Έφυγε σήμερα από τούτη τη ζωή ένας ευπατρίδης, ένας καλός συγγενής, ένας φίλος των γονιών μου και δικός μας σύντεκνος: ο δάσκαλος Νίκος Χριστινίδης, ένας «ακραιφνής Αρχανιώτης», όπως ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει τον εαυτό του.
Πολυγραφότατος μελετητής, από τη γενιά εκείνη των δασκάλων που ήταν ταυτόχρονα ερευνητές της ιστορίας και της λαογραφίας του τόπου τους, και τις αποτύπωναν σε σειρά βιβλίων πολύτιμων για τη διάσωση του πολιτισμού της γενέτειράς τους και της ευρύτερης περιοχής.
Γι’ αυτό θέλω να τον αποχαιρετήσω με τους πρώτους στίχους μιας σύντομης αρχανιώτικης ρίμας, η οποία αφηγείται την πορεία μιας ψυχής που μόλις εγκατέλειψε τα εγκόσμια. Ο άγνωστος ποιητής αρχίζει με την ευχή να ήταν όλες οι μέρες σαν την Κυριακή, γιατί τότε οι ναοί είναι ανοιχτοί και γεμάτοι από την παρουσία των θείων προσώπων. Και δεν μπορεί να μη σκεφτεί κανείς τι ευλογία είναι για τον αείμνηστο Νικόλαο (που τόσο είχε υπηρετήσει την τοπική του Εκκλησία, ως επίτροπος στους ναούς των Αρχανών), και τι θεία παρηγορία για τους δικούς του, να αποδημήσει μια τέτοια βαρύνουσα ημέρα.
«Το τροπάρι τση Κυριακής και το κριτήρι τση ψυχής»
Σαν την Αγία Κυριακή να ’ταν οι μέρες όλες,
που λειτουργούντ’ οι εκκλησές με τόση παρουσία.
Αγία μου Τριάδα μου κι Αγιά μου Πελαγία
κι αξίωσε τω Χριστιανώ την άνω Βασιλεία.
Κάθε ψυχή του Χριστιανού έχει παρηγορία,
που τηνε πάνε την ψυχή στο φοβερό κριτήρι,
τον ποταμό τον πύρινο, τση τρίχας το γιοφύρι,
απού κρατούν τη ζυγαριά Αγγέλοι και ζυάζουν
τα κρίματα, τα σφάλματα εκεί τα λογαριάζουν. …
Το τραγούδι αντλώ από μία συλλογή λαογραφικής ύλης των Αρχανών (νομός Ηρακλείου), που μπορεί να μην ήταν δική του, ωστόσο ο ίδιος συνέβαλε καθοριστικά στην έκδοσή της, ως πρόεδρος τότε του περίφημου «Μορφωτικού Συλλόγου» της κωμόπολης (στην ηλικία ακριβώς που βρισκόταν στις δύο παρακάτω φωτογραφίες, οι οποίες τον αποτυπώνουν μέσα στην άλλη μεγάλη του αγάπη, τη σχολική τάξη). Παραθέτω και τον δικό του Πρόλογο στο βιβλίο, επειδή δείχνει εναργώς την πίστη του στη σπουδαιότητα τέτοιων εκδοτικών εγχειρημάτων, για τα οποία τόσο πάσχιζε.
Αξίζει, επίσης, να αναφέρω ότι τα τελευταία χρόνια ο Νίκος Χριστινίδης ήταν πολύ ενεργός στο Facebook (η τελευταία του ανάρτηση έγινε το πρωί της Κυριακής 13/9, λίγο πριν φύγει για το νοσοκομείο, και ενώ ήταν ήδη άρρωστος), με συχνές και πολύ αξιόλογες δημοσιεύσεις σχετικές με τα ενδιαφέροντά του.
Ας είναι αναπαυμένος εν κόλποις Αβραάμ.
Κείμενο – Φωτογραφίες: Τασούλα Μαρκομιχελάκη
