Γράφει ο Μανώλης Μακράκης
Αείμνηστε και σεβαστέ μας Σπύρο
Εκατοντάδες άνθρωποι απ’ όλη την Ελλάδα, άνθρωποι που σε γνώρισαν και σ’ αγάπησαν μαζευτήκαμε σήμερα στην αγαπημένη σου Ελούντα για να σ’ αποχαιρετήσουμε, να σου πουμε το ύστατο χαίρε, εκφράζοντάς σου τις ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη μας για την καθοριστική σου συμβολή στην ανάπτυξη της Ελούντας και την προσφορά σου στην τουριστική ανάπτυξη της πατρίδας.
Σοβαρά προβλήματα υγείας σε ταλαιπώρησαν τους τελευταίους δεκαοχτώ μήνες, όμως χάρη στους γιατρούς, κυρίως όμως χάρη στην αγάπη και τη φροντίδα της αγαπημένης σου συζύγου έπαιρνες παράταση ζωής.
Αντίκρισες το πρώτο φως του ήλιου το 1933 στο Ηράκλειο και ήσουν το πρώτο από τα δυο αγόρια του Κερκυραίου Φώτη Κοκοτού και της Άννας Βαρούχα, κρητικοπούλας από ιστορική οικογένεια με προγόνους ευκλεείς, «άντρες των αρμάτων και των γραμμάτων» με μεγάλη προσφορά στην απελευθέρωση της Κρήτης. Οι βαθιές ιστορικές ρίζες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη συγκρότηση και στην εξέλιξή σου.
Γιατί κάτεχες καλά και έκανες πράξη πως:
Δεν πρέπει να ξελησμονείς τσ’ αθρώπους που σ’ ορίζα
δεν έχει αξία το δεντρί άμα δεν έχει ρίζα.
Μαθητής ακόμη στη έκτη τάξη του Γυμνασίου « Κοραής » το 1951,σε μια σχολική εκδρομή, πρωτοεπισκέφτηκες την Ελούντα. Γοητεύτηκες από την γαλήνη και ομορφιά του παρθένου τοπίου κι οραματίστηκες αυτό που αργότερα με τόλμη υλοποίησες. Τη δημιουργία του θρύλου της Ελούντας βασιζόμενος σε μια υποδειγματική και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.
Εισήχθης στην Αρχιτεκτονική σχολή του Μετσοβείου Πολυτεχνείου και είχες την αγαθή τύχη να συναντήσεις σπουδαίους δασκάλους, οι οποίοι σου μεταλαμπάδευσαν την αγάπη & το πάθος τους προς την Ελλάδα και τον πολιτισμό της.
Στον επαγγελματικό σου βίο, από κοινού με τον αγαπημένο σου αδελφό του Γιώργο, το διόσκουρο, πολύτιμο και στενό σου συνεργάτη και συνοδοιπόρο, σχεδιάζεις δεκάδες ξενοδοχεία σε όλη τη χώρα.
Το 1969, ο καλός θεός της Ελούντας, σας φέρνει στον τόπο μας. Δημιουργείτε με το Γιώργο και το ζεύγος Νάκου την εταιρεία «Ήλιος ΑΕ» αλλάζοντας άρδην το τοπίο στην Ελούντα. Έμεινες εδώ. Ακάματος κι ακόρεστος εργάστηκες πενήντα έξι ολόκληρα χρόνια δημιουργώντας το κομπολόι της υπεροχής : Ελούντας Μπήτς (1971), Εlounda Bay (1975), Ελούντα Μάρε (1980), Ελούντα Πόρτο, Ελούντα Πενίνσουλα. Το διαμάντι και καύχημα της τουριστικής Ελλάδος.
Βρήκες την Ελούντα σε πέτρινους χρόνους, στους καιρούς της μεγάλης στέγνιας, της φοβερής αναβροχιάς, της πενίας και της πικρής μετανάστευσης. Χωρίς υποδομές, χωρίς δρόμους, χωρίς νερό. Σχεδίασες όλα τα μεγάλα ξενοδοχεία στη σειρά, απόλυτα εναρμονισμένα στο περιβάλλον, τα λειτούργησες ο ίδιος, με την πολύτιμη βοήθεια της ευφυέστατης και δραστήριας συζύγου σου Ελιάνας, σεβάστηκες τον όμορφο τόπο που βρήκες και τον μετέτρεψες σε ναυαρχίδα του ελληνικού τουρισμού, εκτοξεύοντάς τον στην τουριστική αγορά και προσδίδοντάς του τη μοναδική διεθνή ακτινοβολία που σήμερα διαθέτει. Ουσιαστικά δημιούργησες το μπράντ νέημ «Εlounda».
Άλλαξες τους όρους της ελληνικής φιλοξενίας. Έχοντας ως πρόταγμα τη δημιουργία ιδιαίτερης σχέσης έτσι ώστε ο φιλοξενούμενος να μεταδώσει την προσωπική του εμπειρία και να γίνει ο καλύτερος διαφημιστής.
Πρωτοπόρος και οραματιστής δεν περιορίστηκες όμως στα « του οίκου σου». Ήσουν ένα ζωντανό και ανήσυχο πνεύμα, ένα δημιουργικό κύτταρο της χώρας μας. Δημιούργησες, το ΣΕΤΕ (Συνδέσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων) του οποίου υπήρξες πρώτος πρόεδρος και στη συνέχεια επίτιμος.
