Στις Μέλαμπες παλιά σε κάθε σπίτι, υπήρχε και ένας ξυλόφουρνος, ώστε οι νοικοκυρά να ψήνει εκεί τις πίτες, τα φαγητά αλλά και το ζυμωτό ψωμί τους.
Η κατασκευή ενός ξυλόφουρνου παλιότερα γινόταν από χώμα, λάσπη και πέτρες.
Η νοικοκυρά που θέλει να φτιάξει ψωμί ζυμωτό, όπως θα δείτε και στο βίντεο πρέπει πρώτα απ” όλα να ζυμώσει.
Για να ζυμώσει όμως χρειάζεται να φτιάξει πρώτα το προζύμι.
Το προζύμι είναι η βάση του ψωμιού και σύμφωνα με την ελληνική παράδοση και θρησκεία πρέπει να παρασκευάζεται σε κάποια ιερή μέρα της ελληνικής οικογένειας, όπως είναι η παραμονή των Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς ή η Μεγάλη Τετάρτη του Πάσχα.
Η νοικοκυρά ρίχνει σ” ένα δοχείο ζεστό νερό και σ” αυτό προσθέτει την ανάλογη ποσότητα αλευριού καθώς και το προζύμι που είχε κρατήσει από το προηγούμενο ζύμωμα.
Όταν τα υλικά ζυμωθούν καλά, η μάζα που προκύπτει τοποθετείται όλη τη νύχτα σε ζεστό μέρος για να γίνει.
Έπειτα ακολουθεί το ζύμωμα.
Νωρίς το πρωί ξεκινάει το ζύμωμα.
Στο σκαφίδι διαλύει το προζύμι σε νερό, προσθέτει αλάτι και αλεύρι και ανακατεύει. Η αρχική ζύμωση γίνεται με λίγο νερό δηλ. η νοικοκυρά «ξεροζυμώνει».
Ύστερα «γαλακτίζει» τη ζύμη δηλαδή προσθέτει λίγο – λίγο το νερό και ολοκληρώνει το ζύμωμα και βάζει τα ψωμιά στο παραγώνι (ζεστό μέρος), τα σκεπάζει με ρούχα για να εξασφαλιστεί η κατάλληλη θερμοκρασία για να «ανέβει» η ζύμη.
Στη συνέχεια ανάβει το φούρνο βάζοντας μέσα ξερά κλαδιά και ξύλα(είναι έτοιμος όταν εσωτερικά ασπρίσει).
Εμπειρικά για να είναι κατάλληλος πρέπει, αν βάλεις ένα κουτάλι με αλεύρι μέσα θα πάρει ωραίο κίτρινο χρώμα. Αν αρπάξει ο φούρνος τότε βρέχει τον πανιστή και περνάει μια φορά το δάπεδο ή βρέχει το καπάκι του.
Τότε με το σύρτη ή τη φουρνομασιά τραβάει έξω από το φούρνο τα κάρβουνα και με τον πανιστή καθαρίζει το δάπεδό τους να μην έχει στάχτες.
Αμέσως μετά η νοικοκυρά βάζει τα ταψιά στο φούρνο, αφού τα χαράξει, και σε δύο περίπου ώρες το ψωμί είναι έτοιμο.
Θα πρέπει βέβαια στη συνέχεια το ψημένο ψωμί να κοπεί σε κομμάτια και να ξαναμπεί στο φούρνο ώστε να γίνει ροδοκόκκινο παξιμάδι.
Ελάτε εσείς να παρακολουθήσετε από κοντά τη διαδικασία ζυμώματος και να δοκιμάσετε το νόστιμο παραδοσιακό ψωμί και παξιμάδι.
Πηγή: melambes.gr
https://www.youtube.com/watch?v=icF9Po_Pzgo
