Του Σταύρου Φωτάκη
Καταγραμμένες πληροφορίες αναφέρουνε ότι : Από τα παιδιά του Νεομάρτυρα ΑΓΓΕΛΗ επιβίωσε μόνο ένα μικρό κοριτσάκι, το οποίο, μέσα στη σύγχυση που δημιουργήθηκε όταν οι Τούρκοι στρατιώτες εισέβαλαν στις Μέλαμπες για να συλλάβουν τις οικογένειες των Αγίων κατόρθωσε να διαφύγει και να κρυφτεί σ’ ένα κοτέτσι !!! Εκεί μέσα μετά από μέρες το βρήκε τρομαγμένο ένας καλός χριστιανός και το ανέλαβε υπό την προστασία του. Αργότερα παντρεύτηκε στις Μέλαμπες και τα παιδιά της εγκαταστάθηκαν σε διάφορα χωριά του Αμαρίου. Από αυτή τη θυγατέρα του Αγγελή προήλθαν κάποιοι κλάδοι των οικογενειών των Πλατυρράχων στις Κουρούτες Αμαρίου, των Παπαδογιάννηδων στον Άγιο Ιωάννη Χλιαρό Αμαρίου και των Δημητρακάκηδων στα Πλατάνια Αμαρίου.
Οι πληροφορίες αυτές επιβεβαιώνονται και από άλλες καταγραμμένες μαρτυρίες σύμφωνα με τις οποίες : Στις αρχές του 18ου αιώνα, έζησε στον Άγιο Ιωάννη Αμαρίου, ο Νικόλαος Παπαδογιάννης, με καταγωγή από τις Μέλαμπες Αγίου Βασιλείου, γενέθλιο τόπο των Αγίων Τεσσάρων Νεομαρτύρων Ρεθύμνου. Προκύπτει επίσης ότι είχε στενή συγγενική σχέση με ένα τουλάχιστον από τους Αγίους και συγκεκριμένα τον ΑΓΓΕΛΗ. Έτσι εξηγείται η συγγενική σχέση των απογόνων του, Παπαδογιάννηδων του Άϊ Γιάννη, με τους Αγίους και ειδικότερα από το γεγονός ότι, η γυναίκα του ήτανε η θυγατέρα του Νεομάρτυρα ΑΓΓΕΛΗ, η μόνη από τα παιδιά του που γλύτωσε, από τα χέρια των αιμοβόρων Τούρκων.
Ο Νικόλαος Παπαδογιάννης με την κόρη του Νεομάρτυρα ΑΓΓΕΛΗ αποχτήσανε εννέα (9) παιδιά (εγγόνια του Νεομάρτυρα ΑΓΓΕΛΗ) :
1.Γεώργιο (Γιωργάκη ή Ντουρμπούνη), Παντρεύτηκε τη Μαρία Φραγκουδάκη από το Άνω Μέρος και αποχτήσανε τέσσερα (4) παιδιά (δισέγγονα του Νεομάρτυρα ΑΓΓΕΛΗ) :
α.Νικόλαο (Κοκόλη ή Τριτσέτο) πατέρα της Γαρεφαλιάς Ζαχαριουδάκη, της Κλεάνθης (άγαμη), της Λαμπρινής Γαζοράκη, της Πηνελόπης Τζωρτζάκη, της Στελιανής Στεφανάκη και της Καλλιόπης Λιοδάκη
β.Αντώνιο (Μονάρχιδο), πατέρα της Αγγελικής Κωνσταντάκη (Μυλομιχάλενας), της Καλλιόπης Μαραγκάκη (Ντουρμπουνοκαλιώς) και της Μαρίας (άγαμη)
γ.Χρυσή, που παντρεύτηκε τον Νικόλαο Μαυρογιαννάκη (Αναγνώστη δηλ. Ψάλτη). Ήτανε μητέρα του Μιχαήλ (Ψάλτη), του Μύρο (Μυράκη), του Γεωργίου (Κουτσογιώργη), του Στυλιανού (Στελιανάκη), της Μαριγώς, της Βαγγελίτσας (Σπυρίδενας), της Ελένης και της Αναστασάς
και δ.Ελένη, που παντρεύτηκε και έζησε στο Αποδούλου τον Μιχαήλ Κ. Φωτάκη (Μελαμπιανομιχελή ή Μπέλεχα) με καταγωγή από τις Μέλαμπες Αγίου Βασιλείου. Αποχτήσανε δύο παιδιά : το Γιάννη (Φουτογιάννη) και το Μανώλη (Χαρκιά). Η Ελένη πέθανε έξη μήνες μετά τη γέννηση του Μανώλη, τον οποίο σε μικρή ηλικία αποκαλούσανε το ορφανό. Χαρακτηριστική έχει μείνει η φράση που είπε ο παππούς Γιωργάκης στον εγγονό του Μανώλη (ορφανό), που κάποτε τον επισκέφτηκε μικρός στον Άϊ Γιάννη και από την πείνα του έφαγε μονομιάς ένα τσικάλι φαγητό : «Όιδά μωρέ διαόλου Μπέλεχα, μα διάοσο ξαναμπείς στ’ αρχοντικό μου»
2.Εμμανουήλ (Ψαρομανώλη), πατέρα της Αργυρής Γιαννουλάκη (Τζεκαργυρής) και της Ζαφειρένιας (Ζαφείρω) Σαατσάκη (Γιανικάκενας).
