Εν ονόματι του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.
Σεβαστοί πατέρες και αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Σήμερα από εδώ, αυτόν τον ευλογημένο τόπο της Ιεράς Μονής Κουδουμά, το πνευματικό λιμάνι της Παναγίας μας, ατενίζουμε μια από τις πιο ιερές και κατανυκτικές περιόδους του εκκλησιαστικού μας έτους. Σήμερα ανοίγει μπροστά μας η πύλη του Δεκαπενταύγουστου. Μια περίοδος που μοιάζει με πνευματικό καλοκαίρι, μια σύντομη αλλά έντονη και ευλογημένη πορεία προς το Πάσχα της Θεοτόκου, την σεπτή της Κοίμηση και Μετάσταση.
Η Αγία μας Εκκλησία, ως φιλόστοργη μητέρα, δεν μας αφήνει ποτέ μόνους στην πνευματική μας άσκηση. Μας δίνει εφόδια, μας δείχνει τον δρόμο και μας θέτει ορόσημα. Και η σημερινή ημέρα, η 1η του μηνός Αυγούστου, είναι ένα τέτοιο λαμπρό ορόσημο. Δεν είναι απλώς η αρχή μιας νηστείας. Είναι μια ημέρα γεμάτη από βαθύτατους συμβολισμούς και ισχυρά πνευματικά όπλα, που μας καλεί να τα αξιοποιήσουμε για να γίνουμε, όπως ψάλλουμε, «πολίτες του ουρανού».
Η κάθε ημέρα αυτού του δεκαπενθημέρου είναι ένα σκαλοπάτι σε μια κλίμακα που μας ανεβάζει από τη γη στον ουρανό. Και το πρώτο σκαλοπάτι, το θεμέλιο αυτής της ανάβασης, είναι διπλό: ο Τίμιος Σταυρός και οι Άγιοι Επτά Παίδες Μακκαβαίοι.
Πρώτον, εορτάζουμε την Πρόοδο του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού.
Τι σημαίνει «Πρόοδος»; Σημαίνει έξοδος, πομπή, λιτανεία. Στην Κωνσταντινούπολη, συνήθιζαν αυτή την εποχή, που λόγω της ζέστης θέριζαν οι αρρώστιες, να βγάζουν σε λιτανεία το Τίμιο Ξύλο του Σταυρού στους δρόμους της Πόλης για τον αγιασμό των τόπων και την προστασία των ανθρώπων. Ο Σταυρός έβγαινε μπροστά, προπορευόταν, για να καθαρίσει, να θεραπεύσει και να φυλάξει.
Αυτό ακριβώς καλούμαστε να κάνουμε κι εμείς σήμερα στην αρχή αυτής της νηστείας. Να βγάλουμε μπροστά στην πορεία της ζωής μας τον Σταυρό του Κυρίου. Να τον κάνουμε οδηγό και προστάτη μας. Ο Σταυρός δεν είναι απλώς ένα σύμβολο πόνου. Είναι το τρόπαιο της νίκης κατά του θανάτου, είναι το όπλο της ειρήνης, η χαρά του κόσμου. Όπως λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «Ο Σταυρός είναι η κεφαλή της σωτηρίας μας· ο Σταυρός είναι η αιτία μυρίων αγαθών».
Αρχίζοντας λοιπόν τη νηστεία μας, ας κάνουμε μια εσωτερική λιτανεία του Σταυρού στην ψυχή μας. Ας τον βάλουμε μπροστά από τις σκέψεις μας για να τις αγιάσει, μπροστά από τα λόγια μας για να τα φωτίσει, μπροστά από τις πράξεις μας για να τις ευλογήσει. Ας σταυρώσουμε τα πάθη μας, την υπερηφάνεια, τον εγωισμό, την κατάκριση, για να αναστηθεί μέσα μας ο νέος άνθρωπος, ο άνθρωπος της χάριτος. Ο Σταυρός είναι το κλειδί που ανοίγει τις πύλες του Παραδείσου. Ας τον κρατήσουμε σταθερά.
Δεύτερον, τιμούμε τη μνήμη των Αγίων Επτά Παίδων Μακκαβαίων, της μητρός τους Σολομονής και του διδασκάλου τους Ελεαζάρου.
