Κείμενο – Φωτογραφία: Λευτέρης Γουλιελμάκης
Η παλαιότερη ίσως φωτογραφία του Χρυσόστομου/Λασαίας (1901).
Από το αρχαιολογικό έργο των αρχών του περασμένου αιώνα:
Esplorazione archeologica delle province occidentali di Creta
by Luigi Savignoni and Gaetano de Sancti (1901)
Το σχετικό κείμενο από το βιβλίο:
«Η θέση της Λασαίας καθορίζεται από το σχετικό απόσπασμα από τις Πράξεις των Αποστόλων “Eν ικαναίς δε ημέραις βραδυπλοούντες υπεπλεύσαμεν την Κρήτην, ήλθομεν εις Καλούς Λιμένας, ώ εγγύς ήν πόλις Λασαία”. Στην πραγματικότητα, βρίσκετε ακριβώς στα ανατολικά του κόλπου των καλών Λιμένων, κοντά στον οποίο μια ερειπωμένη βασιλική διατηρεί τη μνήμη του ερχομού του Αγίου Παύλου. Υπάρχουν μερικά ρωμαϊκά ερείπια στα οποία ο Spratt, αναγνώρισε σωστά τα ερείπια της αρχαίας Λασαίας. Στέκονται δίπλα στο νησί που ονομάζεται Τράφος ή Τραφονήσι επειδή είναι ενωμένο με ένα πέτρινο φράγμα στην παραλία, όχι μακριά από το πλέον ερημωμένο χωριό που ονομάζεται Χρυσόστομος από την ομώνυμη εκκλησία.
Η φωτογραφία που αναπαράγεται εδώ αντιπροσωπεύει ένα τοίχωμα υποδομής που βρίσκεται σε αυτήν την τοποθεσία. Εδώ έγινε επίσης μια μικρή δοκιμαστική ανασκαφή σε ένα μέρος όπου σύμφωνα με τους αγρότες της περιοχής βρέθηκαν πολλές αναθηματικές επιγραφές, αγαλματίδια κ.λπ. Οι ισχυρισμοί αυτοί ήταν «υπερβολικοί». Η ανασκαφή έδειξε ότι το μέρος είχε αναζητηθεί προσεκτικά και έδωσε μόνο μια επιγραφή. Η επιγραφή έδειξε ότι υπήρχε ένα ιερό της Ίσιδας στην Λασαία.
Ο εικονιζόμενος ονομαζόταν Νικηφόρος Μπούχαλάκης.
Την φωτογραφία ανακάλυψε και αναγνώρισε ο Μιχάλης ο Καρτεράκης.
Το βιβλίο στα Ιταλικά θα το βρείτε ΕΔΩ
