του Πέτρου Μηλιαράκη*
Τα πρόσφατα δραματικά δεδομένα του αφόρητου και δολοφονικού καύσωνα που πλήττει κυρίως την Ηπειρωτική Ευρώπη, εγείρουν το κρίσιμο ζήτημα της αλλαγής του κλίματος. Η κλιματική δε αλλαγή είναι σαφές ότι έχει ευαισθητοποιήσει Διεθνή Κέντρα αποφάσεων, καθόσον το ζήτημα θεωρείται όχι μόνον εξαιρετικώς σοβαρό, αλλά και ιδιαιτέρως επείγον. Έτσι:
- Στην προσπάθεια δημιουργίας ασπίδας προστασίας για το περιβάλλον, η Commission (Ευρωπαϊκή Επιτροπή) έχει προτείνει συγκεκριμένες πολιτικές. Τέτοιες πολιτικές έχει προτείνει και ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), ο οποίος προσφάτως ευαισθητοποιείται ιδιαιτέρως ενόψει των επερχόμενων δυσμενέστατων επιπτώσεων που αφορούν στο κλίμα και στη θερμοκρασία του ίδιου του Πλανήτη Γη.
Δραματική δε θα είναι η κατάσταση (όπως αναδείχθηκε προσφάτως σε Περιβαλλοντικό Συνέδριο), αναφορικώς με την Ολλανδία (Κάτω Χώρες), όπου ανώτατος αξιωματούχος της Ολλανδικής Κυβέρνησης ανακοίνωσε, πως η Χώρα του ήδη σχεδιάζει την κατασκευή «τεχνητών νησιών» για να προστατεύσει το έδαφός της από την αναμενόμενη άνοδο της στάθμης των θαλασσών!
Η εκτίμηση αυτή αποκτά εφιαλτικές διαστάσεις, καθόσον επισημαίνεται ότι ακόμη κι αν ήταν δυνατόν από το έτος 2009 να σταματήσουν οι εκπομπές των αερίων του «Θερμοκηπίου», οι συνέπειες επ’ ωφελεία του περιβάλλοντος θα μπορούσαν να παρατηρηθούν μόνο το έτος 3000!..
- Περαιτέρω, κατά το μέρος που αφορά στον ΟΗΕ στο πλαίσιο της «Γραμματείας Κλιματικών Αλλαγών», υφίστανται εκθέσεις οι οποίες πράγματι αποδίδουν ευθύνες στην ανθρώπινη δραστηριότητα για την αύξηση της θερμοκρασίας σ’ όλο τον Κόσμο.
Οι συντάκτες αυτών των Εκθέσεων κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σ’ ολόκληρη την ανθρωπότητα και υπογραμμίζουν ότι εάν δεν ληφθεί η απαραίτητη δράση για την προστασία του περιβάλλοντος, η θερμοκρασία σ’ ολόκληρο τον Κόσμο (στον Πλανήτη), θα ανέλθει τουλάχιστον κατά έξι (6) βαθμούς Κελσίου στα προσεχή εξήντα έτη!..
- Ειδικότερα η Commission, έχει υποβάλει από το 2001 προτάσεις, που έχουν ως Αρχή τους, το δόγμα: «ο ρυπαίνων πληρώνει». Το δόγμα δε αυτό τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχει καταστεί στο νομικό πολιτισμό Αρχή Ασφάλειας Δικαίου. Επίσης το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο προχώρησε σε περαιτέρω αυστηροποίηση, εφόσον εξέδωσε απόφαση με την παραδοχή ότι: η Commission έχει δικαίωμα να προτείνει ακόμα και επιβολή ποινικών κυρώσεων για θέματα προστασίας του περιβάλλοντος. Δηλαδή, στο επίπεδο του ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου νομολόγησε όχι μόνο τη χρηματική καταβολή με βάση το δόγμα: «ο ρυπαίνων πληρώνει», αλλά περαιτέρω νομολόγησε και την ποινική δίωξη και καταδίκη του εκάστοτε υπεύθυνου –όποιος και εάν είναι αυτός.
Σε κάθε περίπτωση, η υπόθεση προστασίας του περιβάλλοντος έχει διπλή σημασία. Και αυτό γιατί: αφενός συνιστά κοινωνικό δικαίωμα της ανθρωπότητας γενικώς, και αφετέρου συνιστά ταυτοχρόνως ατομικό δικαίωμα και έννομο αγαθό του κάθε ανθρώπου χωριστά. Η προστασία δε του περιβάλλοντος, αφορά ευθέως τόσο την ύπαρξη του Πλανήτη Γη, όσο και την ποιότητα ζωής των ανθρώπινων κοινωνιών, με σεβασμό στην πανίδα και στη χλωρίδα.
Οι προαναφερόμενες επισημάνσεις λαμβάνουν χώρα και στο πλαίσιο της «Διεθνούς Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή», που τελεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Τα στατιστικά στοιχεία αυτής της Επιτροπής, αλλά και τα πορίσματα των επιστημόνων της, ήδη έχουν δημοσιευθεί στην «Εθνική Ακαδημία Επιστημών» των ΗΠΑ.
Στην ίδια έκθεση επισημαίνεται ότι κυρίως οι Ωκεανοί είναι αυτοί που συγκρατούν την αύξηση της θερμοκρασίας, καθόσον απορροφούν μέρος του διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο επισημαίνεται (από τους ειδικούς) ότι οι θάλασσες νομοτελειακώς θα επιστρέψουν στον αέρα τη θερμότητα που απορροφούν –και αυτό θα λάβει χώρα τα προσεχή 80 έτη με δραματική αύξηση της θερμοκρασίας.
Με όλες τις παραπάνω ζοφερές παρατηρήσεις, αναγκαία καθίσταται η ευαισθητοποίηση του κόσμου, ώστε να ενεργοποιηθεί για την προστασία του περιβάλλοντος και τη διάσωση του Πλανήτη Γη.
———————————————
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Χώρας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).
