Το παρακάτω κείμενο γράφτηκε τον Αύγουστο του 2009 (αλλά παραμένει πάντα επίκαιρο) από το δάσκαλο Γιάννη Σαλονικίδη:
Όταν πριν από 27 χρόνια συμπλήρωνα το μηχανογραφικό μου έπεσαν από πάνω μου ο φιλόλογος και ο μαθηματικός μου…
«Τι πας να κάνεις; Δασκαλάκος θέλεις να γίνεις; Γιατί βρε παιδί μου … τσ, τσ …» και κουνούσαν τα κεφάλια τους.
Κανα δυο μήνες μετά , αφού βγήκαν τα αποτελέσματα, με ρώτησε μια μάνα συμμαθητή μου: «Πού πέρασες Γιάννη;», και αφού της απάντησα με κοίταξε με συμπόνια .. «Ε, δεν πειράζει, θα δώσεις του χρόνου και θα περάσεις εκεί που θέλεις…».
Εγώ πάλι από τη μεριά μου ήμουν πολύ ευχαριστημένος. Είχα επιλέξει αυτό που πραγματικά ήθελα να κάνω στη ζωή μου [για λάθος λόγους αλλά μήπως και τώρα το ίδιο δεν συμβαίνει;].
Σύντομα βρέθηκα στην Παιδαγωγική Ακαδημία όπου με περίμεναν δυσάρεστες εκπλήξεις. Περίμενα μια πανεπιστημιακή σχολή, με άντε λίγο κατώτερο επίπεδο σπουδών από τις άλλες περιζήτητες της εποχής μου, και βρήκα ένα λύκειο του κερατά! Πρωινή προσευχή, παράταξη σε γραμμές, ψαλμούς, δημοτικούς χορούς και άλλα τέτοια που μισώ ιδιαιτέρως.
Οι διδάσκοντες ήταν κυρίως καθηγητές της Δευτεροβάθμιας αλλά και οι πανεπιστημιακοί …δεν πήγαιναν πίσω. Το μάθημα δεν θα μπορούσε να είναι πιο ανιαρό. Αυτά τα δύο χρόνια συγκέντρωσα πολύτιμες εμπειρίες για όλα όσα θα έπρεπε να αποφεύγω μελλοντικά. Από τη σκοπιά αυτή μάλλον καλό μου έκανε η φοίτησή μου στην Παιδαγωγική Ακαδημία [να προσθέσω στα θετικά και τον εξαιρετικό καθηγητή που μου έμαθε διδακτική της Φυσικής].
Τέλειωσα το στρατιωτικό καλοκαιριάτικα και είπα να ξεδώσω κάνοντας διακοπές στην Κω. Στο καράβι της πολύωρης επιστροφής έπεσε στα χέρια μου μια εφημερίδα και, τι φοβερή έκπληξη, εκεί διαπίστωσα πως είχα διοριστεί στο Νομό Θεσσαλονίκης! Χαρμολύπη… Τέλος η ξεγνοιασιά ώρα για δουλειά. Ξεσκόνισα τις σημειώσεις της σχολής και βουρ! Τρομάρα μου…
Η 1η τοποθέτηση σε 2/θέσιο ορεινό σχολείο του «ευρύτερου Ν. Θεσσαλονίκης». Υπήρχε ένα προβληματάκι με τη διαμονή και τη συγκοινωνία αλλά μπρος στα κάλλη…
Την πρώτη μέρα μου ως δάσκαλος ήμουν καταπληκτικός! Τα παιδιά ενθουσιασμένα, εγώ καταπέλτης γνώσεων! Ε, 3 ώρες προετοιμασίας δεν πήγαν χαμένες. Τη δεύτερή μου μέρα ως δάσκαλος ήρθα στα ίσα μου… οι μαθητές μου δεν είχαν συγκρατήσει απολύτως τίποτα απ’ όσα τους αράδιαζα με στυλ την προηγουμένη.
Ευτυχώς το πήρα χαμπάρι τόσο γρήγορα πόσο ανεπαρκής ήμουν. Από κείνη τη στιγμή άρχισα την αυτομόρφωσή μου. Με τον 1ο μισθό των 23.756 δραχμών!!! [ούτε 70 ευρώ δηλαδή] αγόρασα όποιο παιδαγωγικό βιβλίο βρήκα μπροστά μου. Και διάβαζα… – τόσο διάβασμα δεν είχα κάνει ποτέ στη ζωή μου – και δοκίμαζα, και διόρθωνα και ξαναδοκίμαζα. Από τότε δε σταμάτησα στιγμή, κι όταν μερικές φορές το αμελούσα το «καμπανάκι χτυπούσε» και ξανάπεφτα με τα μούτρα. Όπου «το καμπανάκι» η αυτό-που-είπες-τώρα-δεν-το-‘πιασα φάτσες των μαθητών μου.
