Ο Μανόλης παραμένει ερασιτέχνης, «εραστής της Τέχνης»/Photo: Νίκος Κόκκας
Λίγα χιλιόμετρα δυτικά του Αγίου Νικόλαου, στην ενδοχώρα του νομού Λασιθίου, σε έναν εύφορο και καταπράσινο τόπο, βρίσκεται το όμορφο, παραδοσιακό χωριό των Έξω Λακωνίων. Εδώ, ζει και δημιουργεί ο χειροτέχνης, αυτοδίδακτος καλλιτέχνης, Μανόλης Χαρούλης.
Το ραντεβού μας κανονίστηκε για νωρίς το απόγευμα στο καφενείο-ταβέρνα του Σταυρακάκη με το όνομα, κεντρικά στα Έξω Λακώνια, απίθανο να το χάσει ο επισκέπτης. Καφενείο όπως πρέπει να είναι τα καφενεία, απλά φτιαγμένο, ξύλο, βαριά τραπέζια, μεγάλο τζάκι να ζεσταίνει εύκολα τον εσωτερικό χώρο, μια ανθεκτική βουκαμβίλια να στολίζει το έξω με το χρώμα της και το έσω με τις σκιές της να παίζουν με το φως που μπαίνει από τα μεγάλα παράθυρα. Νωπά κουκιά, γραβιέρα, παξιμαδάκια και λίγη ρακή για την αναμονή αλλά και για το αυτονόητο καλωσόρισμα.
Χαμένοι κάπως στη μετάφραση και μετά από άλλες δύο επικοινωνίες, ξεκινάμε με τις τηλεφωνικές του οδηγίες να τον ανταμώσουμε στο κτήμα του στις παρυφές του χωριού. Η μυρωδιά από το κάψιμο νωπών ξύλων στην ατμόσφαιρα αναμεμιγμένη με αυτήν του υγρού χώματος μετά τη χθεσινοβραδινή βροχή μας συνοδεύει μέχρι να τον δούμε να στέκει στο δρόμο έξω από το σπίτι του. Αδύνατος, στητός, με γενειάδα λευκή να φεγγοβολά και μάτια έντονα, χαμογελαστά, μας καλωσορίζει και μας οδηγεί, δίπλα από τη φορτωμένη μανταρινιά, στα σκαλάκια που οδηγούν στο εργαστήριό του. Ευρύχωρο, ψηλοτάβανο ατελιέ, μπετό και τσιμεντόλιθοι, αποχρώσεις γκρι, ουδέτερες, ιδανικό για την ανάδειξη των έργων του.
Ο ήλιος γεμίζει το χώρο από τα μεγάλα παράθυρα λίγο πριν δύσει, ο οποίος είναι κυριολεκτικά γεμάτος από έργα και κατασκευές, μοιάζει να αποκτά και μια ακόμη, απροσδιόριστη διάσταση. Κυριαρχούν οι μεταλλικές και χάλκινες δημιουργίες του, εμπνευσμένες από τη φύση. Ελιές περίτεχνες, μικρότερες και μεγάλες, λουλούδια, δέντρα φυλλοβόλα, ιχθείς, κληματαριές, δελφίνια, όλα δουλεμένα με επιδεξιότητα. Η αγάπη του Μανόλη Χαρούλη για τη χειρονακτική έκφραση είναι διάσπαρτη στο χώρο του. Πετρώματα της περιοχής, σιδερόπετρες, ζωντανεύουν με τα σχέδια που έχει σμιλέψει πάνω τους, κρητική γεωλογία και τέχνη μαζί. Ήταν 11-12 χρονών όταν έφτιαξε με τα χέρια του ένα λακκάκι σε μια πέτρα, εντάσσοντάς το στη μνήμη του σαν το πρώτο του έργο αλλά και σαν αφορμή.