Κείμενο – Φωτογραφίες: Γιώργος Δουλγεράκης
Το ιστορικό εξωκλήσι της Αγίας Άννας το οποίο βρίσκεται στη τοποθεσία “Ντάγα”, γιορταζει στις 25 Ιουλίου απόσταση 2 χιλιομέτρων νοτιοδυτικά της Μεγάλης Βρύσης του Δήμου Γόρτυνας.
Είναι κτίσμα του 14ου αιώνα, ένας δίκλιτος ναός βυζαντινού ρυθμού. Ο ναός έχει καταστραφεί τέσσερις φορές.
Η πρώτη του ανοικοδόμηση υπολογίζεται τον 9ο αιώνα, απόδειξη γι’ αυτό είναι και οι δυο μισογκρεμισμένοι κίονες στην είσοδο του κτιρίου.
Φαίνονται δεξιά και αριστερά πριν μπούμε μέσα στο ναό, γεγονός που αποδεικνύει ότι η εκκλησία ήταν μεγαλύτερη.
Μετά από όραμα γυναίκας, το δεύτερο κλίτος αφιερώθηκε στον Άγιο Σπυρίδωνα…
Στο εσωτερικό του ναού, το ένα κλίτος είναι αφιερωμένο στην Αγία Άννα.
Με το πέρασμα των χρονών και των επιδρομών το δεύτερο κλίτος ξεχάστηκε σε ποιον είχε αφιερωθεί.
Μετά από όραμα κάποιας γυναίκας το δεύτερο κλίτος αφιερώθηκε στον Άγιο Σπυρίδωνα…
Το “χέρι της Παναγιάς” και οι όρκοι που δίδονταν μπροστά του…
Αξίζει να αναφερθούμε σε ένα μοναδικό χαρακτηριστικό του εξωκλησιού αυτού, στην πόρτα του ιερού και κάτω χαμηλά στο τοίχο υπάρχει μια σιδεροπετρα, το οποίο θεωρείται πως είναι ανάγλυφο το χέρι της Παναγίας.
Για να το δούμε ή να το ακουμπήσουμε πρέπει να γονατίσουμε.
Εκεί, σύμφωνα με μαρτυρίες των μεγαλύτερων, έπαιρναν τον όρκο σε περιπτώσεις, όπως κλεψιές ή ζημιές.
Εκεί λύνανε τις διαφορές τους οι ντόπιοι.
Υπάρχουν μαρτυρίες, σύμφωνα με τις οποίες, η εκκλησία είχε αγιογραφηθεί, όμως, δυστυχώς, με τη πάροδο των χρόνων χάθηκαν…
Η Αγία Άννα μνημονεύεται από το Μιχαήλ Κόρακα!
Το εκκλησάκι της Αγίας Άννας αναφέρεται και στα απομνημονεύματα του Μιχαήλ Κόρακα, μιας στην εποχή του, όποιος ήθελε να μεταβεί από Ηράκλειο στη Μεσαρά περνούσε από την Αγία Άννα, μετά από την Παναγία Αλμυρή και τέλος έφτανε στο κάμπο.
“Πισθοχωρεί ο Κόρακας που τη Μεγάλη Βρύση γιατί δεν είχε δύναμη Τούρκους να πολεμήσει…ο Κόρακας πισθοχωρεί ‘που την Αγίαν Άνναν, τα μπαϊράκια τω τουρκω χαρά μεγάλην καναν”, αναφέρεται χαρακτηριστικά…
Ειδυλλιακό τοπίο και η πηγή που δεν στερεύει ποτέ…
Στην περιοχή υπήρχε νεκροταφείο μοναχών της μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου της ενορίας μεγάλης Βρύσης που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση, ενώ -σύμφωνα με μαρτυρίες- υπήρχε και μοναστήρι καλογριών στην Αγία Άννα.
Γενικά, φαίνεται πως η περιοχή κατοικούνταν από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια εφόσον ακόμη και σήμερα υπάρχει καθαρό άφθονο νερό μιας φυσικής πηγής που δεν στερεύει ποτέ χειμώνα-καλοκαίρι σε υψόμετρο 750μ γεγονός που προκαλεί την περιέργεια του επισκέπτη .
Στο γύρω χώρο βλέπει κανείς ερείπια και μισογκρεμισμένα κτισμάτα μιας αλλης εποχης.
Στη τοποθεσία που βρίσκεται το εκκλησάκι συναντάμε ένα ειδυλλιακό τοπίο και μοναδικό ηλιοβασίλεμα , μιας και είναι το τελευταίο βουνό και το πιο ψηλό πριν το κάμπο της Μεσαράς, από το σημείο φαίνονται πάνω από 25 χωριά. .
Ιδιαίτερη σημασία εχει κρητική χλωρίδα ( άγρια χόρτα βουνού) που συναντά κανείς στη γύρω περιοχή.
Ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, όποιος σταθεί εκεί, είναι εφικτό να δει τη νήσος Ντία από τη μια πλευρά και τη θάλασσα του Λυβικού πελάγους από την άλλη.
Εκεί σήμερα βρίσκεται και το αιολικό πάρκο Μεγάλης Βρύσης…