3.Σταύρο, αρρώστησε από φυματίωση και πέθανε, άγαμος
4.Ευσεβία (Εψεβία), που παντρεύτηκε στις Μέλαμπεςς κάποιο Σπυριδάκη και αποχτήσανε δύο κόρες, την Αικατερίνη (Μανωλιούδενα) μάνα της Χρυσάνθης και της Βαγγελιάς και την Ελένη μάνα του Νικολάου Βασιλάκη (Βασιλονικολή)
5.Καλλιόπη, μητέρα του Κων/νου Μαγαριτσανού (Κακόφαγου)
6.Μαρία που παντρεύτηκε στις Κουρούτες, κάποιο Πλατύρραχο. Από τη Μαρία προκύπτει η συγγενική σχέση του Αγίου ΑΓΓΕΛΗ, με του Πλατύρραχους στις Κουρούτες και τους Δημητρακάκηδες στα Πλατάνια.
7.Ελένη, που παντρεύτηκε στο Μέρωνα
8.Αννέτα παρέμεινε άγαμη. Έγινε μοναχή στην Ιερά Μονή Παναγίας Καλυβιανής, άγνωστο πότε πέθανε και ενταφιάστηκε στην είσοδο εξωτερικά του παλαιού ιερού ναού. Κατά την έρευνά μου, η Ηγουμένη της Μονής πριν αρκετά χρόνια με πληροφόρησε ότι, σε ανακαίνιση του χώρου βρέθηκε πράγματι τάφος στην είσοδο του παλαιού ναού που ευωδίαζε και πιθανόν ανήκε στην Μοναχή Αννέτα
και 9.Μιχαήλ (Μιχελή), που παντρεύτηκε τη Μελπομένη Μπριλλάκη, κόρη του Μπριλλογιώργη, αδερφή του Στρατηγού και αποχτήσανε δέκα (10) παιδιά (δισέγγονα του Νεομάρτυρα ΑΓΓΕΛΗ) :
1.Ζαχαρία, Αξιωματικό Χωροφυλακής, που παρέμεινε άγαμος
2.Θεοδοσία που παντρεύτηκε στις Δαφνές Μαλεβυζίου τον Ηρακλή Τσακαλάκη.
3.Αργυρώ, που παντρεύτηκε στο Ρέθυμνο τον Μιχάλη Γρηγοριάδη.
4.Πελαγία, που παντρεύτηκε στο Ρέθυμνο τον Στέλιο Μανουσάκη.
5.Μαρία, που παντρεύτηκε στις Μαργαρίτες Μυλοποτάμου τον Ιωάννη Τουρνάκη.
6.Δέσποινα, που παντρεύτηκε στην Κιθαρίδα τον Χριστοφοράκη.
7.Άννα (Αννεζίνη), που παντρεύτηκε στο Μοναστηράκι τον Νικόλαο Παττακό (Νικάκη)
8.Εμμανουήλ, το 8ο παιδί, Δικηγόρος, Νομάρχης, Βουλευτής, Υπουργός. Παντρεύτηκε τη Φωφώ Θειακάκη και αποχτήσανε ένα παιδί, τον Μιχάλη. Ο Μανώλης Παπαδογιάννης στο βιογραφικό του αναφέρει ότι ήτανε δισέγγονος του Νεομάρτυρα ΑΓΓΕΛΗ.