Εκτός όμως από τα παραπάνω υπήρξες και άνθρωπος που αγάπησε την τέχνη και τον πολιτισμό. Συγγραφέας του βιβλίου « ΕΛΟΥΝΤΑ: Το χρονικό ενός θρύλου». Υπήρξες σπουδαίος συλλέκτης. Φιλοξένησες στα ξενοδοχεία σου εκθέσεις και εκδηλώσεις, συλλογές έργων λαϊκής τέχνης, εικόνες, αντικείμενα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Δημιούργησες, ανακαίνισες, επέκτεινες το σπίτι του παπού Βαρούχα στις Δαφνές Ηρακλείου, μετατρέποντάς το σε ένα αξιόλογο μουσείο με σπάνια έργα τέχνης. Στοχεύοντας στην αυτοσυνειδησία των Ελουντιανών χρηματοδότησες βιβλία για την ιστορία και την ταυτότητα της Ελούντας.
Όταν ήρθες σε ηλικία γάμου παντρεύτηκες, το 1973, την Ελιάνα Σωτήρχου, μια σπουδαία γυναίκα από σημαντική οικογένεια που στάθηκε στο πλάι σου: πολύτιμη και δυναμική συνεργάτης, αγαπημένη σύντροφος, στοργική μάνα, αποκτώντας μαζί τρία παιδιά: το Φώτη, Τον Ηλία και τη Μαρίνα. Τα οποία με τη σειρά τους σας χάρισαν έξι (6) εγγόνια.
Αείμνηστε Σπύρο. Αφήνεις στους επιγόνους μια σπουδαία παρακαταθήκη.
Όχι μόνο με τις παραινέσεις και το λόγο σου αλλά κυρίως με το έργο σου. Υπενθυμίζεις στους τωρινούς, διδάσκοντας στις μελλοντικές γενιές όλα εκείνα που δεν πρέπει να σβήσει ο πανδαμάτορας χρόνος.
Τώρα ο κύκλος κλείνει. Στη διάρκεια των ενενήντα δύο χρόνων, έζησες, δημιούργησες, πρόσφερες, τιμήθηκες, εισέπραξες αγάπη καθώς και την αναγνώριση του σπουδαίου σου έργου.
Παραδίδεις μια κληρονομιά πλούσια σε ύλη και ποιότητα με τα υψηλών προδιαγραφών ξενοδοχεία, αλλά και σε αξίες και αρχές, απόσταγμα πολύτιμης παιδείας, εμπειρίας και σοφίας στα τουριστικά πράγματα της χώρας που οι επίγονοι, αλλά και οι ενασχολούμενοι σοβαρά με το τουριστικό προϊόν πανελληνίως, θα πρέπει να έχουν ως ιερό Ευαγγέλιο και ως κόρη οφθαλμού να διατηρήσουν, τιμώντας μ’ αυτόν τον τρόπο τη μνήμη σου στο διηνεκές.
Ο μισεμός σου μας γεμίζει θλίψη, επειδή υπήρξες ένας ευγενής άνθρωπος, καλός πατριώτης, πρότυπο οικογενειάρχη, χρηστός και ενεργός πολίτης. Με αρχοντιά και γενναιοδωρία, με θετική αύρα για τη ζωή. Δεν υπήρξε περίπτωση Ελουντιανού που να έχει ανάγκη και να μην του συμπαρασταθείς στα δύσκολα, να μην ενδιαφερθείς για την επίλυση του προβλήματός του. Έκανες πράξη τη ρήση του νομπελίστα μας ποιητή «Ζωή σου είναι ότι έδωσες». Κι εσύ γέμισες τη ζωή σου με προσφορά.
Εγκαταλείπεις τα πολυτελή ξενοδοχεία σου, το αγαπημένο σου γκόλφ, τη σύζυγο, παιδιά και εγγόνια που τόσο πολύ αγάπησες. Τη θάλασσα του Μεραμπέλου που σε γαλήνευε και σε δρόσιζε. Την ιστιοπλοΐα που λάτρευες και το αγαπημένο σου σκαρί την «Ελιάνα» κι αλαργεύεις σ’ άλλους κόσμους.…..
Σε μας, που σε θεωρούσαμε ριζωμένο κι άσειστο, πρόσωπο ταυτισμένο με τη νεώτερη ιστορία του τόπου μας, αφήνεις τη θλίψη. Γιατί νιώθουμε πως μαζί σου, με τη δικό σου μισεμό φεύγει μια ολάκερη εποχή, κι ένας ολόκληρος κόσμος. Ο κόσμος της δημιουργίας, ο ριζιμιός κόσμος των αξιών της γενιάς σου, και των πατροπαράδοτων ιερών που καταρρέει.
Όμως νιώθουμε «αγαθή τη τύχη» που σε γνωρίσαμε, που υπήρξες φίλος και συμπαραστάτης στο έργο μας, αισθανόμαστε τυχεροί που άλλαξες τη μοίρα του τόπου μας και σ’ αποχαιρετούμε εκφράζοντας τις ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη μας.
Αείμνηστε Σπύρο, οραματιστή και δημιουργέ, ευεργέτη της Ελούντας μας
Μπορεί να τέλειωσε το λάδι σου
αλλά δεν έσβησε το φως σου
Θα λάμπει πάντα στον ουρανό της Ελούντας. Ήλιος λαμπρός και φωτεινός ζωοδότης για να καθοδηγεί κάθε μας βήμα.
Καλό ταξίδι ! με όμορφες αρχιτεκτονικές πινελιές και ενδιαφέροντες πλόες στ’ ακρογιάλια του επέκεινα.