Πέρασαν τα χρόνια και κάνοντας έναν μίνι απολογισμό βλέπω πόσο ανυποψίαστος ήμουν όταν συμπλήρωνα το ροζ χαρτίτου μηχανογραφικού. Όπως ανυποψίαστοι είναι οι περισσότεροι νέοι σήμερα που επιλέγουν ως πρώτη τους προτίμηση τα Παιδαγωγικά Τμήματα. Τι προσδοκούν;
Άμεση επαγγελματική αποκατάσταση, 3 μήνες διακοπές το χρόνο, εύκολες σπουδές, χαλαρό επάγγελμα, ελκυστικό ωράριο [αντιγραφή από έρευνα που δημοσιεύτηκε σε καθημερινή εφημερίδα πρόσφατα].
Ωραία ακούγεται! Έτσι εξηγείται μάλλον το μέχρι πρότινος αδιανόητο. Το Παιδαγωγικό Τμήμα Θεσσαλονίκης να κοντεύει να ξεπεράσει τη Νομική Θεσσαλονίκης και να απέχει μια ανάσα από τις Ιατρικές σχολές! Ε, ρε μεγαλεία! Θα λέμε τώρα δικηγοράκος, γιατρουδάκος κ.ό.κ;
Δε λέω, είναι μεγάλος ο πειρασμός των γονέων που ωθούν τα παιδιά τους στα Παιδαγωγικά.
Αλλά το επάγγελμα του εκπαιδευτικού απαιτεί κάποιες ιδιαίτερες κοινωνικές δεξιότητες (που είτε τις έχεις είτε όχι), συνεχή προσπάθεια για βελτίωση (αλλιώς μαύρο φίδι που σ’ έφαγε), γνώσεις από πολλές επιστήμες και μάλιστα σε επίπεδο διδακτικής, ικανότητες διαχείρισης προβλημάτων συμπεριφοράς (και διάγνωσης αρκετές φορές), προσήλωση σε στόχους, μεθοδικότητα στην προετοιμασία – οργάνωση – διεξαγωγή – αποτίμηση της διδασκαλίας, τεράστια υπομονή, ενώ πολύ συχνά ο δάσκαλος θα κληθεί να «παίξει» το ρόλο του ψυχολόγου και του κοινωνικού λειτουργού όχι μόνο για τους μαθητές του αλλά και για τους γονείς των μαθητών του.
Αν λοιπόν ξεκινάς, «μελλοντικέ συνάδελφε», με τη λογική«να βρω γρήγορα μια χαλαρή δουλειά και να περνάω καλά» (έτσι συνοψίζω τις προτεραιότητες για αυτήν την ξαφνική προτίμηση προς το επάγγελμά μου), τότε καλά θα κάνεις να αναθεωρήσεις το συντομότερο. Ψάξε μέσα σου να βρεις εάν υπάρχει η διάθεση για προσφορά, για σκληρή δουλειά, για ξενύχτια [εξαιτίας προβλημάτων άλλων].
Κι όταν με το καλό διοριστείς να κάνεις απαραίτητα το τεστ «κάνω-για-δάσκαλος;». Αυτό είναι εξαιρετικά απλό. Απλώς μπαίνεις μέσα σε μια τάξη γεμάτη μαθητές που σε κοιτούν από πάνω μέχρι κάτω. Τσεκάρεις 2-3 πραγματάκια.
Έχεις άγχος κι αγωνία [σε φυσιολογικά πλαίσια] για το αποτέλεσμα που θα προκύψει σε 45 λεπτά; [ιδρώτας επιτρέπεται] – Αυτό λέγεται και αίσθημα ευθύνης…
Νιώθεις μια σχετική ανησυχία παρ’ όλο που γνωρίζεις πολύ καλά τι πρέπει να κάνεις; [αν δεν νιώθεις ανησυχία επειδή δεν έκανες καμία προετοιμασία κόβεσαι στο τεστ κατευθείαν]
Ξεχωρίζεις, μέσα σε 5 λεπτά το πολύ, ποια παιδιά χρειάζονται πραγματικά τη βοήθειά σου;
Έχεις «καβάντζα» για την περίπτωση που συμβεί κάτι που δεν είχες προγραμματίσει;
Χτύπησε κουδούνι για διάλειμμα. Νιώθεις πως έμαθες κάτι καινούριο; Νιώθεις κούραση;
Εάν απάντησες ΝΑΙ στις 4 από τις 5 ερωτήσεις τότε καλώς ήρθες συνάδελφε!
Εάν όχι, τότε μη χασομεράς! Βρες μια άλλη δουλειά [εδώ έγραφα κάτι άλλο, αλλά αυτο-λογοκρίθηκα] γιατί από λεφτά, άστα …
