Σε περίοπτη θέση η μορφή του Ελευθέριου Βενιζέλου και κάμποσοι χάρτες.
Στη μέση μια σόμπα που ανάβει.
Και τριγύρω, άνδρες με μουστάκια και ρυτιδωμένα πρόσωπα.
Ένας Βενιζέλος οπωσδήποτε…
Συνήθως και ένας Ξυλούρης.
Ποτέ μα ποτέ δε λείπουν και οι δυο από τους τοίχους των κρητικών καφενείων.
Ρακές και ελληνικά καφεδάκια…
Χαρτιά και τάβλι…
Σόμπες και καλή παρέα.
Στα καφενεία των ορεινών χωριών της Κρήτης το κέρασμα του ξένου, του διαβάτη ή του περαστικού είναι κανόνας απαράβατος.
Και το ίδιο το κέρασμα έχει τους δικούς του εθιμοτυπικούς κανόνες.
Ο τρόπος που θα χαιρετήσουν οι θαμώνες τον κάθε νεοφερμένο δείχνει και το βαθμό της αποδοχής του.
Η συντροφιά είναι το Α και το Ω στα κρητικά καφενεία.
Συνήθως εκτελούν χρέη πληροφοριοδότη, καταφυγίου και υποδοχέα ειδήσεων…
Και εκτόνωσης.
Γι’ αυτό ο κύριος που ψήνει τον καφέ στο ”τεζιάκι” δεν είναι απλά καφετζής αλλά κοινωνικός λειτουργός!
Το κέρασμα του ξένου, όπως είπαμε, κανόνας γι’ αυτό αποδέξου το και μην το αντιγυρίσεις. Και όταν σε ρωτήσουν ”πώς θες το καφεδάκι σου;
‘ πες ”Βενιζελικό” και δεν θα χάσεις.
Κείμενο: Έφη Ψιλάκη, Όλγα Χαράμη.
Φωτογραφίες: Ηρακλής Μήλας, Έφη Ψιλάκη.
Πηγή: Χωριά της Ελλάδας μας
