Έθιμα των Χριστουγέννων στην Κρήτη
Γράφει η Μαρία Μαυρουδή*
Ένα έθιμα των Χριστουγέννων είναι το παραδοσιακό Χριστόψωμο δηλαδή το στολισμένο με ξόμπλια κρητικό γλυκό ψωμί. Τα στολίδια αυτά συμβολίζουν αλέτρια, ζώα πουλιά και γεννήματα της γης. Στην παλιά Κρήτη πρόσεχαν ιδιαίτερα τα ζώα τους , αφού έτριβαν ένα χριστόψωμο, το ανακάτευαν με τα πίτουρα και το έδιναν στα ζώα να το φάνε, ώστε να ευλογηθούν κι αυτά.
Την παραμονή των Χριστουγέννων οι άνθρωποι άναβαν το καντήλι, έκαναν την προσευχή τους και 40 μετάνοιες ζητώντας τις χάρες που ήθελε ο κάθε ένα προσωπικά από το Χριστό που θα γεννιόταν σε λίγες ώρες.
Τα παραδοσιακά κάλαντα που ακούγονται την παραμονή των Χριστουγέννων από σπίτι σε σπίτι είναι τραγούδια που αναφέρονται στα γεγονότα των γιορτών , καταλήγοντας με ευχές για τον νοικοκύρη του σπιτιού.
Στην Κρήτη παλιότερα ήταν έθιμο να μεγαλώνει κάθε οικογένεια στο χωριό ένα γουρούνι, το «χοίρο», όπως το έλεγαν, ο οποίος σφάζονταν την παραμονή των Χριστουγέννων κι ήταν το κύριο Χριστουγεννιάτικο έδεσμα.
Την δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, οι χωρικοί έκοβαν το κρέας του χοίρου και έφτιαχναν:
* λουκάνικα
* απάκια: το καπνιστό κρέας
* πηχτή (τσιλαδιά):
* σύγλινα,
* ομαθιές, δηλαδή τα έντερα του χοίρου γεμισμένα με ρύζι,
σταφίδες και κομματάκια συκώτι.
* τσιγαρίδες, κομμάτια του μαγειρεμένου λίπους με μπαχαρικά
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ Κ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ ΜΑΣ
* Η Μαρία Μαυρουδή είναι Δασκάλα και Υποδιευθύντρια στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Μοιρών