Για τον κτίτορα της ιεράς μονής Αγάθωνος, που τιμάται στην Παναγία, λόγω της εκεί θαυματουργής εικόνας της Θεοτόκου, και στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, λείπουν πολλά βιογραφικά στοιχεία.
Μετά την καθίζηση πλησιόχωρης μονής και την ανεύρεση της εικόνας της Θεοτόκου υπό του οσίου, κτίσθηκε από τον ίδιο η νέα σημερινή μονή, η οποία έλαβε από τους μαθητές του οσίου το όνομα του κτίτορος και πρώτου ηγουμένου της.
Κατά νεώτερες έρευνες ο βίος του οσίου Αγάθωνος σχετίζεται με τον βίο του εξ Υπάτης οσίου Αθανασίου του Μετεωρίτη (βλέπε 20 Απριλίου), τον οποίο ο Αγάθων ακολούθησε στο Άγιο Όρος. Έτσι ο όσιος Αγάθων συναριθμείται και συντιμάται μετά των Αγιορειτών οσίων και ο χρόνος της ακμής του ορίζεται ο 14ος αιώνας μ.Χ. Αξίζει να σημειωθεί πως και στο Άγιο Όρος και στην πρώτη μεγάλη μονή των Μετεώρων, που ίδρυσε ο όσιος Αθανάσιος, τιμάται η Θεοτόκος και η Μεταμόρφωση του Σωτήρος.
Το 1959 μ.Χ. στη νότια πλευρά του ωραίου Καθολικού της ιεράς μονής, κατόπιν ανασκαφών, βρέθηκε ο τάφος του οσίου και τα χαριτόβρυτα τίμια λείψανά του.
Η αρχαιότερη εικόνα του αγίου είναι σε τοιχογραφία του 16ου αιώνος μ.Χ. στο παρεκκλήσι της μονής του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Ανέκδοτη «Ἀσματική Ἀκολουθία τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου πατρός ἡμῶν Ἀγάθωνος, κτίτορος τῆς ἐν Φθιώτιδι ὁμωνύμου μονῆς, ποιηθεῖσα ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ὑπό τοῦ ἀειμνήστου μοναχοῦ Γερασίμου Μικραγιαννανίτου, Ὑμνογράφου τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας» υπάρχει στη μονή του.
Η μνήμη του τιμάται στις 7 Αυγούστου.
Ο όσιος Αγάθων αποτελεί κεντρική μορφή του φθιωτικού μοναχισμού και η φημισμένη μονή του προσέφερε πολλά στους αγώνες του Έθνους και σήμερα αποτελεί πανρουμελιωτικό θεομητορικό προσκύνημα.
Πηγή: saint.gr
