Γράφει ο Γιώργος Μαμάκης*
Πιο απέραντο γαλάζιο από αυτό του Λιβυκού, όπως απλώνεται στον νότο της επαρχίας Σφακίων, δεν έχω δει αλλού.
Παραλίες μυστικές, προσβάσιμες μόνο σ’ εκείνους που τολμούν να διαβούν δύσβατα μονοπάτια ή θαλάσσιες οδούς για να τις προσεγγίσουν.
Μεταξύ αυτών και ο Αγιος Παύλος, η ερημική παραλία, εκεί όπου επί χίλια χρόνια στέκεται αλώβητος από τα κύματα του πελάγους ο αξιοθαύμαστος ομώνυμος ναός, ανατολικά του όρμου και του οικισμού της Αγ. Ρουμέλης στα 4.5 χλμ, μέσω παραλιακού μονοπατιού.
Είναι αδύνατον να μην εντυπωσιαστεί κανείς από αυτήν την απέραντη, στρωμένη με βότσαλο παραλία και το ασκητικό τοπίο που τον περιβάλλει.
Εκεί, όταν ο ήλιος σιγά – σιγά αποσύρεται από τούτο το κομμάτι της γής τα φθινοπωρινά σούρουπα καθώς βουτάει ανοιχτά του πελάγους της Αγ. Ρουμέλης αφήνει αυτήν την χρυσοκόκκινη ανταύγεια του, στο χρώμα της φωτιάς, βαθιά στον ορίζοντα και στην θάλασσα του Λιβυκού.
Παλεύει τούτη την ώρα η νύχτα με την μέρα καθώς ο ήλιος ξεψυχά στο πέλαγος.
Ο ναός, οι αμμόλοφοι, το δάσος πίσω και τα γκρεμνά παίρνουν ξέθωρους χρωματισμούς του μώβ.
Ο ναός του Αγ. Παύλου αποκτά τότε με φόντο τους αμμόλοφους πίσω του αλλεπάλληλες μέσα σε δευτερόλεπτα γλυκές – απαλές γίηνες χρωματικές διαστάσεις και αποχρώσεις της ερήμου…
Μέχρι να κυριαρχήσει το μαύρο της νύχτας.
Το φθινοπωρινό λιγοστό φεγγάρι πέφτει νωρίς- νωρίς, βιαστικά δυτικά της Γαυδοπούλας στο πέλαγος και αποκαλύπτεται ένας άλλος ουράνιος έναστρος κόσμος πάνω από την απέραντη σκοτεινή πια θάλασσα του Λιβυκού.
Τότε ο βαθύς ίσκιος του ναού φανερώνει το μπόι του.
Απορείς πώς και γιατί ανοικοδομήθηκε ένα τέτοιος ναός, μάλιστα με πολλή φροντίδα κτισμένος, σ’ αυτήν την απρόσιτη ερημιά τόσο μακριά από τους ανθρώπους…
Η κατασκευή είναι έντεχνη τόσο που προξενεί ιδιαίτερη εντύπωση.
Το μαύρο σκοτεινό περίγραμμά του από την μια μεριά του όρμου έως την άλλη, σφιχτοδένει την ανθρώπινη παρουσία δίνοντας στην νύχτα μια ονειρική υπόσταση κάποιου άλλου κόσμου..
Αυτό που μονάχα υπάρχει είναι πια το αχνό φως των κεριών που αντιφεγγίζει από τις επτά άτεχνες μικρές – σαν παιδικού κάστρου στην άμμο – θυρίδες του τρουλαίου κτίσματος του ναού και τα λιγοστά απόμακρα φωτάκια σαν πυγολαμπίδες μεσ’ στη νύχτα της Αγ. Ρουμέλης…
Ενας κόσμος διαφορετικός στην κουλτούρα και την ποιότητα ως προς το περιεχόμενο της έννοιας «διακοπές» απ’ αυτόν των βορείων παραλίων (του μαζικού τουρισμού) κινείται αδιάκοπα, περιπλανάται σ’αυτά τα μέρη …στους Οπίσω Γιαλούς ιδιαίτερα κατά τους φθινοπωρινούς μήνες.
Δεκάδες άνθρωποι κάθε ηλικίας φύλλου θρησκεύματος και εθνικότητας γνωρίζουν περπατούν, ιδρώνουν, καθημερινά στο μονοπάτι του Ε4 για να νοιώσουν και να βιώσουν την ομορφιά και την απλότητα στις έννοιες περιβάλλον – Ιστορία – Φύση σ’ αυτούς τους τόπους.
Ο ναός του Αγ. Παύλου σήμερα συνεχίζει να στέκεται αλώβητος και ατόφιος αφημένος στην ερημότητα του τόπου χωρίς την φροντίδα της επίσημης συντήρησης του.
Σ΄ αυτόν τον τόπο τον Οπίσω Αιγιαλόν πρίν χίλια χρόνια αναζητήθηκαν τα πρώτα βήματα του απόστολου των Εθνών και κατά συνέπεια τα πρώτα βήματα για την εξάπλωση του Χριστιανισμού στην Μεγαλόνησο, με το αποστολικό πέρασμα. Σημαντικά Ιστορικά γεγονότα.
Ξεχασμένα;
Το αξιοθαύμαστο αυτό κτίσμα συμβολίζει ακριβώς αυτά τα γεγονότα όσο θα υπάρχει… Δεν μπορεί να διανοηθούμε ότι μπορεί να καταρρεύσει ή και να υποστεί σοβαρές ζημιές… από την λησμονιά των ανθρώπων.
Γιατί στον πανδαμάτωρα χρόνο και στα κύματα του Λιβυκού απέδειξε ότι αντέχει.
Στην λησμονιά όμως των ανθρώπων θ’ αντέξει;
* Ο Γιώργος Μαμάκης είναι Δάσκαλος και πρώην Σχολικός Σύμβουλος Λασιθίου
** Ο Άγιος Παύλος στα Σφακιά κτίστηκε από το Μεσαρίτη (από το Σίβα) Άι Κυρ Γιάννη τον Ξένο
