Κείμενο – Φωτογραφίες: Μιχάλης Ανδριανάκης
Τελευταία προσφορά της μεγάλης Βυζαντινής οικογένειας των Καλλεργών, κλάδος της οποίας υπήρξαν οι Πρεβέληδες, είναι η Μονή Πρέβελη στα νότια του νομού Ρεθύμνου, που εμφανίζεται για πρώτη φορά στα τέλη της Βενετοκρατίας.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για δυο μοναστηριακά συγκροτήματα, την κυρίως Μονή του Θεολόγου (Πίσω Μοναστήρι), προς την πλευρά της θάλασσας και τη Μονή Του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (Κάτω Μοναστήρι) στο μέσο της μεγάλης, εύφορης περιουσίας, κέντρο της αγροτικής της παραγωγής.
Στη σημερινή τους μορφή τα δυο συγκροτήματα διαμορφώθηκαν κατά τους 18ο και 19ο αιώνες και αποτελούν ίσως τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα της λιτής, λαϊκής Αρχιτεκτονικής της Κρήτης.
Η Μονή Πρέβελη υπήρξε από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, μέχρι την πρόσφατη Γερμανική κατοχή κέντρο αγώνων του λαού της Κρήτης και για το λόγο αυτό απολαμβάνει ιδιαίτερο σεβασμό όχι μόνο από τους γύρω κατοίκους.
Το 1821 πούλησαν όλα τα πολύτιμα κειμήλια της Μονής για να αγοράσουν όπλα και πολεμοφόδια και στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής υπήρξε κέντρο αντίστασης και διαφυγής στην Αίγυπτο.
Τις τελευταίες δεκαετίες η Μονή ήταν σε κατάσταση περίπου ερήμωσης.
Χάρις ωστόσο στις έντονες προσπάθειες των τελευταίων μοναχών και της σημερινής αδελφότητας, υπό τον ηγούμενο πατέρα Ιάκωβο είναι και πάλι σε ακμή σε πολλά επίπεδα.
Η συνεργασία μας επί πολλά χρόνια στην αποκατάσταση των μνημείων, τη συντήρηση και έκθεση του πλήθους των κειμηλίων, που σώζονται σε ένα νέο, ενδιαφέρον Μουσείο, υπήρξε πάντα άψογη.