Κείμενο – Φωτογραφίες: Νικόλαος Μαθιουδάκης
Μόλις πληροφορήθηκα σήμερα ότι ο δάσκαλος Γεώργιος Παπαδάκης από την Ιεράπετρα ο δάσκαλος της Εθιάς για έξη χρόνια και μάλιστα την χρονική περίοδο 1951-`1957 έφυγε πλήρης ημερών σε ηλικία 98 ετών!
Θλίψη και στενοχώρια στο άκουσμα της τηλεφωνικής είδησης από την κόρη του την Βαγγελιώ όταν την ρώτησα για το τι κάνουν οι γονείς της, και η απάντηση ήταν ότι ο Δάσκαλος από τις 3 Σεπτεμβρίου 2021 έχει φύγει από την ζωή.
Κρίμα που δεν ειδοποιηθήκαμε από τους δικούς του ανθρώπους, όμως αναλογιζόμενοι τα προβλήματα που βιώνουμε όλοι, λόγω της πανδημίας δεν θέλησαν όπως μου εξήγησαν να μας υποχρεώσουν για να βρεθούμε σε αυτόν τον ύστατο αποχαιρετισμό που αν και η απόσταση είναι μακρινή, η Εθιά σίγουρα θα ήταν παρών!
Ξέρομε και γνωρίζομε καλά την αγάπη της Εθιάς ήταν η απάντηση της κόρης του της Βαγγελιώς και να μεταφέρω το οικογενειακό τους ευχαριστώ προς όλους…
Ο Γιώργης Παπαδάκης με καταγωγή από το Ορεινό Ιεράπετρας γεννήθηκε 14 Σεπτεμβρίου του 1923!
Σπούδασε στην ακαδημία και πήρε μετάθεση το 1951 από το Χαράκι, όπου υπηρετούσε, για να έρθει στην Εθιά.
Όταν πληροφορήθηκε τη μετάθεσή του, ρώτησε τότε κάποιο Σουλτάτο πρόεδρο της κοινότητος για το πού είναι η Εθιά, και να του δώσει κάποιες πληροφορίες.
Εκείνος, όπως μας διηγήθηκε, τον πήγε στην άκρη του χωριού, απ’ όπου φαινόταν η κορυφή της Αναλήψεως και ο Ασφεντυλιάς, λέγοντάς του ΄΄τιμητικά΄΄ για το χωριό μας τα εξής: «Ότι ανθρωπιά υπάρχει σε όλη εδώ την περιοχή, είναι μαζεμένη σε αυτό το χωριό».
Για τη μεταφορά του στην Εθιά, όπως μας είπε ο ίδιος, πήγαν και τον βοήθησαν με τα μουλάρια ο Γιάννης Κακουδάκης η (Σπανογιάννης) και ο Κωσταντίνος Μιχαήλ Κακουδάκης η (Κακουδοκωστής).
Και τα πράγματά του: μια βαλίτσα, δυο κουβέρτες, ένα τσικάλι, δυο πιάτα, μια γκαζιέρα κι ένα ράντζο κρεβάτι σπαστό.
Στο Σχολείο φοιτούσαν τότε 44 παιδιά.
Ήρθε με όρεξη σαν νέος δάσκαλος, βρήκες ένα χωριό σε πλήρη μορφή και ανθρώπους όλο ζωντάνια και όρεξη προσφοράς και δημιουργίας!
Ταίριαξε μαζί τους απόλυτα από την πρώτη στιγμή και δεν άργησε να γίνει ένα με την κοινωνία του χωριού.
Αλλά και στο διδακτικό του έργο, άριστος και υπεύθυνος εκπαιδευτικός…
Ήταν ο δάσκαλος, ο φίλος, ο άνθρωπος και πρόσφερε τις άριστες γνώσεις του με έγνοια και ενδιαφέρον για τους μαθητές του!
Καθημερινά και εκτός σχολείου και σε ρόλο κηδεμόνα έκανε επισκέψεις στα σπίτια για να ελέγξει εάν τα παιδιά έφαγαν, άναψαν φωτιά, ζεστάθηκαν, διάβασαν – και όλα αυτά ιδιαίτερα τις μέρες που οι γονείς πολλών εξ αυτών απουσίαζαν στα χωράφια, στα μεροκάματα ή στο μάζεμα των ελιών, στο γειτονικό χωριό, το Ροτάσι.
