1865: Το πρώτο έγγραφο που αναφέρει την ύπαρξη σχολείου στην Πόμπια.
Ο επίτροπος του σχολείου Πόμπιας Ιωάννης Παπαχατζάκης ζητά 500 γρ. από τα μοναστηριακά για τις ανάγκες του σχολείου.
Πράγματι η Δημογεροντία δίνει εντολή στη Χριστιανική Ορφανική Τράπεζα να δοθούν τα χρήματα.
Σύμφωνα με μαρτυρίες το πρώτο σχολείο επαρχιακό σχολείου ιδρύθηκε στη Μεσαρά, το 1842 ήταν το Δημοτικό Σχολείο Πόμπιας, που είναι και το πρώτο επαρχιακό Δημοτικό σχολείο του Τμήματος Ηρακλείου και ίσως και της Κρήτης ολόκληρης.
Το εκπαιδευτικό προβάδισμα της Πόμπιας εξηγείται με βάση την οικονομική της ευρωστία, που την τοποθετεί στα πλουσιότερα κεφαλοχώρια της υπαίθρου κατά το 19ο αιώνα, αλλά και στα “ανοιχτά” μυαλά των κατοίκων της που θεωρούσαν την εκπαίδευση πηγή προόδου…