Κείμενο – Φωτογραφία: Γιάννης Φραγκιαδάκης*
Με την αγαπημένη μου αδελφή Μαρία κάναμε χτες μια μικρή βόλτα στην ύπαιθρο του Ζαρού και συγκεκριμένα στην περιοχή Παρίδια εκεί όπου με έστελνε συχνά ο πατέρας μου τα παιδικά μας χρόνια για να βοσκήσω τα προβατοειδή που διατηρούσαμε πάντα ατο σπίτι.
Στην ευλογημένη αυτή περιοχή υπάρχουν συκιές , αμπέλια και αχλαδιές τις οποίες επισκεπτόμασταν συχνά για να ξεγελάσουμε την πεινά μας με την έγνοια βεβαία μη μας δει ο αγροφύλακας “Πυρόβολος” (όπως ήταν το παρατσούκλι του) και μας καταγγείλει.
Το ίδιο επιχειρήσαμε να κάνουμε και χτες (ομολογημένη αμαρτία) ωστόσο χαρήκαμε πολύ όταν πέσαμε σε μια βόγκα γεμάτη με φλισκούνι λες και το έχανε σπείρει.
Τότε θυμήθηκα ότι όταν ήμασταν παΐδια κόβαμε ένα βλαστάρι και το βάζαμε μέσα στις καβουρότρυπες κουνώντας το μέσα έξω για να βγάλουμε τον καβρό.
Το έντονο άρωμά του ήταν αυτό που έκανε τη δουλειά.
Χτες είπα να κόψω ένα ματσάκι για να το δείξω στη μάνα μου και να μάθω περισσότερα.
Πράγματι αυτή μου είπε ότι λέγεται φλισκούνι όπου γκουγκλάροντας ύστερα έμαθα τα παρακάτω:
Αρωματική άγρια Μέντα που είναι γνωστή στη χώρα μας ως Φλισκούνι.
Φυτό πολυετές, αυτοφυές (φυτρώνει εκεί που δεν τη σπέρνουν), φθάνει σε ύψος μέχρι 60 cm, με όρθιους βλαστούς, λογχοειδή, αντικριστά, πριονωτά, χνουδωτά φύλλα και ανθούς σε μικρά στάχυα από ροζ, μωβ και άσπρα λουλούδια. Το βρίσκουμε σε εύκρατα κλίματα, σε φτωχά εδάφη, ηλιόλουστα σημεία και κοντά σε ρεματιές.
Ανθίζει από τον Ιούνιο μέχρι τον Αύγουστο και τα φύλλα της χρησιμεύουν στη φαρμακοποιία, και τα άνθη στην αρωματοποιία. Και τα δύο μέρη ωστόσο τα χρησιμοποιούμε σαν αρωματικό στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική
Επεξεργασία.
Για οικιακή χρήση δε χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη επεξεργασία. Την αποξηραίνουμε, φτιάχνοντας μικρά ματσάκια και κρεμώντας την ανάποδα σε σκιερό σημείο. Την αποθηκεύουμε σε γυάλινα ερμητικά κλειστά βάζα,. Μπορούμε όμως να τη χρησιμοποιήσουμε και φρέσκια χρησιμοποιώντας λίγη παραπάνω ποσότητα.
Το αιθέριο έλαιο εξάγεται με απόσταξη από τα άνθη της.
Ιδιότητες.
Περιέχει τις μεγαλύτερες ποσότητες μενθόλης απ’ όλα τα είδη μέντας, μενθόνη, ταννίνες, τοκοφερόλες, φλαβονοειδή, χολίνη, αλκοόλες και άλλα ιχνοστοιχεία και μέταλλα.
Παρ’ ότι ο Ιπποκράτης είχε κάποιες διαφωνίες για τις καταπραϋντικές της ιδιότητες, όλοι συμφωνούσαν (Γαληνός, Διοσκουρίδης, Κινέζοι, Μεσογειακοί λαοί) στη χρήση της για την αντιμετώπιση του κρυολογήματος, του βήχα, της δυσμηνόρροιας, των ιλίγγων, της αϋπνίας, και του πονόλαιμου.
