Αυτό το καλοκαίρι διαβάστε πολλά βιβλία! Όχι μόνο το παιδί σας, αλλά και εσείς! Ο καλύτερος τρόπος για να παρακινήσετε το παιδί να διαβάζει είναι να σας δει κι εσάς να κρατάτε ένα βιβλίο στο χέρι.
Πρώτη Σχολική Ηλικία (6-8 ετών)
Τα περισσότερα παιδιά μαθαίνουν να διαβάζουν στην πρώτη δημοτικού, κάποια αργούν και διαβάζουν στη δευτέρα, ενώ πολύ λίγα έχουν κατακτήσει πλήρως την ικανότητα ανάγνωσης στο νηπιαγωγείο.
Σε αυτή την ηλικιακή ομάδα καλό είναι να διαλέξετε εικονογραφημένα βιβλία με ιστορία που αναπτύσσεται και εξελίσσεται και χαρακτήρες που ξεδιπλώνονται ζωντανά.
Είναι σημαντικό να δίνετε στο παιδί να διαβάζει μόνο του, πιο απλά βιβλία, προκειμένου να αυτοματοποιήσει την ανάγνωση (δηλαδή να εξασκηθεί και να διαβάζει χωρίς να συλλαβίζει). Επίσης σημαντικό είναι να διαβάζετε εσείς στο παιδί λίγο πιο «δύσκολα» βιβλία, για την καλύτερη κατανόηση του γραπτού λόγου και την ανάπτυξη της ακουστικής ικανότητας.
Μερικοί εκδοτικοί οίκοι εκδίδουν βιβλία «πρώτης ανάγνωσης», όπως αναγράφεται στο εξώφυλλο: αυτό σημαίνει ότι πρόκειται για βιβλία με περισσότερο κείμενο και λιγότερη εικονογράφηση (μερικές φορές μπορεί να είναι απλώς σκίτσα), με απλή ιστορία και συνηθισμένο λεξιλόγιο, ώστε να μπορεί το μικρό παιδί να διαβάσει ανεξάρτητο.
Εκτός από μυθιστορήματα, υπάρχουν πολλά βιβλία πληροφοριών για τις μικρές τάξεις του δημοτικού. Προτιμήστε τα, αν ξέρετε ότι εκεί βρίσκονται τα ενδιαφέροντα του παιδιού σας και μην ανησυχήσετε επειδή δεν διαβάζει πιο κλασικά βιβλία με ιστορίες. Με αυτό τον τρόπο καλλιεργείτε την αναγνωστική ικανότητα του παιδιού, ενώ παράλληλα ικανοποιείται η περιέργεια του παιδιού για πιο σύνθετα θέματα.
Παιδιά 9-12 ετών
Σε αυτές τις ηλικίες καλό είναι να λαμβάνει κανείς υπόψη το χαρακτήρα αλλά και τα ενδιαφέροντα του παιδιού, όταν του διαλέγει βιβλίο. Βιβλία με θέματα που αντλούν από την κοινωνική ζωή, την ιστορία, τις φιλίες, βιβλία που δείχνουν διαφορετικούς χαρακτήρες που έχουν να διαχειριστούν διάφορα θέματα στη ζωή τους αλλά και βιβλία τα οποία έχουν γίνει κινηματογραφικές επιτυχίες είναι καλές επιλογές γι’ αυτή την ηλικία.
Βάλτε ποικιλία στη βιβλιοθήκη του παιδιού!
