Ο Ιερός Ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος  στο Φουρνοφάραγγο

Μεγάλο το πανηγύρι σήμερα 6 Αυγούστου, εορτή του Αφέντη Χριστού.

Εορτάζει ο  Ενοριακός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος  στο Φουρνοφάραγγο  και τόσο στη Θεία Λειτουργία, όσο και στον Εσπερινό, πολλοί είναι οι πιστοί που πηγαίνουν να προσευχηθούν.

Πρόκειται  για ένα μονόκλιτο Ιερό Ναό ρυθμού Βασιλικής.

Κτίσθηκε το έτος 1966 επί των θεμελίων παλαιού Ι. Ναού, πέριξ του οποίου βρισκόταν το κοιμητήριο της Ενορίας.

Λίγα λόγια για το Φουρνοφάραγγο και την ιστορία του…

Κείμενο – έρευνα: Ζαχαρίας Καψαλάκης

Οικισμός του Δημοτικού Διαμερίσματος Σταβιών του Δήμου Γόρτυνας σε υψόμετρο 320μ.

Αναφέρεται στην επαρχία Μονοφατσίου το 1577 από τον Fr. Barozzi ως Furnofarango και από τον Καστροφύλακα το1583 με την ίδια ονομασία και με πληθυσμό 22 κατ., όπως και από το Βασιλικάτα το 1630.
Στην πρώτη τούρκικη απογραφή τους 1671 δεν αναφέρεται.

Στην απογραφή Χουρμούζη ο οικισμός έχει πριν την επανάσταση του 1821 είχε 10 χριστιανικές και 4 μουσουλμανικές οικογένειες και 2 εκκλησίες. Το 1832 το χωριό είχε 5 χριστιανικές οικογένειες, , ενώ δεν αναφέρονται πλέον εκκλησίες και μουσουλμάνοι κάτοικοι. Αναφέρει ότι ανατολικά από το Φουρνοφάραγγο, υπήρχε ο μεγαλοπρεπής ναός του Αγ. Γεωργίου του Κουλουρίτη, στα ερείπια αρχαίας πόλης και έρημου χωριού με το αυτό όνομα. Από την εκκλησία μέσα υπάρχει πηγή πού το νερό της λέγεται πως είναι ιαματικό. Το νερό πάντως είναι πολύ ελαφρύ και εύγευστο και πολύς κόσμος από πολύ μακριά έρχεται για να το πάρει.  Ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού έχει πολύ βοηθήσει στην αναβίωση παλιών εθίμων, καθώς και στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του χωριού. Μάλιστα το 1964 προστέθηκε και δεύτερο κλίτιοος στο ναό αφιερωμένο στον Άγιο Δημήτριο.

Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 (Pashley) αναφέρεται ως  Furnofarago με  1 χριστιανικές και 6 τουρκικές οικογένειες.

Στην επανάσταση του 1866 το χωριό υπέστη σοβαρές καταστροφές από τους Τούρκους: «Τας ημίσεις εκ των 20 οικιών και την εκκλησίαν Δεσπότης Χριστός απετέφρωσαν». (Κατ. Τσατσαρωνάκη, Μια έκθεση ωμοτήτων του 1866).

Στην απογραφή του 1875 που διενήργησε ο υποπρόξενος της Ρωσίας  Ι. Μητσοτάκης, αναφέρει ότι το χωριό κατοικείται από 75 χριστιανούς κατοίκους  και οι οικογένειες ανέρχονται σε 15. (Αλ. Ανδρικάκης, Στατιστική 1875 έτους, ένθετο εφ. ΠΑΤΡΙΣ, (Φεβρουάριος 2008).

Στην απογραφή Σταυράκη (1881) το χωριό ανήκει στο Δήμο Χάρακα. Έχει 103 χριστιανούς κατοίκους (50 άρρενες και 53 θήλεις). Οι οικογένειες του χωριού ανέρχονται σε 21.

Το 1900 στην πρώτη απογραφή της Κρητικής Πολιτείας, το Φουρνοφάραγγο ανήκει στον ίδιο Δήμο  και έχει 127  Έλληνες κατοίκους (65 άρρενες και 62 θήλεις).

Το 1903 ο Ιωάννης Νουχάκης (Κρητική Χωρογραφία) αναφέρει ότι στο Φουρνοφάραγγο έγινε την 1η Ιουνίου  1878 μάχη μεταξύ των χριστιανών και του Τουρκικού στρατού.

Ο οικισμός  παρουσιάζει την παρακάτω πληθυσμιακή εξέλιξη στις απογραφές από το 1900 και μετά.

Το 1920 ανήκει στον αγροτικό δήμο Στάβγιες. Το 1928 στην κοινότητα Στάβγιες. Το 1940 γράφονται Φλαθιάκαι. Το 2001 ανήκουν στον καποδιστιακό Δήμο Κόφινα και το 2011  στον καλλικρατικό Δήμο Γόρτυνας.

Φωτογραφία: Μαρία Καραταράκη, την οποία και ευχαριστούμε…