Γράφει ο Γιάννης Μιχαηλίδης
(Το άρθρο γράφτηκε πριν λίγα χρόνια τέτοιες ημέρες, αλλά είναι πάντα επίκαιρο…)
Ήταν 6η ώρα —το σχολείο μου δεν είναι ΕΑΕΠ και σχολάμε την 6η ώρα— και πάλευα να μαζέψω την τάξη. Είναι ήσυχα παιδιά, αλλά είναι και παιδιά. Κάτι η ώρα, κάτι εγώ ασθενής, κάτι το μάθημα, δε θέλει και πολύ. Δε με πρόσεχε κανένας…
Δεν ήθελα να φωνάξω. Δεν μπορούσα άλλωστε και φέτος προσπαθώ να το περιορίσω. Έκανα πολλές εκκλήσεις για ησυχία και με τα πολλά το κατάφερα. Ενθουσιασμένος ύψωσα και τα δυο μου χέρια κάνοντας το σύμβολο της νίκης. Αυτό ήταν: όλη η τάξη έσκασε στα γέλια.
Δεν μπορώ να εξηγήσω πόσο σημαντικό είναι το γέλιο στην τάξη. Δεν νομίζω να το διαβάσεις πουθενά· μα δε γίνεται η δουλειά μας χωρίς γέλιο. Όταν κουράζομαι, συχνά κάνω ένα αστείο και, λες και γεμίζω τις μπαταρίες μου, παίρνω δυνάμεις για τη συνέχεια. Δεν μπορώ να κάνω μάθημα δίχως να αστειεύομαι. Με σκοτώνει. Σκοτώνει το καλύτερο κομμάτι της δουλειάς μου: να βλέπω τα παιδιά να γελούν.
Πώς μπορεί να μάθει ένα παιδί χωρίς να γελάσει; Πώς μπορεί να σε εμπιστευτεί, να σε αγαπήσει, αν δεν το κάνεις να γελά; Τα παιδιά δεν είναι σαν κι εμάς. Αν νιώθουν ότι τα αγαπάς, μπορείς να αστειευτείς με οτιδήποτε. Δεν πρόκειται να σε παρεξηγήσουν. Απεναντίας, θα κονταροχτυπηθούν για το ποιο θα είναι ο αποδέκτης του επόμενου πειράγματος.
Συχνά ακούμε για καινοτομία στην εκπαίδευση. Συνήθως στην Ελλάδα την ταυτίζουν με τα περιβαλλοντικά, τα πολιτιστικά και τα προγράμματα αγωγής υγείας. Στοιβάζουν και τις Νέες Τεχνολογίες και ησυχάζουν. Είναι όλοι ικανοποιημένοι. Ένα καλό κόλπο, δοκιμασμένο, που θα παίξει πολύ στην επικείμενη αξιολόγηση. Πιθανόν να το κάνω κι εγώ για να έχω το κεφάλι μου ήσυχο. Μα με τον καιρό έχω καταλάβει ότι η αληθινή καινοτομία είναι πολλές φορές αόρατη. Σπάνια είναι κάτι θεαματικό. Δεν είναι θεαματικό να ενδιαφέρεσαι αληθινά για τους μαθητές σου, να επιρρίπτεις τις ευθύνες σε σένα και όχι στους άλλους, να αγωνίζεσαι για να μάθουν όλοι, να ελέγχεις πώς τα πας, να μελετάς ώρες τη βιβλιογραφία, να στοχάζεσαι αυτά που κάνεις. Σίγουρα πιο θορυβώδες από όλα είναι να κάνεις τους μαθητές σου να γελούν. Βέβαια, κανείς δε θα σου πει ότι καινοτόμησες. Δεν πειράζει. Αρκεί να έχεις έτοιμο το επόμενο αστείο.