Ανάρτηση: Λευτέρης Γουλιελμάκης
Απόσπασμα από το βιβλίο “Τhe Cretan Journal” 1864.
Το βιβλίο εφτασε χθές το βράδυ στα χέρια μου, μετα απο αρκετή αναζήτηση!
Τα σκίτσα του Lear, φιλοτεχνήθηκαν την 17η και 18η Μαΐου 1864. Το ενα δίπλα απο το σπίτι του Κόρακα, και το άλλο λίγο πιο ψηλά, πάνω από το δασάκι, στο χώρο του παλιού νταμαριού.
Το κείμενο αποτελεί πρόχειρες σημειώσεις και συνεπώς δεν είναι καλά συνταγμένο.
Τα σχόλια δικά μου
——
Φτάνουμε στην Πόμπια, ένα μεγάλο χωριό με ατέλειωτες αψιδωτές πόρτες και γκρεμισμένους τοίχους (1), που δεσπόζει στην πεδιάδα, και στην κορυφή μας συναντά η κυρία Κόρακα- το σπίτι τους, στο οποίο μας υποδέχεται, είναι το ψηλότερο του χωριού.
Ως συνήθως, ένα χαμηλότερο μακρύ δωμάτιο, στη συγκεκριμένη περίπτωση χωρισμένο σε ένα υψηλότερο τμήμα για αποθήκη και κουζίνα, και τα δύο – ή μάλλον, όλα μαζί – πολύ χαμηλά- πέρα από αυτό, μια σκάλα που οδηγεί στο σκοτεινό χαμηλoτάβανο δωμάτιο από πάνω (οντάς).
Τα γλυκά και ο καφές ήταν πολύ αναζωογονητικά. Σε λίγο ήρθε ο καπετάν Μιχαήλ Κόρακας:
ο μεγαλόσωμος, εγκάρδιος άνδρας που συνάντησα στο Κάστρο. Το υπόλοιπο απόγευμα το πέρασα προσπαθώντας να ζωγραφίσω, αλλά η σχεδόν συνεχής βροχή με εμπόδιζε, αν και με σκληρή προσπάθεια κατά το ηλιοβασίλεμα κατάφερα να δώ την Ίδη και τον κάμπο, Το πρώτο σχέδιο είναι από εδώ, πολύ ωραία.
Η ώρα είναι τώρα 6.30, τόσο κρύο και αέρας που πρέπει να μπω μέσα, αν και θα είμαι με τους ψύλλους. 9.00 μμ. Γράφω στο κρεβάτι. Τίποτα δυσάρεστο εκτός από τις μύγες και τους ψύλλους. Μετά το πλύσιμο στο πάνω δωμάτιο, το οποίο είναι γεμάτο με όπλα και χαλιά κ.λπ. κ.λπ., το τραπέζι στρώθηκε για τον καπετάν Μιχαήλ Κόρακας και μένα, το Γιώργο και τον Κωνσταντή. Καλή σούπα με ρύζι και βραστό κοτόπουλο, ελιές, ντολμάδες, σαλάτα και μυζήθρα, πορτοκάλια κομμένα στα τέσσερα ζαχαρωμένα και κρασί από τον ‘Άγιο Μύρωνα έκαναν το δείπνο βασιλικό (2).
Ο καπετάν Μιχαήλ έπινε συνεχώς στην υγεία της Βασίλισσας και του Χέη καθώς και του Λυσίμαχου Καλοκαιρινού και μιλούσαμε για τα χωριά που θα συναντούσαμε στο δρόμο προς τα Σφακιά.
Δεν είναι εύκολο να τον καταλάβω, αλλά απ’ όσο μπορώ να κρίνω, μπορεί κανείς να πάει εκεί ή οπουδήποτε αλλού θέλει- αλλά δεν ήταν εύκολο να αποκτήσω μια πιο συγκεκριμένη ιδέα για συγκεκριμένα μέρη ή πρόσωπα.
