Το μεγαλύτερο θρησκευτικό γεγονός της Λέσβου και όχι μόνο, το πανηγύρι του Ταξιάρχη στο Μανταμάδο, με δεκάδες χιλιάδες προσκυνητές από όλα τα μέρη της Ελλάδας αλλά και από τη γειτονική Τουρκία, κορυφώνεται το Σαββατοκύριακο 3 και 4 Μαΐου.
Το πανηγύρι για την 146η φετινή επέτειο από τα εγκαίνια του ιστορικού ναού παρά τα πρόσφατα προβλήματα με απαγορευτικά απόπλου πλοίων λόγω καιρού και την πρωτομαγιάτικη απεργία, συγκεντρώνει δεκάδες χιλιάδες προσκυνητές που έρχονται στο νησί με κάθε μέσο. Πλοία και αεροπλάνα είναι γεμάτα ενώ πολλοί προσκυνητές έρχονται από τη βόρεια Ελλάδα μέσω Τουρκίας.
Πολλοί είναι και οι Τούρκοι προσκυνητές που έρχονται είτε για λόγους θρησκευτικότητας (η μουσουλμανική θρησκεία αποδέχεται την ύπαρξη των αγγέλων) είτε για να παρακολουθήσουν το μοναδικό δρώμενο. Πολλοί είναι και οι Ρομά προσκυνητές που ιδιαίτερα τιμούν τον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Θεωρούν τον Ταξιάρχη προστάτη τους λόγω του σκούρου χρώματος της εικόνας, της μοναδικής ανάγλυφης στην ορθοδοξία εικόνας του στο Ναό.
Πολλοί είναι οι προσκυνητές που φτάνουν στο ναό του Ταξιάρχη με τα πόδια διανύοντας επί ώρες πολλά χιλιόμετρα από όλα τα σημεία της Λέσβου. Άλλοι πάλι προσέρχονται κατά την παράδοση με άλογα!
Στο σύνολο τους κουβαλάνε μεγάλες λαμπάδες ή τα παραδοσιακά δώρα στον Μανταμαδιώτη Ταξιάρχη, μεταλλικά παπούτσια που «ο Αρχάγγελος χρειάζεται αφού τα φθείρει τρέχοντας συνέχεια για τους ανθρώπους».
Τα θρησκευτικά δρώμενα θα κορυφωθούν την Κυριακή το πρωί με πολυαρχιερατική θεία λειτουργία. Μαζί με τον οικοδεσπότη Μητροπολίτη Μηθύμνης κ. Χρυσόστομο θα συνεορτάσουν ο Μητροπολίτης κ. Ιάκωβος, ο Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης κ Θεολόγος, ο Μητροπολίτης Γρεβενών κ. Δαβίδ, ο Μητροπολίτης Ζιχνών και Νευροκοπίου κ. Ιερόθεος και ο Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Χρυσόστομος. Θα ακολουθήσει η περιφορά εικόνας των Αρχαγγέλων και η ευλογία και στη συνέχεια η διανομή του παραδοσιακού «κισκέτς». Φαγητού απογόνου της αρχαιοελληνικής «πολυσπορίας». Το φαγητό από κρέας και σιτάρι προσφορά όλα πιστών, βράζει όλη νύχτα, από το Σαββάτο το βράδυ, σε τεράστια καζάνια. Η διανομή του δε ολοκληρώνει το πνεύμα της ενότητας και της φιλοξενίας που διατρέχει το πανηγύρι αλλά και το χαρακτήρα της πολυπολιτισμικότητας που έχει αποκτήσει. Η προετοιμασία του κισκέτς, που παρασκευάζεται με παραδοσιακές συνταγές από τις οικογένειες του χωριού, ενισχύει τον κοινοτικό χαρακτήρα της γιορτής. Παράλληλα, η περιφορά της εικόνας, συνοδεία παραδοσιακών χορών και μουσικής, δημιουργεί μια μοναδική ατμόσφαιρα που συνδέει το παρελθόν με το παρόν.
Η ιστορία του Ταξιάρχη
Ο Ταξιάρχης του Μανταμάδου είναι ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Ορθοδοξίας, με την εκκλησία του να δεσπόζει σε έναν κατάφυτο χώρο γεμάτο ελιές και πεύκα, λίγο έξω από το χωριό. Ο αρχικός ναός χρονολογείται πριν από το 1700, ενώ το 1879 ανοικοδομήθηκε εκ βάθρων. Η ανάγλυφη εικόνα του Αγίου, μοναδική στη Λέσβο, φιλοτεχνήθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, από έναν μοναχό που επέζησε από επιδρομή πειρατών. Χρησιμοποιώντας πηλό από το χώμα και το αίμα των σφαγιασθέντων μοναχών, δημιούργησε το εικόνισμα, αποδίδοντας τη σωτηρία του στον Ταξιάρχη.
Η εικόνα, με το σκοτεινό πρόσωπο του Αγίου που προβάλλει από το ασημένιο πλαίσιο, εμπνέει δέος. Οι πιστοί προσκυνητές αναφέρουν ότι η έκφραση του Ταξιάρχη αλλάζει, από αυστηρή και απόμακρη σε ήρεμη και οικεία, πιστεύοντας ότι ο Άγιος επικοινωνεί μαζί τους μέσω αυτών των αλλαγών. Ο Ταξιάρχης θεωρείται προστάτης όχι μόνο του Μανταμάδου αλλά και ολόκληρης της Λέσβου.
Το προσκύνημα φιλοξενεί σημαντικά κειμήλια, όπως τον αρχιερατικό σάκο του εθνομάρτυρα Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄, που αγοράστηκε σε δημοπρασία από τον Μανταμαδιώτη Μητροπολίτη Πορφύριο Φωτιάδη και δωρήθηκε στην εκκλησία. Επιπλέον, ο ναός διατηρεί παλιά ευαγγέλια, χρυσοκέντητο επιτραχήλιο του 1656, εικόνες του 16ου αιώνα και την αρχαία πηγή αγιάσματος, που θεωρείται ιαματική. Ο τάφος του Μητροπολίτη Πορφυρίου, με την εντοιχισμένη πλάκα, αποτελεί ακόμη ένα σημείο αναφοράς για τους επισκέπτες.
Φωτογραφίες: Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
