Του Μιχάλη Χαραλαμπάκη*
Οι γιορτές της Λαμπρής τέλειωναν την Κυριακή του Βροντησού!
Τι ήταν όμως του Βροντησού;
Βροντήσι είναι μια ιστορική μονή στις νότιες υπώρειες πλευρές του Ψηλορείτη, ανάμεσα στο χωριό μου και το κεφαλοχώρι της περιοχής το Ζαρό!
Είχε δεχτεί την περίοδο της Τουρκοκρατίας επιθέσεις και ωμότητες!
Ανηφορίζοντας από τον κεντρικό δρόμο και μετά από ένα άγριο τοπίο φτάνεις σε μια όαση! Πανύψηλα και υπεραιωνόβια πλατάνια ρίχνουν τη σκιά τους. Είναι τόσο μεγάλα που ένα απ αυτά έχει μια τόσο μεγάλη κουφάλα , που την χρησιμοποιούσαν ως καφενείο. !
Βόρεια η βρύση. Μια βρύση που δε μοιάζει με τις άλλες. ..Είναι ένα γλυπτό με τέσσερις μακρυμαλλιδε άνδρες με το στόμα ανοιχτό που ρέει δροσερό, γάργαρο το νερό. Συμβολίζουν λένε τους τέσσερις ποταμούς της Σιών ή κατ άλλους τους τέσσερις Ευαγγελιστές! !Από επάνω δύο ακέφαλα αγάλματα του Αδάμ και της Εύας.
Λίγο δυτικότερα ένα σχετικό νέο κτίριο, που στεγάζονταν οι κατασκηνώσεις. Εκεί παραθέριζαν τα παιδιά της εποχής μου και όσο κι αν ήθελα να πάω ποτέ δεν με πήρανε. Κι εγώ που ήθελα να δοκιμάσω μαρμελάδα που δεν ήξερα τι ήταν κι ας προσπαθούσε η θειά μου η Λυμπιαδα , Θεός συγχωρείς την, δεν την δοκίμασα. Αργότερα έμαθα τι ήταν η μαρμελάδα αλλά και τη θειά μου ότι το πραγματικό της όνομα ήταν Ολυμπία αλλά εμείς στο χωριό τα ονόματα τα κάναμε χωριάτικα. Έτσι την Ολυμπία Λυμπιαδα και εμένα Μιχαιλή.
Μια πανύψηλη χουρμαδιά ξεχώριζε από όλα τα κτήρια και όταν θέλαμε να φάμε χουρμάδες την πετροβολούσαμε.
Το καθολικό της μονής δύκλιτος ναός αφιερωμένος στον Αγ. Αντώνιο και στην αναψηλάφηση του άπιστου μαθητή του Κυρίου Θωμά. Βλέπετε μόνο όταν ο άπιστος μαθητής έβαλε τα δάχτυλα επι των τύπων των ίλων αναφώνησε ο Κύριος μου και ο Θεός μου και η εκκλησία τον κατάταξε στο χορό των αγίων.
Η εορτή της αναψηλάφησης γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά από το Πάσχα.
Επειδή λοιπόν δεν υπάρχει κοντά άλλος ναός αφιερωμένος στο Θωμά αλλά πιστεύω ούτε μακριά γινόταν μεγάλο πανηγύρι! !!Πλήθος κόσμου συνέρεε από κοντά αλλά και από μακριά για να τιμήσουν τον άγιο. Το μεταφορικό μέσο ήταν όχι το τετράτροχο αλλά το τετράποδο. Γαϊδούρια, μουλάρια, άλογα , ανάλογα με την κοινωνική τάξη που ανήκε ο οδηγός. Όλα όμως στα σαμάρια ήταν απλωμένες πολύχρωμες μπαντανιες με πολλά σχήματα και στολίδια!
Τα ζώα δένονταν στα δέντρα γύρω από τη μονή και ο κόσμος συνέρεε στη μονή για παρακολουθήσει τη λειτουργία που χοροστατούσε ο μητροπολίτης της περιοχής.
Έξω από την εκκλησία απλωνόταν τα ( μαγαζιά )Μαγαζί ήταν ένα τραπέζι που πάνω απλωνόταν το εμπόρευμα. Αναψυκτικά, ένα μπουκάλι ρακή μια σακούλα ζαχαρωτά μια σακούλα πετεινούς και χιονάδες! !!!!! Ίσως βέβαια δεν γνωρίζετε αυτά τα εμπορεύματα γι αυτό έχω υποχρέωση να σας ενημερώσω. Ζαχαρωτά ήταν μια ζαχαρώπαστα και στη μέση είχε ένα τυλιγμένο χαρτί. Το χαρτί όμως είχε γραμμένη μια μαντινάδα που τη διαβάζαμε αφού τρώγαμε τη καραμέλα και ότι μαντινάδα τύχαινε στον καθένα καθόριζε την τύχη του. Πετεινοί ήταν καραμελωμένη ζάχαρη σε σχήμα πετεινού πάνω σε ένα καλαμάκι… ήταν ακριβότερη. Χιονάδες ήταν ένα κόκκινο σιρόπι που το έριχναν σε ένα ποτήρι γεμάτο χιόνι κάτι σαν γρανίτα.
Εκεί χαλούσαμε όλο το χαρτζιλίκι μετά το πέρας της εκκλησίας.
Το πρόβλημα όμως ήταν άλλο. Υπήρχε ένα έθιμο οι πανηγυριώτες αγόραζαν τέτοια καλοχερίδια που τα μοίραζαν στα παιδιά του χωριού όταν επέστρεφαν. Έπρεπε λοιπόν να προλάβουμε να γυρίσουμε στο χωριό για να μαζέψουμε ότι θα έφερναν οι πανηγυριώτες. Για αυτό λοιπόν τρέχοντας επιστρέφαμε στο χωριό που δινόταν ομηρικές μάχες για να διεκδικήσουμε μια. …χούφτα ζαχαρωτά.
Έτσι τέλειωνε κι αυτή η μέρα κι εσείς αν δεν με πιστεύατε και είστε άπιστοι Θωμάδες και θέλετε να βάλετε το δάχτυλο σας επί των τύπων των ίλων ελάτε μια βόλτα. να επισκεφτείτε αυτό το πανέμορφο μέρος. ….δεν ξέρω εσείς τι θα αναφωνήσετε!
Εγώ όμως θα σας ευχηθώ. …
ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ…
* Ο Μιχάλης Χαραλαμπάκης είναι συνταξιούχος δάσκαλος από τα Βορίζια…