Το να μαζεύεις άγριο σταμναγκάθι από τις βραχώδεις παραλίες του Ακρωτηρίου Χανίων δεν το λες και… εύκολη δουλειά. Ο Γιώργος Κοζωνάκης το κάνει όμως εδώ και 30 χρόνια και είναι κάτι που το γνωρίζει καλά.
Κάθε χρόνο τέτοια εποχή θα βάλει τα άρβυλά του, θα πάρει τα σαρακάκια του, την πετσέτα, τη τσάντα του και θα κάνει μία βόλτα στις απόκρημνες ακτές του Ακρωτηρίου αναζητώντας άγριο σταμναγκάθι για την οικογένεια και τους φίλους του.
Σε μία τέτοια εξόρμηση τον ακολουθούμε. Προορισμός τα «Σεϊτάν Λιμάνια» κάτω από τη Σκλόκα. Ένας μικρός κολπίσκος, που τα τελευταία χρόνια έχει ανακαλυφθεί από τους παραθεριστές, καθώς τα καλοκαίρια συνωστίζονται σ’ αυτή την παραλία.
Η κάθοδος προς το λιμανάκι γίνεται με τα πόδια. Από το σημείο που αφήσαμε το αυτοκίνητο μία κατηφόρα περίπου 400 μέτρων σε κάποια σημεία αρκετά επικίνδυνη.
Όταν πια φτάνουμε, αρχίζουμε να ανεβαίνουμε αυτή τη φορά προς το φαράγγι που σχηματίζεται και χάνεται προς τη Σκλόκα.
Ικανότητες ακροβάτη
«Το καλύτερο σταμναγκάθι το συναντάμε κυρίως κοντά στη θάλασσα σε απόκρημνα εδάφη. Δεν βγαίνει βέβαια παντού. Το βρίσκω στον Αποκόρωνα, στη Νότια Κρήτη, εδώ στο Ακρωτήρι», μας λέει ο κ. Κοζωνάκης. Με ικανότητες που θα ζήλευε… ακροβάτης σκαρφαλώνει στην πλαγιά, ανάμεσα σε κοφτερές πέτρες.
Ξέρει τα σημεία, που μια χούφτα χώμα αρκεί για να βγει σταμναγκάθι. Με το «κατσουνάκι» του κόβει προσεκτικά το πολύτιμο χόρτο που καταλήγει στην τσάντα του. Το ίδιο κάνει και πιο ψηλά και ακόμα ψηλότερα, σε σημεία που ο φωτογραφικός μας φακός τον φτάνει μόνο με… ζουμ. Ξανά κάτω στον «πάτο» του φαραγγιού και έπειτα αναζήτηση νέου σημείου, που ο κατεχάρης «σταμναγκαθοκυνηγός» θα σκαρφαλώσει και πάλι αναζητώντας το χόρτο.
Μην καταστραφεί το φυτό
Επιμένει στη χρήση του μικρού μαχαιριού – «κατσουνάκι» που δεν πληγώνει το φυτό. «Είχα βρει πέρυσι μία παρέα που είχαν σκεπάρνια και έβγαζαν τα σταμναγκάθια σκάβοντάς τα. «Μην το κάνετε αυτό, γιατί έτσι ξεπατώνετε τις ρίζες του φυτού» τους είπα και η απάντησή τους ήταν «και εσένα τι σε νοιάζει;». Δεν μπορούν να καταλάβουν ότι έτσι δεν θα ξαναβγεί για πολύ καιρό σταμναγκάθι στο συγκεκριμένο σημείο;» είναι τα λόγια του.
Και πράγματι ένας άνθρωπος που σέβεται τη φύση δεν ξεριζώνει τις ρίζες και αφού πάρει το σταμναγκάθι τρίβει τις «τσίτες» του, ώστε τα σπόρια του να πέσουν στη γη και από εκεί να προκύψουν νέα φυτά.
Όταν μετά από ώρα ολοκληρώνουμε το μάζεμα μίας τσάντας καταλήγουμε πάλι δίπλα στη θάλασσα, σε ένα σημείο που σχηματίζονται «γούβες» στα βράχια με θαλασσινό νερό. Εκεί θα πλύνουμε μερικά σταμναγκάθια και θα τα φάμε ωμά. «Η γεύση του άγριου σταμναγκαθιού δεν συγκρίνεται. Το βλέπετε είναι πικρή και ιδιαίτερη» σημειώνει. Είτε σαλάτα είτε μαγειρεμένο με κρέας (φρικασέ) αποτελεί από τους καλύτερους μεζέδες.
«Από τα μέσα Φλεβάρη μέχρι τα τέλη Μαρτίου, αυτή είναι η κατάλληλη εποχή» μας λέει ο κ. Κοζωνάκης
Το μάζεμα του σταμναγκαθιού αποτελεί ένα «χόμπι» που μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο ειδικά σε απόκρημνες περιοχές όπως αυτές στ’ Ακρωτήρι. Γι’ αυτό και είναι καλό οι περισσότεροι να μην τολμούν εξορμήσεις σε τέτοιες περιοχές, αν δεν είναι καλοί γνώστες του ανάγλυφού του, αν δεν είναι μαθημένοι σε περπάτημα και σκαρφάλωμα και αν δεν έχουν πάρει τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας.
Πηγή: haniotika-nea.gr
