Κείμενο φωτογραφίες: Γεώργιος Χουστουλάκης
Τον περασμένο αιώνα, όπου υπήρχε θεόρατο πλατάνι, φύτευαν από κάτω του επίτηδες και ένα κλίμα, για να γίνει σιγά σιγά κρεβατίνα, και εκείνο με τον καιρό γινόταν ολόκληρος αμπελώνας επάνω στον πλάτανο!
Μπορούσαν με τον ίδιο τρόπο να φυτέψουν δυο ή τρία διαφορετικά κλίματα στον ίδιο πλάτανο, για περισσότερη ποικιλία σταφυλιών! Σπάνια λοιπόν έβλεπες πλάτανο χωρίς κρεβατίνα επάνω του!
Κάθε χρόνο φορτωνότανε ο πλάτανος σταφύλια, και έπαιρνε άλλη όψη σαν δένδρο, και οι άνθρωποι είτε τα έκοβαν και τα έτρωγαν είτε τα πάταγαν και έβγαζαν κρασί ή ρακή!
Πολλές φορές επάνω στα πλατάνια συναντούσαμε σπάνιες και νόστιμες ποικιλίες, όπως το μυρωδάτο μοσχάτο!
Το κλίμα αρέσκεται στα ύψη και φυσικά να σκαρφαλώνει στα θεόρατα δένδρα, και εκεί να κάνει μπόλικα σταφύλια κάτω από τον δροσερό ίσκιο τους, και φυσικά να αερίζονται στον καθαρό αέρα!
Όμως ένα κλίμα στην αναρρίχηση του επάνω στα δένδρα, δεν έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα όταν ένα κλίμα σκεπάσει ας πούμε κάποια πορτοκαλιά ή λεμονιά, εκείνη σε λίγα χρόνια θα ξεραθεί τελείως! Μπορεί τα ξινόδεντρα να αρέσκονται να βρίσκονται υπό την σκιά μεγαλύτερων δένδρων παρά απευθείας στον ήλιο, όμως επουδενί δεν θέλουν «αγά» ακριβώς επάνω ακριβώς από το κεφάλι τους όπως ένα κλίμα! Το κλίμα θα ξεράνει μια μέρα το ξινόδεντρο, γιατί δεν μπορεί να αναπνεύσει, του κόβει τον αέρα!
Ο πλάτανος όμως δεν έχει τέτοια κωλύματα, και άνετα συμβιώνει για αιώνες με μια κρεβατίνα!
Το πρόβλημα όμως ήταν και είναι, πώς κόβει κάποιος τα σταφύλια από τόσο ψηλά, στα 10 ή και 20 μέτρα;
Με διάφορους τρόπους, είτε ανέβαινε κάποιος επάνω σε ψηλή σκάλα και έκοβε όσα έφτανε, και ο άλλος του κρατούσε από κάτω. Επίσης, σκαρφάλωνε επάνω κάποιος ευλύγιστος και γέμιζε το καλάθι που κρατούσε, και το κατέβαζε κάτω με σχοινί όταν γέμιζε! Φυσικά είχαμε και κάμποσα πεσίματα ανθρώπων ακόμα και θανάτους από πέσιμο από ψηλό πλάτανο…
Πάντως μια παλιά ακίνδυνη και πρακτική μέθοδο που την ακολουθούσαν πολλοί, ήταν να χρησιμοποιήσουν ένα μακρύ – μακρύ ελαφρύ καλάμι, ή να δέσουν δυο μαζί για διπλάσιο ύψος. Στην άκρη στο καλάμι είχαν δέσει ένα τσαπράζι (γαμψό μαχαίρι με δόντια) για να ρίχνουν τα σταφύλια κάτω, ή είχαν κάνει μια περαστή εγκοπή σαν σχισμή στην άκρη του, για να μπορεί να εγκλωβίσει εκεί το κοτσάνι του σταφιλιού! Σαν εγκλώβιζαν στην σχισμή του καλαμιού το σταφύλι, μετά περιέστρεφαν το καλάμι, και είτε έπεφτε το σταφύλι κάτω σαν κοβόταν, ή κρατιόταν στο καλάμι και το κατέβαζαν κάτω όπως είναι ανέπαφο!
Την περίοδο του Σεπτέμβρη που τα αμπέλια ήταν τρυγημένα, τα σταφύλια πια ήταν είδος πολυτελείας! Έτσι πόνταραν σε κανένα καμπανάρι του αμπελιού που είχε παραπομείνει, είτε στα σταφύλια κάποιας κρεβατίνας του πλατάνου, που ειδικά αυτήν την εποχή ήταν ιδιαίτερα νόστιμα και λαχταριστά αφού ήταν πλέον όλα ώριμα!
Ευκαιρία λοιπόν να φάει όλη η οικογένεια, και όσα περισσέψουν να τα πατήσουν στο πλησταριό, για να φτιάξει η νοικοκυρά του σπιτιού το πετιμέζι τη μουσταλευριά και τα κεφτέργια της χρονιάς για το κέρασμα της ρακής!