9.Ευαγγελία που παντρεύτηκε από τη Νίθαυρη τον Μιχαήλ Δανδουλάκη (Νταντουλομιχάλη). Συνελήφθη, βασανίστηκε, καταδικάστηκε δις εις θάνατο και τελικά πνίγηκε το έτος 1943 από τους Γερμανούς. Αποχτήσανε τέσσερα (4) παιδιά :
α.Ζαχαρία, που παντρεύτηκε την Ευαγγελία Τουτουντζιδάκη και αποχτήσανε δυο (2) παιδιά, το Μιχάλη και την Ελένη
β.Ελένη, που παντρεύτηκε το Στέλιο Κορωνάκη και αποχτήσανε δυο (2) παιδιά, την Ευαγγελία και το Μανώλη
γ.Γεώργιο, που παντρεύτηκε την Καίτη Σπιτά και αποχτήσανε ένα (1) παιδί το Μιχάλη
δ.Μελπομένη, που παντρεύτηκε το Γιώργο Δερεδάκη και αποχτήσανε δυο (2) παιδιά, το Νίκο και το Μιχάλη
και 10.Καλλιόπη, που παντρεύτηκε τον Στέφανο Παραδεισανό. Συνελήφθη με τον άνδρα της Στέφανο, βασανιστήκανε, καταδικαστήκανε δις εις θάνατο και τελικά πνιγήκανε το έτος 1943 από τους Γερμανούς. Αποχτήσανε τρία (3) παιδιά (τρισέγγονα του Νεομάρτυρα ΑΓΓΕΛΗ) :
α.Αναστασία, που παντρεύτηκε το Δημήτρη Μπριλλάκη και αποχτήσανε πέντε (5) παιδιά, την Άννα, τον Παύλο, τον Αντώνη, την Ερωφίλη και τον Απόστολο
β.Αριστείδη, που παντρεύτηκε την Ασπασία Γαλερού και αποχτήσανε δυο (2) παιδιά, την Καλλιόπη και τον Στέφανο
και γ.Μαρία, που παντρεύτηκε τον Εμμανουήλ Μιχ. Φωτάκη (Χαρκιά). Αποχτήσανε πέντε (5) παιδιά την Ελένη, την Ιουλία, τον Στυλιανό, το Σταύρο και την Καλλιόπη
Σημείωση : Με προσωπικές θυσίες τα αδέρφια Παπαδογιάννη (εγγόνια του Νεομάρτυρα ΑΓΓΕΛΗ), ο Μιχαήλ (Μιχελής), ο Γεώργιος (Γιωργάκης) και η Αννέτα, πρωτοστάτησαν σε εράνους και άλλες ενέργειες, αλλά και με τη συμπαράσταση και προσωπική εργασία όλων των τότε κατοίκων του χωριού χτίστηκε ο πρώτος ιερός ναός των Αγίων, αφιερωμένος αποκλειστικά στη μνήμη τους, πολιούχος στο κέντρο του οικισμού. Το οικόπεδο, σύμφωνα με τις αφηγήσεις, ήτανε αμπέλι και το εδώρησε η θεοσεβούμενη Αννέτα Παπαδογιάννη, στη θέση του οποίου ανηγέρθη, προφανώς λίγα χρόνια από τα φρικτά μαρτύρια και τον εν τέλει σφαγιασμό των (1824) στο κέντρο του Ρεθέμνους και αργότερα (1893) όπως προκύπτει από τη σχετική επιγραφή στην πρόσοψη «ΑΝΑΚΑΙΝΗΣΘΗ», ο υπάρχων ιερός ναός.
Η Χάρις των Αγίων Τεσσάρων Νεομαρτύρων εκ Μελάμπων Ρεθύμνης βοήθειά μας.
ΥΓ) Η παραπάνω καταγραφή απογόνων είναι δυνατόν να επεκταθεί ακόμη περισσότερο.
Φωτογραφίες :
1.Καθήμενοι : Μιχαήλ(Μιχελής) Παπαδογιάννης-Μελπομένη Παπαδογιάννη(Μπριλλάκη)-
αριστερά : Άννα Παττακού(Ανεζίνα, Νικάκενα, κόρη)-παιδιά Όλγα Τζανιδάκη(κόρη Μαριγώς,
εγγονή)-Αναστασία Μπριλλάκη(κόρη Καλλιόπης, εγγονή)-Μαρία Φωτάκη(κόρη Καλλιόπης,
εγγονή)-Ελένη Παπαδογιάννη(κόρη Καλλιόπης, εγγονή)-Στέλιος Μανουσάκης, άνδρας
Πελαγίας) Όρθιοι αριστερά : Πελαγία Μανουσάκη, κόρη-Εμμανουήλ Παπαδογιάννης, γιός-
Ευαγγελία Δανδουλάκη, κόρη
- Μιχαήλ(Μιχελής) Παπαδογιάννης
3.Ο πρώτος Ιερός Ναός των Αγίων Τεσσάρων Νεομαρτύρων, εκ Μελάμπων
Ρεθύμνου
4.Εκόνα των Αγίων Τεσσάρων Νεομαρτύρων, εκ Μελάμπων Ρεθύμνου. Δαπάνη
Μιχαήλ Παπαδογιάννη, αγιογραφηθείσα το έτος 1904, από Γαβριήλ Πάγκαλο
Ηγούμενο Ιεράς Μονής Ασωμάτων
5.Επιγραφή πρόσοψης Ιερού,Ναού. «Ο ΝΑΟΣ ΟΥΤΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΑΓΙΟΥ
ΙΩΑΝΝΟΥ ΑΝΑΚΑΙΝΗΣΘΗ ΑΠΡΙΛΙΟΥ 12 ΕΤΟΣ 1893»
6.Γενεαλογικό δένδρο απογόνων Αγίου ΑΓΓΕΛΗ
Πηγές :
1.Γεώργιος Γρηγ. Σταματάκης. ΝΕΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΡΗΤΗ Περίοδος Β΄ Τεύχος
24 Ρέθυμνο2005 Επιστημονική Περιοδική Έκδοση : Πρόγονοι και απόγονοι των
Τεσσάρων Νεομαρτύρων Ρεθύμνης, Σελίδα 55
2.Σταύρος Ε. Φωτάκης : Το χωριό μου Άγιος Ιωάννης…. Ρέθυμνο 2006 σελ. 30-35
και 113-116
3.Σταύρος Ε. Φωτάκης. Στη βορεινάδα μιας κορφής ….. Ρέθυμνο 2015, σελ. 33-37
