Ὅταν ἀναπτύχθηκε καί στήν Κρήτη ὁ ἀναχωρητισμός – έρημητισμός, ἐπέλεξε νά ἁπλωθεῖ στήν εὐρύτερη περιοχή τῶν καλῶν Λιμένων, κι ἀπό ἐκεῖ σέ ὅλα τά κεντρικά και νότια Αστερούσια όρη μέ τελικό ἐπίκεντρο το Αγιοφάραγγο.Δικαίως ὀνομάστηκαν τα Αστερούσια ὄρη «Ἅγιον Ὅρος της Κρήτης».Ο ερημητισμός αὐτός ἔφθασε σε πολύ μεγάλη ακμή, ὄχι μόνο αριθμητικά, ἀλλά καί ποιοτικά. Ἔγινε ξακουστός ἀκόμα καί στά πασίγνωστα ἀσκητικά κέντρα τῆς Ἀνατολῆς καί τοῦ Σινᾶ. Ἀπόδειξη τό γεγονός ὅτι ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης διδάχθηκε ἐκεῖ τή νοερά προσευχή ἀπό τόν ἀσκητή Αρσένιο, τήν ὁποία καί δίδαξε ὁ ἴδιος στη συνέχεια στον Ἄθωνα (Ἅγιον “Oρoς).
Ορατές μαρτυρίες τοῦ ἐρημητισμοῦ τῶν Ἀστερουσίων εἶναι τά μέχρι σήμερα σωζόμενα ἀσκητήρια, τά ὁποῖα εἶναι παντοῦ ἐγκατεσπαρμένα. Τήν ἐποχή τῆς Ενετοκρατίας τά Αστερούσια ὀνομάζονταν « Ερημούπολη». Η γεωγραφική απομόνωση τῶν ἐρημιτῶν καί ἡ ὁλοκληρωτική τους αποταγή από καθετί τό ἐγκόσμιο δέν ἐνδιέφερε τὴν ἐξουσία τῶν κατακτητῶν Ἐνετῶν καί κατόπιν Τούρκων, διότι ἁπλούστατα δέν ἔκαναν οἰκονομικές συναλλαγές, οἱ ὁποῖες ὁπωσδήποτε μαρτυροῦνταν στο Δουκικό Ἀρχεῖο τοῦ Χάνδακα ἢ ἀργότερα στο τουρκικό ἀρχεῖο τοῦ Ἡρακλείου. Αὐτός ὁ τρόπος Μοναχικής ζωῆς προτιμήθηκε καί εὐδοκίμησε, γι’ αὐτό καί στά ἀνατολικά Αστερούσια δεν χτίστηκαν μεγάλα Μοναστικά κέντρα.
Πηγή: imkoudouma