Άριστος γνώστης του ακορντεόν που είχε μαζί του, οι διασκεδάσεις και οι παρέες του συχνές!
Έγινε σιγά -σιγά ένα με τους κατοίκους και έχαιρε της εκτίμησης όλων!
Δέθηκε με πολλούς με συντεκνιές και κουμπαριές, μαζί στις παρέες, στα καφενεία, στα σπίτια, στις μάνδρες, στις κουρές και αξέχαστες οι διακοπές τα καλοκαίρια στην παραθαλάσσιο κόλπο της Αλικέβρας αλλά και οι ολοήμερες εκδρομές με τα παιδιά στον Άγιο Νικήτα και στον Τσούτσουρα, όπως και στο Άγιο Δημήτριο Πρωτομαγιές με το σχολείο του Αχεντριά σε συνεργασία με τον αείμνηστο δάσκαλο Κωστή Φιλιππάκη!
Έκανε μάθημα συγχρόνως και για κάποιο χρονικό διάστημα και στο δημοτικό σχολείο της Μουρνιάς, λόγω προβλήματος υγείας της εκεί δασκάλας: Το πρωί δίδασκε στην Εθιά και το απόγευμα με τα πόδια πήγαινε για να διδάξει και στη Μουρνιά.
Το αποτέλεσμα της περιόδου αυτής 1951-1957 του δικού του περάσματος ως εκπαιδευτικός από την Εθιά ήταν ότι, πολλά παιδιά φοίτησαν στο Γυμνάσιο της Βιάννου και μάλιστα αριστούχα.
(Ο Γυμνασιάρχης βλέποντα την πρόοδο των μαθητών του έστελνε γραπτά συγχαρητήρια.)
Πολλοί από του μαθητές του ΄΄σχεδόν όλοι΄΄ εισήχθησαν στην ακαδημία στα πανεπιστήμια στις ανώτατες βαθμίδες και αρκετοί στα ανώτατα αξιώματα!
Επί των ημερών του τελείωσαν οι εργασίες και η αποπεράτωση του νέου Δημοτικού Σχολείου που μέχρι τότε το μάθημα γινόταν στο σπίτι του Σαρδομανώλη όπου είχες και το δωμάτιο της διαμονή σου!
Τα εγκαίνια στο υπάρχον σήμερα, έγιναν πανηγυρικά την 25η Μαρτίου του 1956! Εκείνη την ημέρα ο μεγάλος ποιητής του χωριού μας, ο Μανώλης ο Λουλάκης είπε ένα μακροσκελέστατο ποίημα, όπως συνήθιζε, και αναφέρθηκε στο Σχολείο, στον δάσκαλο και με συμβουλές στα παιδιά και τους γονείς τους.
Αναφέρω αποσπασματικά μερικούς στίχους: …
Τα γράμματα είν’ ένα φως, απού ποτέ δε σβήνει
κι αν είναι λίγο στην αρχή, στο τέλος θα πληθύνει.
Κείνο το φως το ανέσπερο, που λάμπει ωσάν τον ήλιο,
βλέπει ο κάθε μαθητής, που πάει στο σχολείο.
Εδά, αν θέλεις γίνεσαι, πλούσιος και μεγάλος,
αν θες να μάθεις γράμματα… Εάν δε θες; …Οχιάλλως!
(Και για τους γονείς:) …
Μη δυσκολεύεις το παιδί, να γράφει, να διαβάζει,
να κάμεις έναν άνθρωπο, κύριο, να ‘χει χάζι.
Γι’ αυτό, γονείς, τα τέκνα σας μην τα παραμελείτε,
τα χοιροβουϊδογάιδουρα, μόνοι σας να λαλείτε!
(Και ξανά απευθυνόμενος στα παιδιά:)
Πρώτα να μάθεις να ψηφάς, τον κάθε ανώτερό σου,
όπως και τον πατέρα σου, και τον διδάσκαλο σου.
Θα μάθεις συμπεριφορά, ευγένεια και τρόπους,
αυτά τα τρία πράγματα, προικίζουνε τσ’ ανθρώπους.
Ξέρετε τι ‘ναι ένα παιδί, κανείς να το ρωτήσει
για ένα σπουδαίο ζήτημα, να ξέρει ν’ απαντήσει;
Αμέσως λέει του παιδιού: Να σε χαρεί που σ’ έχει,
μπράβο του που σε μάθαινε, γιατί κι αυτός κατέχει.
