Το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής τελείται 48 μέρες μετά τον εορτασμό του Πάσχα και 9 μέρες μετά την Ανάληψη του Χριστού
Τα Ψυχοσάββατα είναι αφιερωμένα στους κεκοιμημένους και ουσιαστικά αποτελούν ένα τρισάγιο για τους κεκοιμημένους που τελείται σύμφωνα με τις επιταγές της Ορθοδοξίας μετά τον Όρθρο και τη Θεία Λειτουργία. Όλα τα Σάββατα του έτους είναι αφιερωμένα στις ψυχές των χριστιανών, με την ελπίδα της ανάστασής τους κατά τη Δευτέρα Παρουσία, σύμφωνα με τις Γραφές, ωστόσο η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά και ειδικά τη μνήμη τους στα δύο Ψυχοσάββατα κάθε χρόνο, 57 μέρες πριν το Πάσχα και της Πεντηκοστής 48 μέρες μετά το Πάσχα, ενώ στην Μακεδονία τελείται και τρίτο Ψυχοσάββατο πριν την γιορτή του Αγίου Δημητρίου.
Τα Ψυχοσάββατα θεσπίστηκαν και καθιερώθηκαν ως ένα μνημόσυνο που αναλαμβάνει η ίδια η Εκκλησία για όσους δεν μπορούν για οποιονδήποτε λόγο να τελέσουν τα καθιερωμένα Μνημόσυνα. Η πρόβλεψη αυτή υπάρχει κυρίως για όσους πέθαναν στη ξενιτιά ή σε δύσκολες συνθήκες ή ακόμη και για τους φτωχούς που δεν έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν τα κανονικά μνημόσυνα. Στην πράξη όμως, έχει υιοθετηθεί ως συνήθεια από όλους όσους θέλουν να διατηρήσουν αναλλοίωτη τη μνήμη των προσφιλών τους προσώπων.
Η σημασία του Ψυχοσάββατου της Πεντηκοστής
Το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής αποτελεί σημαντική ημέρα για την Ορθόδοξη Εκκλησία, καθώς είναι αφιερωμένο στη μνήμη των κεκοιμημένων. Το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής τελείται 48 ημέρες μετά τον εορτασμό του Πάσχα και εννέα ημέρες μετά την Ανάληψη του Χριστού. Την ημέρα αυτή, η Εκκλησία μάς καλεί να μνημονεύσουμε και να τιμήσουμε τη μνήμη των κεκοιμημένων αγαπημένων μας με μνημόσυνα, τρισάγια στους τάφους και μοίρασμα κολλύβων.
Το δεύτερο Ψυχοσάββατο της χρονιάς θα τελεστεί το Σάββατο 7 Ιουνίου, προπαραμονές της εορτής του Αγίου Πνεύματος. Η ημέρα αυτή, γνωστή και ως «χρυσά κόλλυβα», έχει ιδιαίτερη σημασία για τους πιστούς που προσεύχονται για τις ψυχές των αγαπημένων τους προσώπων που έχουν φύγει από τη ζωή.
Σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση, κατά το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής, οι πιστοί μνημονεύουν όλους τους κεκοιμημένους από τον Αδάμ μέχρι σήμερα, προσφέροντας προσευχές για τη σωτηρία των ψυχών τους.
Γιατί ονομάζονται «χρυσά» τα κόλλυβα του Ψυχοσάββατου
Το δεύτερο Ψυχοσάββατο αποκαλείται και ως «χρυσά κόλλυβα», γεγονός που το καθιστά ακόμα πιο σημαντικό για τους απανταχού πιστούς. Διάφορες ιστορίες και θρύλοι συνδέονται με τον εορτασμό αυτό, που πάντα τελείται μετά το Πάσχα.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Χριστός το βράδυ της Αναστάσεως δίνει στις ψυχές την ελευθερία να περιηγηθούν στη γη. Οι συγγενείς των κεκοιμημένων την παραμονή του Ψυχοσάββατου, δηλαδή το πρωί της Παρασκευής, παρασκευάζουν τα κόλλυβα τα οποία μεταφέρουν στην εκκλησία το απόγευμα για να τα ευλογήσει ο ιερέας ή το πρωί του Σαββάτου στην Θεία Λειτουργία. Πιστεύεται ότι έτσι οι ψυχές των νεκρών τρέφονται και επιστρέφουν στον ουρανό χορτασμένες από το συχώριο που τους προσφέρει ο κόσμος κατά το μοίρασμα.
Πώς προσφέρουμε τα κόλλυβα στο Ψυχοσάββατο
Τα κόλλυβα μπορούμε είτε να τα παρασκευάσουμε μόνοι μας είτε να τα προμηθευτούμε έτοιμα από κάποιο φούρνο. Τα μεταφέρουμε στην Εκκλησία για να διαβαστούν είτε στον Εσπερινό της Παρασκευής είτε ανήμερα στη Θεία Λειτουργία του Σαββάτου. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα ευλογηθέντα κόλλυβα δεν τα σκορπίζουμε στον τάφο, ούτε τα απορρίπτουμε στα σκουπίδια, καθώς θεωρούνται ευλογημένα και πρέπει να καταναλώνονται με σεβασμό.
Ας μην ξεχάσουμε αυτούς που έφυγαν από την ζωή, ας μνημονεύσουμε τα ονόματά τους… Αιωνία η μνήμη τους…
Δήμητρα Μετόκη metoki63@hotmail.com
Πηγή: simerini.gr