Και εδώ, αδελφοί μου, η Εκκλησία μας δείχνει τη σοφία της. Μας δίνει το όπλο, τον Σταυρό, και αμέσως μετά μας δίνει το παράδειγμα του πώς να το χρησιμοποιήσουμε. Οι Άγιοι Μακκαβαίοι είναι μάρτυρες προ Χριστού. Έζησαν πριν τον Ερχομό του Μεσσία, αλλά έφεραν μέσα τους όλη τη δύναμη της πίστης στον Ένα και Αληθινό Θεό.
Σε μια εποχή που ο βασιλιάς Αντίοχος ο Επιφανής προσπαθούσε να τους αναγκάσει να απαρνηθούν την πίστη και τις παραδόσεις των πατέρων τους, αυτοί προτίμησαν τον φρικτό βασανισμό και τον θάνατο παρά να παραβούν τον Νόμο του Θεού. Ο γηραιός διδάσκαλος Ελεάζαρος, τα επτά νεαρά αδέλφια και η ηρωική τους μητέρα, η Σολομονή, μας διδάσκουν τι σημαίνει αληθινή ανδρεία. Δεν είναι ανδρεία η δύναμη των μυών, αλλά η δύναμη της ψυχής που παραμένει πιστή στον Θεό μέχρι τέλους.
Το παράδειγμά τους είναι συγκλονιστικά επίκαιρο. Ίσως εμείς σήμερα να μη βρισκόμαστε μπροστά σε σωματικά βασανιστήρια. Βρισκόμαστε όμως καθημερινά μπροστά σε διλήμματα. Η σύγχρονη εποχή, ο σύγχρονος «Αντίοχος», μας καλεί συνεχώς να «φάμε τα χοιρινά», δηλαδή να παραβούμε τις εντολές του Θεού, να συμβιβάσουμε την συνείδησή μας, να υιοθετήσουμε έναν τρόπο ζωής χωρίς Θεό, χωρίς προσευχή, χωρίς μετάνοια.
Οι Μακκαβαίοι μας φωνάζουν δια μέσου των αιώνων: «Μη φοβάστε!». Μην ανταλλάσσετε την αιωνιότητα για μια πρόσκαιρη απόλαυση. Μην προδίδετε την πίστη σας για την άνεσή σας. Αυτό είναι το «μαρτύριο της συνειδήσεως» που καλούμαστε να ζήσουμε όλοι. Να πούμε «όχι» στην αμαρτία, «όχι» στον συμβιβασμό των παθών, «ναι» στον Θεό, ακόμα κι αν αυτό έχει κόστος. Οι Μακκαβαίοι, όπως τονίζει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, «πριν από το μαρτύριο του Χριστού, αγωνίστηκαν για τον Χριστό». Έδειξαν με τη ζωή τους ότι η ελπίδα στην ανάσταση και την αιώνια ζωή είναι πιο δυνατή από τον ίδιο τον θάνατο.
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Η πορεία του Δεκαπενταύγουστου ξεκινά. Έχουμε στα χέρια μας τον Σταυρό ως δύναμη και στην καρδιά μας το παράδειγμα των Μακκαβαίων ως πυξίδα. Αυτή η περίοδος είναι ένα δώρο. Είναι μια ευκαιρία να πλησιάσουμε την Παναγία μας, την Μητέρα του Φωτός. Εκείνη, που στάθηκε όρθια κάτω από τον Σταυρό του Υιού της, μας καταλαβαίνει περισσότερο από τον καθένα. Εκείνη, που είδε το απόλυτο μαρτύριο, θαυμάζει την ανδρεία των μαρτύρων.
Ας αφιερώσουμε αυτές τις δεκαπέντε ημέρες σε Εκείνην. Με τη νηστεία, την προσευχή, την εξομολόγηση, τη συμμετοχή μας στις ιερές Παρακλήσεις. Ας κάνουμε κάθε μέρα ένα βήμα πιο κοντά Της, μιμούμενοι την ταπείνωση, την υπακοή και την αγάπη της. Και έτσι, με τη δύναμη του Τιμίου Σταυρού και με την έμπνευση των Αγίων Μακκαβαίων, θα φτάσουμε αξίως να προσκυνήσουμε την σεπτή Κοίμησή της, βιώνοντας τη δική μας προσωπική «μετάσταση» από τη φθορά στην αφθαρσία, από τη γη στον ουρανό.
Για να γίνουμε κι εμείς, με τις πρεσβείες της Υπεραγίας Θεοτόκου, άξιοι πολίτες της Βασιλείας του Υιού της και Θεού μας, του οποίου η δόξα και το κράτος είναι εις τους αιώνας των αιώνων.
Αμήν.
Εκ της Ιεράς Μονής Κουδουμά
