τον συνταγματάρχη Μπερτέτι.
Από τότε μέχρι σήμερα, σε διάφορες χρονικές στιγμές και σε όποιο μέρος του κόσμου υπήρξαν και υπάρχουν άνθρωποι που αγωνίζονται για την ελευθερία τους (Σαντινίστας, Ζαπατίστας, Παλαιστίνιοι…), συνεχίζεται αυτή η ανιδιοτελής παράδοση της έμπρακτης αλληλεγγύης και προσφοράς από οπαδούς του διεθνούς ελευθεριακού κινήματος κάτω δύσκολες συνθήκες, όπως η πρόσφατη αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στην Γάζα.
Ο Τσιπριάνι στις Κρητικές επαναστάσεις
Ο Τσιπριάνι εμφανίζεται να συμμετέχει στην επανάσταση του 1866, μαζί με άλλους ξένους εθελοντές με την ομάδα του Ζυμβρακάκη στον Ομαλό, μετά την μάχη της Αγίας Ρουμέλης το Γενάρη του 1867. Από τότε γίνεται πιστός σύντροφος του Γάλλου φιλέλληνα Φλουράνς .Την ίδια περίοδο συναντάμε αρκετούς εθελοντές στην περιοχή όπως τους Πουανσό, Ανεμός, Αρντεμάνι κτλ για τους οποίους θα αναφερθώ σε επόμενο δημοσίευμα και συγκεκριμένα για τον διπλό ρόλο του Ανεμός.
Σε έκθεση του Αναρχικού Συνδέσμου της Αθήνας προς το Διεθνές Επαναστατικό Συνέδριο , που έγινε στο Παρίσι το 1900 , μεταξύ των άλλων αναφέρεται η δράση των εθελοντών στη Κρήτη: «…Στην Αθήνα διατηρούμε ακόμα θερμή την ανάμνηση της εδώ διαμονής στα 1868 του αγαπημένου μας Γουσταύου Φλουράνς. Μαζί με τον σύντροφο Αμιλκάρε Τσιπριάνι ήταν μες στους Γαριβαλδινούς εθελοντές , που ήλθαν να πολεμήσουν στην πρώτη γραμμή των επαναστατημένων δυνάμεων του Κρητικού λαού ενάντια στην τουρκική καταπίεση ….»
Ο Τσιπριάνι ήρθε αρκετές φορές στην Ελλάδα και μετά την μάχη του Δομοκού(1897), επέστρεψε στην Αθήνα και έδωσε μια συνέντευξη στην οποία εξύμνησε τον αγώνα του λαού της Κρήτης, ο οποίος θρηνούσε τα θύματα μιας ακόμα εξέγερσης εναντίον της Τουρκικής εξουσίας, τριάντα χρόνια μετά από αυτήν στην οποία συμμετείχε.
Να σημειώσω εδώ ότι στην εξέγερση της Kρήτης το 1897, πήραν μέρος το σώμα Ιταλών αναρχικών και σοσιαλιστών με επικεφαλής τον Mπερτέτι, καθώς και αρκετοί σοσιαλιστές από το σώμα των Γαριβαλδινών.
Ο Αλμικάρε Τσιπριάνι πέθανε στο Παρίσι στις 3 Μαΐου 1918, σε ηλικία 73 ετών. Ο σοσιαλιστής πατέρας του μετέπειτα Φασίστα Μουσολίνι, έδωσε στον γιο του το τριπλό όνομα Benito Amilcare Andrea προς τιμήν των επαναστατών Μπενίτο Χουάρεζ, Αμιλκάρε Τσιπριάνι και Αντρέα Κόστα.
- Άρθρο δημοσιευμένο στην εφημερίδα “ΡΕΘΕΜΝΟΣ 9-7-2011” – Λουλούδης Ηλίας Εκπαιδευτικός β/θμιας εκπ/σης στο Ρέθυμνο
Πηγή: agonigrammi.wordpress.com