Του Μιχάλη Ανδιανάκη
Ή μάλλον, ένας καλός επαγγελματίας, δεν καταλαβαίνει Χριστό (ούτε Μωάμεθ), αλλά κάνει τη δουλειά του και απευθύνεται σε όλους. Στα τέλη του 19ου αιώνα ένας νεαρός μουσουλμάνος ήλθε από την Κωνσταντινούπολη και εγκαταστάθηκε στο Ηράκλειο. Ο Ραχμιζαδέ Μπεχαεντίν για πολλά χρόνια ήταν ο πιο σημαντικός φωτογράφος στην Κρήτη, που φωτογράφιζε τα πάντα. Άφησε μια πολύ μεγάλη συλλογή από καρτ-ποστάλ με ένα πλήθος από ενδιαφέροντα θέματα. Σπούδασε στο Παρίσι και θήτευσε πλάι στον Salih Zeki, τον πρώτο φωτογράφο στην επικράτεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Στις δυο καρτ ποστάλ, που βλέπουμε, ο Μπεχαεντίν φαίνεται να ικανοποιεί και τους δυο “πελάτες” του. Και τους ομοεθνείς του μουσουλμάνους και τους “απέναντι” χριστιανούς, που κυριαρχούσαν αριθμητικά και πολιτικά.Από τη μια ο χάρτης με το όνομα Yirid, την τουρκική σημαία, τα ονόματα στα λατινικά και το πορτραίτο όχι του σουλτάνου, αλλά του επικεφαλής των Νεοτούρκων Enver Bey και από την άλλη το δαφνοστεφανωμένο πορτραίτο του Έλληνα Βασιλιά Γεωργίου Α΄ και με τον τίτλο Κρήτη, την ελληνική σημαία και τα ονόματα στα Ελληνικά. Έτσι ικανοποιούσε όλους, αλλά ταυτόχρονα εξέφραζε και ένα πνεύμα συνύπαρξης, μετά από μακροχρόνια αντιπαράθεση των δυο πληθυσμιακών στοιχείων, που διαμορφωνόταν καθώς ξεθώριαζε η τουρκική εξουσία στο νησί.
