Γράφει ο Κώστας Παραδεισανός*
Και ξημέρωσε η Μεγάλη Παρασκευή.
Η μία πριν το Μεγάλο Σαββάτο.
Ο καιρός μουντός, μελαγχολικός, σκότος, όπως σχεδόν πάντοτε τη Μεγαλοβδομάδα.
Κι εμείς στο χωριό, ανήσυχοι όπως πάντα, αφού ήπιαμε το καθιερωμένο αγίασμα, που “δεν βγαίνει έξω από την εκκλησία” όπως λένε οι παλιοί, είπαμε να ακολουθήσουμε το πατροπαράδοτο, ξεχασμένο τα τελευταία χρόνια, έθιμο: να επισκεφθούμε το εξωκλήσι της Παναγίας Φανερωμένης, να ανάψουμε τα καντήλια και να προσφέρουμε θυμίαμα.
Ξεκινήσαμε, η Ιωάννα, η Ζέτα, η Αγγελική, ο Κώστας, ακολουθώντας τα αιώνια μονοπάτια ανθρώπων και ζώων.
Κατηφορίσαμε από το χωριό μας και γρήγορα φτάσαμε στον Πλατύ ποταμό. Περάσαμε την καμάρα και το μετόχι του Μανουρά. Ακολουθήσαμε το ανηφορικό μονοπάτι, ανάμεσα από την έντονη βλάστηση και τα ψηλά πλατάνια μέχρι που ακούστηκε το “αγίασμα” της πηγής να κελαρύζει και η εκκλησία της Φανερωμένης ολοένα να “μεγαλώνει” μπροστά μας.
Μπαίνοντας, νιώσαμε τη μοναδική δροσιά που αισθάνεσαι σε όλα τα ξωκλήσια.
Η παρέα μας, στατροκοπήθηκε, άναψε ευλαβικά το κεράκι της, φρόντισε τα καντήλια, προσέφερε θυμίαμα, σκούπισε την εκκλησία και ξαπόστασε για λίγο.
Αυτό ακριβώς όριζε και το έθιμο, ώστε η βραδιά της Μεγάλης Παρασκευής να βρει έτοιμη την εκκλησία για το μεγάλο αυτό γεγονός. Μείναμε για λίγο και κοιτάξαμε κατά τον Ψηλορείτη που αχνοφαίνοταν από το σκότος.
Αφεθήκαμε στους ήχους της φύσης και τη μαγεία της.
Βαθιά εισπνοή-εκπνοή και πήραμε το δρόμο του γυρισμού, αφού σβήσαμε τη δίψα μας με το “αγίασμα” της πηγής.
Κατηφορίσαμε και στο δρόμο μας, σταματήσαμε στο ξωκλήσι της Αγίας Σοφίας όπου επαναλάβαμε ευλαβικά το έθιμο.
Σειρά τώρα είχαν τα αγριολούλουδα.
Λογής λογής λούλουδα, ματσάκι το ματσάκι, ώσπου έγιναν μεγάλα μπουκέτα.
Είναι τα αγριολούλουδα που θα στολίσουν τον επιτάφιο! Ανηφορίζοντας για το χωριό, έπεσαν και οι πρώτες ψιχάλες της βροχής -δάκρυα ως μύρα.
Είναι ο καιρός της Μεγάλης Παρασκευής που τα έχει όλα.
Φτάνοντας, οδηγηθήκαμε κατευθείαν στην εκκλησία του χωριού μας. Μια μεγαλύτερη παρέα είχε ήδη στολίσει τον επιτάφιο.
Τα αγριολούλουδα έδωσαν τη δική τους νότα- σπονδή στο θείο- προμήνυμα της Αναστάσης!
Σταυροκοπηθήκαμε και δοξάσαμε τον Θεό που μας αξίωσε να αναβιώσουμε το παραδοσιακό έθιμο του χωριού μας.
Σε λίγο θα άρχιζε το μοιρολόι της Παναγίας πάνω από τον “τάφο” του Ιησού. “Η ζωή εν τάφω…”, “Ω γλυκύ μου έαρ.. “.
Φύγε Μεγάλη Παρασκή με κλάηματα θανάτω,
κι έλα Σαββάτου ταχινή Ανάσταση θαυμάτω!
Καλή Ανάσταση!
Αϊ Γιάννης, Μεγάλη Παρασκευή,
26-4-2019
* Ο Κώστας Παραδεισανός είναι Δάσκαλος, Δ/ντής του 2ου Δημοτικού Σχολείου Αρχανών και είναι από τον Άγιο Ιωάννη Αμαρίου…
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