Το δείπνο ήταν καθαρό και νοικοκυρεμένο και μια ευχάριστη αντίθεση με εκείνο της χθεσινής βραδιάς. Για εκδίκηση ήρθαν, αν είναι δυνατόν! περισσότεροι ψύλλοι. Η ώρα του ύπνου ήρθε. Στο μεγάλου μεγέθους πάνω δωμάτιο (οντάς).
‘Άξαφνα, ο οικοδεσπότης έρχεται και ξαπλώνει στο στρώμα του Κωνσταντή (3). Ας είναι. Ο άνεμος ουρλιάζει. Την ίδια στιγμή που ο μπαμπάς της γδύνεται, μπαίνει η κόρη και μου δίνει ένα ποτήρι νερό.
Αυτή είναι η πέμπτη νύχτα του “Κρητικού ταξιδιού” και φοβάμαι ότι οι ψύλλοι θα εμποδίσουν… τον ύπνο. Η αγάπη για το νησί είναι εξαιρετικά φανερή σε όλους τους Κρητικούς: “Τι γνώμη έχετε για το νησί μας, τον τόπο μας;” (4)
Σηκωθήκαμε στις τέσσερις, αλλά έπρεπε να περιμένουμε να φτιάξουν ψωμί. Ο ουρανός είναι γκρίζος και συννεφιασμένος, όπως στο Λονδίνο.
Παρουσίαση χαλιών – έργα της κυρίας Κόρακα. Ανεβαίνουμε με τον καπετάν Κόρακα σε ένα ύψος και βλέπουμε την Ίδη και τον κάμπο. Ζωγραφίζουμε και επιστρέφουμε στο σπίτι κατά τις 5.30.
Ο καπετάν Κόρακας ζητά έναν μύλο για τον καφέ. Ξαφνικά άρχισε να χτενίζει το κεφάλι του κοντά μου(5). Αυτή η αναμονή για το ψωμί είναι απίστευτα βαρετή, καθώς είναι πλέον 6.30. Ευτυχώς, το πρωί είναι δροσερό. 6.40 φέρνουν το μουλάρι και ο Κωνσταντής το σκουπίζει με μια σκούπα. Το ψωμί φτιάχνεται.
Δίνω δύο μολύβια στον Αριστείδη και ένα στον Στελιανό(6). Κοστούμι εδώ: Κόκκινο Φέσι, κόκκινο μαντήλι και ζώνη: όλα τα υπόλοιπα σκούρα μπλε, και μπότες.
Στις επτά ξεκινάμε για την πεδιάδα, η Ίδη ήταν αρκετά καθαρή, αλλά όλοι οι άλλοι λόφοι και ο ουρανός ήταν συννεφιασμένοι. Ο Γιώργος διαμαρτύρεται ότι η κυρία Κόρακα του ζήτησε χωριστά να μου ζητήσει να στείλω κάτι για την προίκα της κόρης της (7) στη Χάνια, και διάφορα άλλα θέματα.
Ο καπετάν Κόρακας με συνόδευσε έξω από το χωριό. Στις 7.30 όμορφες σκηνές ελιάς. Ένας χωρικός, με κίτρινες μπότες. Συναντήθηκα με διάφορους ένοπλους άντρες που έκαναν ιππασία. Πετροκεφάλι. Ένα φρικτό παρηκμασμένο χωριό (8) αλλά με υπέροχους κήπους με ροδιές και άλλα. Πάντα ένας σκονισμένος φαρδύς επίπεδος δρόμος. Βροχή. Μερικά ωραία δέντρα, και η Ίδη ψηλά. Ελιές. Περνάμε τον Άγιο Ιωάννη, δεξιά, φαινομενικά μικρός, αλλά δεν είναι. Περνάμε μέσα από αυτό το χωριό. Γιορτή: αργόσχολοι άνθρωποι (9). 9.10, Σφοδρή βροχή, και αναγκαστήκαμε να σταματήσουμε κάτω από μια ελιά.
