Κείμενο: Γεώργιος Χουστουλάκης
Η 1η του Μάη είναι σίγουρα η μέρα που γιορτάζει όλη η Ελλάδα, και όχι μονάχα την εργατική Πρωτομαγιά!
Η Ελλάδα όλη γιορτάζει, έτσι απέχει από τις εργασίες, μια και “δεν είναι αργία αλλά απεργία”, και εκδράμει ο κόσμος στην εξοχή να μαζέψει λουλούδια να φτιάξει το μαγιάτικο στεφάνι, να το κρεμάσει πίσω από την πόρτα του σπιτιού να φέρει γούρι στο σπιτικό!
Φυσικά να φάει η παρέα εξοχικά στη πετσέτα με καθίσματα τις πέτρες! Στη Κρήτη η πρώτη του Μάη γιορτάζεται το καλωσόρισμα του μήνα Μάη, που είναι ιδιαίτερα αγαπητός, για τις χίλιες ομορφιές του!
Για να τιμήσουν λοιπόν τον μήνα Μάη ξεχύνονται όλοι στη φύση να “πιάσουν το Μάη” δηλαδή, φτιάχνοντας μικροί και μεγάλοι από ένα ματσάκι αγριολούλουδα ή στεφάνι!
Τον μήνα Μάη τιμούσαν φυσικά και οι δάσκαλοι, οι οποίοι οπωσδήποτε έπρεπε να οργανώσουν τουλάχιστον δύο εκδρομές για τα παιδιά, είτε στην εξοχή είτε με λεωφορείο σε κοντινά μέρη!
Στη περιοχή Μεσαράς, τις εκδρομές παλιά τις αναλάμβανε ο Αλεξανδράκης με ένα κλειστό φορτηγό, που είχε σαν οδηγό τον γιό του Μανώλη.
Οι εκδρομές είχαν εκπαιδευτικό περιεχόμενο, και κάθε παιδί πλήρωνε συνήθως δύο δραχμές!
Βέβαια δεν είχαν όλα τα παιδιά το ποσόν, αλλά αν το ποσόν που συγκέντρωνε ο δάσκαλος ικανοποιούσε τον ιδιοκτήτη του φορτηγού, τότε ο δάσκαλος έπαιρνε όλα τα παιδιά, και όσα δεν διέθεταν το χρηματικό ποσόν!
Πήγαιναν οι δάσκαλοι έτσι τα παιδιά στη Φαιστό, στη Γόρτυνα ή σε μοναστήρια όπως στη Μονή Οδηγήτριας, στη Μονή Παλιανής, στον Αη Γιώργη τον Απανοσήφη, στη Μονή Αρκαδίου, στη Μονή Πρέβελη κλπ.
Σε εκδρομές στα χωριά πήγαιναν οι δάσκαλοι τα παιδιά όπου υπήρχαν πηγές με νερό, έτσι στο χωριό μας στη Γαλιά τα πήγαιναν στο Άγιο Φανούριο, στου Αγγέλου, στον Αη Γιάννη, στον Άγιο Γεράσιμο, στην Κουτσουνάρα κλπ
Τα παιδιά στην εξοχή μπορούσαν κι αυτά να χαρούν το μήνα Μάη, να μυρίσουν τη φύση τη φασκομηλιά το θυμάρι, να κόψουν αγριολούλουδα και να φτιάξουν από ένα ματσάκι, με μαχαιρίδες, άγριες ίριδες, μαντιλίδες, παπαρούνες άσπρες κίτρινες κόκκινες, αλαδανιές, αλιματσές, και γενικά όλα τα λουλούδια ήταν κατάλληλα εκτός τα αγκαθωτά και τις τσουκνίδες!
Είχαν μαζί τους και ένα σπάγκο , κι αν δεν είχαν έκοβαν ένα βρούλο, και περνούσαν μέσα σαν χάνδρες άνθη από μαντιλίδες άσπρες και κίτρινες, παπαρούνες, άνθη νερομολόχας κλπ.
Όταν τέλειωναν το στεφάνι το κρέμαγαν στο λαιμό σαν κολαΐνα, ή στόλιζαν τα μαλλιά τους!
(Φωτογραφία: Αλέκος Ν. Γεωργιλαδάκης. Ανοιξιάτικη εξόρμηση του Γυμνασίου Πόμπιας στη δεκαετία του 1970)