θεωρείται: αποχρεμπτική, αντιβροχική, αντιασθματική, αντιαρθριτική, αντιρευματική, αντικοκκυτική, διουρητική, αντιδιαρροική, ευστόμαχη, αντισπασμωδική, αναισθητική. Επίσης θεωρείται ότι προαγάγει την εμμηνόρροια. Χρησιμοποιείται και για αμβλώσεις.
Χρησιμοποιείται σαν καταπραϋντικό της βαρυστομαχιάς, των νευρικών διαταραχών και της γαστρίτιδας.
Ενδείκνυται για καπνιστές για τον καθαρισμό των πνευμόνων. Το φλισκούνι είναι καλό να μην λαμβάνεται σε ισχυρές δόσεις και για μεγάλες χρονικές περιόδους.
Το αγαπημένο ρόφημα στις παγερές νύχτιες ανδρών και γυναικών νέων και γέρων ήταν το αφέψημα της φλισκούνης. Μερικοί έβραζαν μαζί με τους ανθισμένους αλλά αποξηραμένους βλαστούς και μια κόκκινη καυτερή πιπεριά. Έτσι το ρόφημα αυτό γινόταν «αρκετά καυτερό» και άκρως θερμαντικό για όσους έβγαιναν να εργαστούν στην ύπαιθρο.
Τρόποι χρήσης.
Γίνεται μυρωδάτο αφέψημα, έκχυμα, αιθέριο έλαιο αλλά και μυρωδικό της κουζίνας.
Αναπνέουμε τους ατμούς, όταν έχουμε μπουκωμένη μύτη και πίνουμε παγωμένα αφεψήματα, τα οποία παρ’ ότι είναι εφιδρωτικά μας δροσίζουν.
Σε συνδυασμό με λουίζα, μελισσόχορτο, ιβίσκο και γλυκόριζα βοηθά στην αποβολή κατακρατημένων υγρών και στη δίαιτα.
Κάνουμε κομπρέσες με δυνατό αφέψημα για να καταπραΰνουμε ισχιαλγίες, πόνους στις αρθρώσεις και ρευματισμούς.
Κάνουμε γαργάρες για τις παθήσεις του φάρυγγα, της μύτης ή σε αφέψημα, καταπραΰνει τους στομαχικούς πόνους, για τον βήχα και γενικά για ασθματικές και γριπώδεις καταστάσεις και καταπολεμά το σάκχαρο. Επίσης έχει θερμαντικές ιδιότητες και διαλύει την πέτρα στα νεφρά.
Κατάπλασμα. Βάλτε το σε αποστήματα, μώλωπες.
Νωπό βότανο. Το μάσημα των φύλλων δρα ως αντιεμετικό και είναι χρήσιμο για να απαλλαγεί κανείς από την μυρωδιά του σκόρδου.
Τρίβουμε φύλλα πάνω σε τσιμπήματα εντόμων για να μαλακώσουμε τη φαγούρα καθώς και στα ούλα για τη δυσοσμία του στόματος.
Χρησιμοποιείται σαν φυσικό εντομοαπωθητικό και γι’ αυτόν το σκοπό μπορούμε να στάξουμε λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου στη συσκευή ατμοποίησής του.
Το αφέψημα μαζί με τριμμένο τζίντζερ, βοηθά στη δυσπεψία.
Προσοχή.
Απαγορεύεται σε θηλάζουσες μητέρες γιατί δημιουργεί πρόβλημα στην παραγωγή γάλακτος, δεν συνιστάται για τα βρέφη και για όσους έχουν έλκος και γαστροεισοφαγική παλινδρόμηση. Επίσης αντενδείκνυται στην ομοιοπαθητική γιατί λειτουργεί ανασταλτικά.
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στη σελίδα Δια-SOS-τε τη Μεσαρά