Προσφέρετε στο παιδί σας ποικιλία βιβλίων! Δώστε στο παιδί να διαβάσει εικονογραφημένα βιβλία, παιδικές εγκυκλοπαίδειες και βιβλία με πληροφορίες, σύγχρονο φανταστικό, επιστημονική φαντασία, μυθιστόρημα, ποίηση, κλασικά παιδικά βιβλία (ναι, αυτά που είχατε διαβάσει και εσείς σε αυτή την ηλικία!), ιστορικά βιβλία…
Η ποικιλία προσφέρει ευχαρίστηση και βοηθάει το παιδί στο να εξοικειωθεί με διαφορετικά είδη βιβλίων, τα οποία θα συναντήσει καθώς μεγαλώνει. Καθώς το παιδί διαβάζει διαφορετικά είδη βιβλίων, θα αποκτήσει ευρύτερο λεξιλόγιο και καλύτερη κατανόηση των διαφορετικών δομών κειμένου. Έτσι, ένα παιδί που διαβάζει μυθιστορήματα, αντιλαμβάνεται ότι οι ιστορίες χρειάζονται ήρωες, πλοκή, αλλά επίσης καταλαβαίνει ότι η αφήγηση μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους (σε πρώτο πρόσωπο από την πλευρά του ήρωα, αφήγηση από έναν αφηγητή, αφήγηση από ένα ζώο ή άψυχο αντικείμενο…)
Δέκα πράγματα που πρέπει να προσέξετε όταν διαλέγετε βιβλία για παιδιά
- Αν το βιβλίο έχει πάρει κάποιο βραβείο, επιλέξτε το!
- Αν το βιβλίο βρίσκεται στη λίστα με τα προτεινόμενα που σας έδωσε το σχολείο, διαλέξτε το.
- Αν έχετε διαβάσει βιβλία από έναν συγγραφέα που σας άρεσαν, μη διστάσετε να τα προτιμήσετε και πάλι, αλλά επίσης δοκιμάστε και νέους συγγραφείς!
- Φροντίζει ο συγγραφέας να μην υπάρχουν στερεότυπα που βασίζονται στο φύλο, το χρώμα, τη φυλή, το επάγγελμα; (πχ να μην είναι πάντα ο γιατρός άντρας και η νοσοκόμα γυναίκα…).
- Διαλέξτε βιβλία που «χτίζουν» πάνω στην εμπειρία του παιδιού, τη διευρύνουν, ενώ παράλληλα εμπλουτίζουν τη γνώση του για τον κόσμο γύρω του (πχ αν κάνατε πρόσφατα ένα ταξίδι, διαλέξτε ένα βιβλίο που μιλάει για ταξίδια.
- Επίσης, επειδή ένα παιδί δεν μπορεί να αποκτήσει χειροπιαστή εμπειρία από το κάθε τι, καλό είναι να του προσφέρετε τη γνώση που θα αποτελέσει το υπόβαθρο για να αποκτήσει αργότερα νέες γνώσεις και να έρθει σε επαφή με θέματα που το ενδιαφέρουν και δεν του είναι οικεία. Διαλέξτε βιβλία με ζώα, δεινόσαυρους, το πώς δημιουργούνται διάφορα φυσικά φαινόμενα, κλπ. για να του δώσετε περισσότερες πληροφορίες και γνώση.
- Το θέμα του βιβλίου να έχει γενική απήχηση, να είναι σχετικό με την ανάπτυξη του παιδιού και με κάποιον τρόπο να του ανοίγει νέους ορίζοντες σκέψης (πχ ένα παιδικό μυθιστόρημα για τη φιλία και πώς διαχειρίζεται κανείς τα προβλήματα φιλίας που προκύπτουν στην καθημερινότητα).
- Αν το βιβλίο σχετίζεται με πληροφορίες, είναι σωστές και σύγχρονες;
- Θυμηθείτε να διαλέξετε και βιβλία με πιο δύσκολες ή ειδικές λέξεις, για να βοηθήσετε στην ανάπτυξη του λεξιλογίου του παιδιού σας. Όταν το παιδί γνωρίζει πολλές λέξεις, η ανάγνωση και η κατανόηση του κειμένου γίνονται ευκολότερες.
- Διαλέξτε πολυπολιτισμικά βιβλία. Δώστε στο παιδί την ευκαιρία να εκτεθεί σε διαφορετικές κουλτούρες και πολιτισμούς και μέσα από το βιβλίο να ακούσει τα έθιμα, τις συνήθειες και τα όνειρα παιδιών που ζουν σε άλλες χώρες. Με αυτό τον τρόπο βοηθάτε το παιδί σας να αποκτήσει γνώσεις αλλά και ευαισθησία για τη διαφορετικότητα, ώστε μεγαλώνοντας να γίνει πολίτης του κόσμου.
Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ψυχολόγος – Συγγραφέας παιδικών βιβλίων
Πηγή: greekpsychologypages.blogspot.com.cy