Χαιρέτα μου, παιδάκι μου, το δάσκαλο και πες του:
Ως είν’ εκείνος μερακλής, είναι κι οι μαθητές του.
Να ‘χετε συμπεριφορά, ευγένεια και τρόπους:
αυτά ‘ναι που χορταίνουνε, χωρίς ψωμί τσ’ ανθρώπους…
Όταν επισκέφθηκε την Εθιά, στο πανηγύρι του Προφήτη Ηλία, 20 Ιουλίου του 1978, ο κουμπάρος του ο Μανώλης ο Γαρεφαλάκης ή Κόκκινος, και παίζοντας το Λυρατζάκι κοντυλιές στην πλατεία, στην Πηγάιδα, του είπε αυτές τις μαντινάδες:
Χίλια καλωσορίσματα, δάσκαλε Παπαδάκη,
απού ξανανταμώσαμε στο Εθιανό σοκάκι.
Χίλια καλώς εσμίξαμε, δάσκαλε τω δασκάλω,
δεν είχα φίλο μπιστικό ωσάν εσένα άλλο!
Πάντα είχε την έγνοια και πάντα ρωτούσε να μαθαίνει νέα της Εθιάς!
Πολλές ήταν οι τηλεφωνικές συνομιλίες μεταξύ μας αλλά και αρκετές επισκέψεις στο σπίτι του στην Ιεράπετρα και πάντα να ρωτά αναλυτικά για τους μαθητές του και γιά όλους τους χωριανούς!
Τελευταία φορά που ο Δάσκαλος Γεώργιος Παπαδάκης επισκέφθηκε την Εθιά ήταν την 24η Μαρτίου του 2012…. (Είχαν προηγηθεί οι επισκέψεις το 1978 στις 20 Ιουλίου στο πανηγύρι του Προφήτη Ηλία, το 1994 και πάλι στο πανηγύρι του Προφήτη Ηλία συνοδεία με τον Νομάρχη τότε Λασιθίου Γιάννη Γαρεφαλάκη, καθώς και το 2001 στο ετήσιο μνημόσυνο του Αγαθάγγελου Αγγελιδάκη)… όταν τον καλέσαμε στην εκδήλωση προς τιμήν και αναφορά όλων των δασκάλων που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Ανάπλασης Εθιάς καθώς και για την Ιστορία του Δημοτικού σχολείου!
Εκείνη την ημέρα ο Σύνδεσμος και η κοινωνία του χωριού του απένειμε όπως όλων, αναμνηστική πλακέτα ως ελάχιστος φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης για την ανθρώπινη, διδακτική και κοινωνική προσφορά του στο χωριό μας!
Ο Δάσκαλος ήρθε και έφυγε εμφανώς συγκινημένος καθώς βρέθηκε στα γνωστά λημέρια και ανάμεσα σε φίλους χωριανούς και συμμαθητές του που αγάπησε και αγαπήθηκε !!
Και φεύγοντας σηκώνοντας το χέρι του ψηλά μας αποχαιρέτησε με την φράση :
«Γεια σου Εθιά πέρα για πέρα…»
Η φωτογραφία του, όπως και όλων των δασκάλων υπάρχει από τότε στον χώρο του σχολείου και θα υπάρχει, για να κοσμεί τον χώρο που κοπίασε, δίδαξε, έδωσε τα εφόδια και άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις και αναμνήσεις στους μαθητές του και στο χωριό μας!
Ευχόμαστε εκεί ψηλά να ξανασυναντήσεις πολλούς από τους μαθητές σου, τον Γιάννη, τον Χριστόδουλο, τον Σήφη, τον Κωστή, τον Νικήτα, την Αγάπη, τον Μανώλη, τον Κυριάκο, τον Γιώργη, τον Μιχάλη τον Γιώργη, την Δέσποινα κ.α. που θα σε δεχθούν και θα σε υποδεχθούν με χαρά!
Δάσκαλε θα σε θυμόμαστε, άφησες την δικιά σου σφραγίδα, και η Εθιά δεν θα σε ξεχάσει ποτέ!
Ίσως ένα μνημόσυνο θα ήταν το ελάχιστο στην μεγάλη προσφορά σου και στο πέρασμα σου από το χωριό μας…
Ας είναι ελαφρύ το χώμα της Ιεράπετρας που σε σκεπάζει.
Δάσκαλε Καλοστραθιά σου!
Υ.Σ. Οι φωτογραφίες ένα μικρό αφιέρωμα στην μνήμη σου…