Γράφει η Μαρία Μαυρουδή
Ως ανάμνηση της θριαμβικής εισόδου που έκανε ο Ιησούς του Ιησού στα Ιεροσόλυμα, η Κυριακή των Βαΐων εγκαινιάζει τη λεγόμενη Μεγάλη Εβδομάδα ή αλλιώς Εβδομάδα των Παθών.
Όπως αναφέρουν τα Ευαγγέλια, οι Ιουδαίοι υποδέχθηκαν τον Ιησού στην πόλη των Ιεροσολύμων, κρατώντας βάγια, απλώνοντας στο έδαφος τα ενδύματά τους και ζητωκραυγάζοντας «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου».
Όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά από βάγια, δηλαδή από φοίνικες και από άλλα νικητήρια φυτά, όπως είναι η : δάφνη, ιτιά, μυρτιά και ελιά.
Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, στα Ιεροσόλυμα, ο επίσκοπος έμπαινε στην πόλη καθισμένος σε ένα πουλάρι με σκοπό να αναπαραστήσουν το γεγονός ενώ κατά τη βυζαντινή περίοδο, στην Κωνσταντινούπολη γινόταν «ο περίπατος του αυτοκράτορα», από το Μέγα Παλάτιον προς τη Μεγάλη Εκκλησία. Τη διάρκεια της διαδρομής ο αυτοκράτορας μοίραζε στον κόσμο βάγια και σταυρούς ενώ ο Πατριάρχης σταυρούς και κεριά.
Σύμφωνα με τα έθιμα, οι γυναίκες συνήθιζαν να χτυπούν με βάγια η μια την άλλη αφού ο φοίνικας θεωρείτο ότι είχε γονιμοποιές δυνάμεις με σκοπό να οι μεταφέρονταν και στις ίδιες.
Καθώς επικράτησε ο Χριστιανισμός την Κυριακή των Βαΐων μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας μοιράζονται στους πιστούς τα βάγια τα οποία είναι σχηματισμένα σε διάφορα σχήματα με πιο κλασσικό αυτό του ψαριού, καθώς ήταν το βασικό σημάδι των χριστιανών κατά την εποχή των διωγμών . Επίσης εξαιτίας και του ακρωνυμίου ΙΧΘΥΣ που σημαίνει Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ.
Παρά το γεγονός ότι είναι Σαρακοστή, το ψάρι καταλύεται επειδή είναι μία σπουδαία γιορτή.
Γνωστό είναι και το παιδικό τραγούδι «Βάγια, Βάγια των βαγιών, τρώνε ψάρι και κολιό κι ως την άλλη Κυριακή με το κόκκινο αυγό!»
