Γράφει ο Σεισμολόγος Άκης Τσελέντης*
«Δεν βλέπω το δέντρο και μου λείπει το δάσος.»
Στην επιστήμη πρέπει να υπάρχει ανοιχτό μυαλό, όχι δογματισμός και παρωπίδες αλλά σφαιρική σκέψη και φαντασία. Ο φανατισμός που βλέπουμε ώρες ώρες σε κάθε κρίση είτε σεισμολογική, είτε μετεωρολογική, είτε ιατρική, (βλ τις αθλιότητες που έγιναν με τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς που μας επέβαλαν εδώ στην Ελλάδα για τον COVID-19 για να βγάλουν κάποιες εταιρείες δισεκατομμύρια, μια εκ των οποίων μάλιστα είχε το θράσος να βραβεύσει την πολιτική ηγεσία για την δήθεν σοφή διαχείριση της κρίσης), μας οδηγεί μόνο σε επιστημονικό μεσαίωνα.
Μπορεί τα τελευταία δύο 24ωρα να βιώσατε μια δραστική μείωση των σεισμών, αυτοί όμως εξακολουθούν να συμβαίνουν με μεγέθη που δεν τους καταλαβαίνετε. Σας παρουσιάζω τη σεισμικότητα που καταγράψαμε στο Γεωδυναμικό τις ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ 24 ΩΡΕΣ!
Κατανοώ την αγωνία των επαγγελματιών αλλά δεν επιτρέπεται με αυτή τη φαινομενική ελάττωση της αισθητότητας των σεισμών να παίρνουν το ρόλο του ειδικού επιστήμονα Ξενοδόχοι και Πολιτικοί και να κάνουν ανακοινώσεις του τύπου «περάσαμε τη κρίση και οι τουρίστες μπορούν να συνεχίσουν να έρχονται» (να τους φιλοξενούμε σε αυτές τις παράνομες παγίδες θανάτου πάνω στο φρύδι και να τους γδέρνουμε με εξωπραγματικά μισθώματα!)
ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΕΠΕΜΕΝΑ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΝΩ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΝΩΡΙΣ ΓΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΕΤΕ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ. ΕΧΟΥΜΕ ΔΡΟΜΟ ΜΠΡΟΣΤΑ ΜΑΣ.
Σας παραθέτω με λίγα απλά λόγια τι έχουμε καταλάβει έως τώρα ότι συμβαίνει στη περιοχή.
Όπως από τις πρώτες ημέρες σας ανέφερα υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση σεισμών και ηφαιστειακής δράσης. Η έντονη σεισμική ακολουθία που παρατηρείται στις τελευταίες 20 ημέρες είναι τεκτονομαγματικής φύσεως, δηλαδή αρχικά μαγματικής αιτίας, στη συνέχεια όμως αποκτά και τεκτονικές ιδιότητες.
Όπως ανεβαίνει το μάγμα αυξάνει την πίεση στα πετρώματα. Η ανοδική αυτή κίνηση προκαλεί θραύση στα πετρώματα δηλ καθαρά ηφαιστειακούς μικροσεισμούς.
Παράλληλα προκαλείται και αύξηση των τάσεων στο φλοιό ενεργοποιώντας μικρορήγματα προκαλώντας και καθαρά τεκτονικούς σεισμούς.
Από την κατανομή των υποκέντρων των σεισμών στο χώρο (στο τρισδιάστατο μπλε σχήμα (όπου ο κατακόρυφος άξονας δείχνει το βάθος), παρατηρείται μια διασπορά μια (τυχαιότητα) και όχι συγκέντρωση τους κοντά σε κάποιο ρήγμα. Επίσης ξεκινούν πολύ ρηχά απο τα 4 km μόλις βάθος και φτάνουν τα 20 Km.
Τα έως τώρα δεδομένα δείχνουν ότι ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ενεργοποιηθεί τα 2 μεγάλα ηφαίστεια της περιοχής Νέα Καμένη και Κολούμπο.
ΒΑ του Κολούμπο υπάρχει μια δομή με 18 ηφαιστειακούς κώνους.
Το κόκκινο βέλος δείχνει τον κύριο κρατήρα του Κολούμπο και με τον κόκκινο κύκλο την περιοχή που παρατηρούνται οι σεισμικές δονήσεις.
Έχουμε λοιπόν άνοδο μάγματος που προσπαθεί να βρει διαφυγή στην επιφάνεια ώστε να εκτονωθεί η υπερβολική πίεση! Δεν ξέρουμε όμως ακόμα αν θα βγει στον πυθμένα από μια νέα περιοχή κοντά στην Άνυδρο ή από τον ίδιο τον Κολούμπο.
Να μη ξεχνάμε ότι η Γη είναι ένα σώμα όπως το ανθρώπινο και οτιδήποτε συμβαίνει σε γειτονικές περιοχές μπορεί να παίζει το ρόλο του και να επηρεάζει.
Για παράδειγμα η έκρηξη των ηφαιστείων Αίτνα και Στρόμπολι στη γειτονική Σικελια ίσως συμβάλει θετικά στην εκτόνωση της πίεσης στην ευρύτερη περιοχή μας. Παρατραβηγμένη σκέψη αλλά και λογική!
Ας ελπίσουμε ότι πιθανή εκροή λάβας τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες να είναι ήπια και όχι εκρηκτική (είτε συμβεί στον Κολούμπο είτε βορειοανατολικά του στην Άνυδρο). Ας ελπίσουμε επίσης ότι δεν θα ενεργοποιηθεί το ρήγμα της Αμοργού που έδωσε τον σεισμό του 1956. Το σενάριο όμως τεκτονικού σεισμού της τάξης των 6R παραμένει και πρέπει να το έχουμε υπ όψη για αρκετό καιρό, ακόμη και αν έχει σταματήσει δραστικά η σεισμικότητα.
* Ο Άκης Τσελέντης είναι διδάκτωρ Γεωφυσικής και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου
