Να μια ερώτηση που οι περισσότεροι γονείς ακόμη και σήμερα δεν μπορούν να απαντήσουν… Αν και οι πληροφορίες πλέον ταξιδεύουν με απίστευτη ταχύτητα είναι πραγματικά ανεξήγητο πώς πολλοί γονείς ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουν τι είναι το νηπιαγωγείο.
Ας ξεκινήσουμε όμως με το τι δεν είναι το νηπιαγωγείο.
Σίγουρα δεν είναι ένας παιδικός σταθμός ή προέκτασή του. Δεν περιμένουμε από το νηπιαγωγείο να έχει το πρόγραμμα ενός παιδικού σταθμού, γιατί πολύ απλά δεν είναι αυτός ο σκοπός του.
Δεν είναι χώρος «παρκαρίσματος» των παιδιών, που επειδή δεν έχουμε που να τα αφήσουμε τα αφήνουμε εκεί… Δεν είναι ένα μέρος, όπου αφήνουμε τα παιδιά μας για να μας τα ταΐσουν , να τα διασκεδάσουν να τα αφήσουν να παίξουν και με τα άλλα παιδάκια και να γυρίσουν στο σπίτι ήρεμα και υπάκουα. Δεν είναι ένα μέρος, που τα παιδιά μας μαθαίνουν τραγουδάκια, παιχνιδάκια και περνάνε την ώρα τους έτσι απλά χωρίς νόημα και ουσία…
Δεν είναι δημοτικό σχολείο με βιβλία, γραψίματα και διαβάσματα με καθημερινές υποχρεώσεις για το σπίτι και ούτε πρέπει να γίνεται.
Και τότε τι είναι; Γιατί στέλνουμε τα παιδιά μας στο νηπιαγωγείο; Σε τι χρησιμεύει; Ποιος είναι ο σκοπός και ο ρόλος του στη ζωή του παιδιού μας;
Είναι το μέρος εκείνο, που συνήθως καθορίζει το αν το παιδί μας θα αποκτήσει θετική ή αρνητική στάση για το σχολείο και τη γνώση γενικότερα. Είναι ίσως η μόνη βαθμίδα εκπαίδευσης που θα του δοθεί η ευκαιρία να μάθει βιωματικά, να κοινωνικοποιηθεί, να γελάσει και να μάθει παίζοντας γιατί το παιχνίδι γίνεται μέσο μάθησης και κυρίως να μάθει πώς να μαθαίνει. Να κάνει λάθη χωρίς να φοβάται και να μαθαίνει από αυτά. Άλλωστε τα λάθη στο νηπιαγωγείο όχι απλά επιτρέπονται, αλλά χρησιμεύουν ως μέσο μάθησης.
Το νηπιαγωγείο είναι η ευκαιρία για το παιδί να αποκτήσει γενικές γνώσεις, την ικανότητα να τα πηγαίνει καλά με άλλα παιδιά και να αρχίσει να ενδιαφέρεται για το πώς θα βγει στον έξω κόσμο στηριζόμενο στις δυνάμεις του.
Μπορεί το νηπιαγωγείο να είναι ένα μεταβατικό στάδιο από τον παιδικό σταθμό ή το σπίτι στο δημοτικό σχολείο, να είναι το μέρος εκείνο που το παιδί μας θα αποκτήσει τις δεξιότητες και τις ικανότητες που θα το βοηθήσουν να προχωρήσει στο επόμενο βήμα του, αλλά είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να παραμείνουν παιδιά. Δε σημαίνει λοιπόν ότι περιμένουμε από το παιδί μας να αποκτήσει με το ζόρι τις γνώσεις και τις δεξιότητες της πρώτης δημοτικού.
Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά έχουν συγκεκριμένη ώρα για φαγητό και ξεκούραση, αλλά και συγκεκριμένες ώρες κατά τις οποίες δουλεύονται ομαδικά και ατομικά εκπαιδευτικές δραστηριότητες . Σταδιακά -όταν η δουλειά στο νηπιαγωγείο γίνεται όπως πρέπει- τα παιδιά αναπτύσσουν την αυτοεκτίμησή και την αυτοπεποίθησή τους, την πολιτιστική τους ταυτότητα, την ανεξαρτησία τους και την προσωπικότητά τους, ως μοναδικές οντότητες ξεχωριστά από την οικογένεια και το οικείο τους περιβάλλον. Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά θα προσπαθήσουν να αποκτήσουν τον έλεγχο της δικής τους συμπεριφοράς με τη βοήθεια και την καθοδήγηση των νηπιαγωγών.
Είναι το μέρος που καλύπτει την ανάγκη των παιδιών για μάθηση , το μέρος που ανταποκρίνεται στην έμφυτη και έντονη περιέργειά τους. Το νηπιαγωγείο είναι το μέρος που ακούγεται συνέχεια ένα «γιατί» και ένα «πως».
Τα παιδιά καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας έχουν πρόσβαση σε διάφορων ειδών δραστηριότητες όπως χτίσιμο με τουβλάκια, παιχνίδια ρόλων, διάβασμα βιβλίων, ζωγραφική, επιτραπέζια παιχνίδια με κανόνες και παζλ.
Τα παιδιά μαθαίνουν τους αριθμούς (συνήθως μέχρι το 20 ) να αριθμούν και να απαριθμούν να προσθέτουν και να αφαιρούν κυρίως εμπειρικά. Επίσης, εξερευνούν τον κόσμο των γραμμάτων και αποκτούν μια πρώτη επαφή με την αλφαβήτα και δειλά δειλά αρχίζουν να γράφουν λεξούλες και το όνομά τους όπως μπορούν και χωρίς πίεση. Εξερευνούν το φυσικό κόσμο, τα ζώα, επιχειρούν να μαγειρέψουν και ασχολούνται με δραστηριότητες που έχουν γι’ αυτά νόημα.
Χρειάζονται όμως και παιχνίδι γι΄ αυτό και παίζουν τουλάχιστον μια ώρα στην τάξη και αν ο καιρός το επιτρέπει και έξω στην αυλή. Το να συμπληρώνουν φύλλα εργασίας δεν πρέπει να είναι η πρωτεύουσα δραστηριότητά τους.
Δεν υπάρχουν βιβλία, ούτε και αυστηρά καθορισμένο πρόγραμμα για το νηπιαγωγείο, όπως στις υπόλοιπες βαθμίδες. Αυτό κάνει τη δουλειά της νηπιαγωγού ακόμη πιο δύσκολη και πιο σύνθετη καθώς καλείται να φτιάχνει το πρόγραμμά της καθημερινά με βάση τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες των παιδιών στην τάξη της.
Οι νηπιαγωγοί δεν είναι κάποια κορίτσια που απλά αγαπούν τα παιδιά και βρέθηκαν σε μια τάξη για να υποκαταστήσουν την νταντά στο σπίτι… Έχουν σπουδάσει στο πανεπιστήμιο για τις βιολογικές ανάγκες, την ψυχολογία και την ανάπτυξη των παιδιών σ’ αυτήν την τρυφερή ηλικία. Έχουν σπουδάσει επίσης, τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν τα παιδιά σ΄ αυτήν την ηλικία και οφείλουν να εφαρμόζουν αυτά που έχουν διδαχθεί. Το project και η Διαθεματική Προσέγγιση είναι δυο τρόποι με τους οποίους προσεγγίζουν τα θέματα στο νηπιαγωγείο. Πολλές φορές χρειάζεται να μελετούν αρκετά προτού ξεκινήσουν να ασχολούνται με ένα θέμα με τα παιδιά. Εκτός αυτού οφείλουν να είναι «ετοιμοπόλεμες» για κάθε «γιατί» που θα ακουστεί από τους λιλιπούτειους μαθητές τους. Οι νηπιαγωγοί δουλεύουν – εκ περιτροπής – ξεχωριστά με το κάθε παιδί, με μικρές ομάδες και με ολόκληρη την τάξη.
Και πάνω απ’ όλα οι νηπιαγωγοί είναι υπεύθυνες για την ασφάλεια του κάθε παιδιού ξεχωριστά σε αίθουσες και αυλές, που πολλές φορές είναι το λιγότερο ακατάλληλες και ίσως και επικίνδυνες για νηπιαγωγεία.
Αυτό λοιπόν είναι με πολύ απλά λόγια το νηπιαγωγείο…
Ένας χώρος που γίνεται πραγματική δουλειά με αγάπη και σεβασμό για το παιδί, για το κάθε παιδί και το δικό σας παιδί. Και εμείς οι νηπιαγωγοί κάνουμε ο ,τι πιστεύουμε καλύτερο για το κάθε παιδί και το δικό σας παιδί…
Πηγή: kindykids.gr