Δεν μπόρεσα να σκετσάρω την Ίδη καθόλου κατά τη διάρκεια του περιπάτου, καθώς ήταν συννεφιασμένη αμέσως μόλις έφτασα στον κάμπο: ωστόσο κάποιες σκηνές ήταν προφανώς όμορφες. 9.40 Ο καιρός επιμένει, και συνεχίζουμε, συναντώντας πολλούς χωρικούς με κόκκινες, μαύρες και μπλε (ενδυμασίες), και φτάσαμε στο τέλος της Μεσσαράς όταν, ιδού! καταρρακτώδης βροχή!
Καταφύγιο και πάλι, αφού διασχίσαμε δύο μικρά ποτάμια, το ένα από τα οποία ο Γιώργος με βοήθησε να το διασχίσω πάνω σε πέτρες, και παραλίγο να πέσω μέσα. Ήμασταν σχεδόν μούσκεμα από την έντονη βροχή πριν φτάσαμε στο δέντρο. Η βροχή σταματά. Το μουλάρι συμπεριφέρεται απαίσια. Άγριος σκύλος – εξαίρεση στην Κρήτη. Ψηλές ελιές. Φωτεινός ήλιος. Μεγάλα χωράφια με ελιές και καλαμπόκι. Άγριος σκύλος, μοναδική κρητική εξαίρεση. Φτάνουμε στις 10.45 στο Τυμπάκι, έναν άθλιο αλλά μεγάλο χώρο από επίπεδα κιβωτιόσχημα σπίτια, με περισσότερες κότες… και γυμνά παιδιά από όσα μπορεί να φανταστεί κανείς (10). Ούτε ο αέρας είναι καλός εδώ, οπότε σκέφτηκα ότι θα έπρεπε να συνεχίσουμε, με σχεδόν κάθε κίνδυνο, για τον Αποδούλου.
Σχόλια
(1) Aκόμα και σήμερα! Ο καρτερογιάννης μάλιστα ηταν ενα αξιος επιπλοποιός που μπορούσε να φτιαχνει πόρτες για την αψιδωτή είσοδο.
(2) Πορτοκάλια στα τέσσερα με ζάχαρη; Το κάνει κανείς αυτό ακόμα στην Πόμπια; Ναι, εντάξει το γιαούρτι στην πόμπια δεν το τρώμε με θυμαρίσιο μέλι αλλα με δύο δάχτυλα ζάχαρη και ας μην το παραδεχόμαστε δημόσια. Αλλα πορτοκάλια;
(3) Με λίγα λόγια, οι μουσαφίρηδες ετοιμαστήκανε για ύπνο και να ο Κόρακας θέτει και αυτός με τους μουσαφίρηδες. Και θα ροχάλιζε κιόλας… αστα.
(4) Τώρα πια δεν ρωτάμε. Τους λέμε κατευθείαν οτι καλύτερα απο δώ δεν θα βρούν πουθενά. Ειδικά αυτοι που δεν έχουν πάει πουθενά.
(5) Εγγλέζικη παραξενιά εδω. Στο κρητικό σπιτι το χτένι ήτανε στην κουζίνα σε ένα πάνινο/υφαντό σακούλι στον τοίχο.
(6) Οι γιοι του Κόρακα. Ο Αριστοτέλης και ο Στελιάνος. Ο μικρός παίρνει πάντα πιο λίγα.
(7) Ε πώς; δεν θα σου κολλήσουμε να μας πέψεις πράμα από το Λονδίνο;
(8)Φίλοι από το Πετροκεφάλι, η γνώμη του συγγραφέα δεν ταυτίζεται απαραίτητα με την δική μου.
(9) Φίλοι από το Τυμπάκι, η γνώμη του συγγραφέα δεν ταυτίζεται απαραίτητα με την δική μου.
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_Lear
